Dünya nüfusu, geçtiğimiz ay sekiz milyara aşarak yeni bir boyuta ulaştı. Hal böyle olunca, bu denli aşırı nüfusu beslemek zorlaşırken, gıda şirketleri ve devletler başka yollara başvuruyor.
Tarım alanlarının yerleşime açılması, yetiştirilen mahsulleri azaltırken, daha fazla mahsul alabilmek için topraklara uygulanan kimyasallar, bu alanların ve insanların dengesini bozuyor. Bunun yanında, laboratuvar ortamlarında yetiştirilen veya değiştirilen gıdalar da insanları olumsuz yönde etkiliyor.
Öte yandan, artan nüfusla beraber doğan talep artışını doğal olmayan çok farklı yöntemlerle karşılamaya çalışan şirketler, müşterilerinin sağlığını kötü yönde etkiliyor. Bu olumsuz etki, insanlarda fiziksel sorunların yanı sıra, zihinsel rahatsızlıklara da yol açıyor. Son dönemde, olumsuz etkilerine karşı yüzlerce çalışma yapılan işlenmiş gıdalarla ilgili araştırmalara bir yenisi daha eklendi.
LEZZETİNE KANMAYIN
Aşırı işlenmiş gıdalar hayatımızı kolaylaştırabilir ve lezzetli olabilir, ancak ileride muhtemelen bunamaya yol açabilecek zararlı etkileri olabilir.
JAMA Neurology'de yayınlanan yeni bir çalışma, insanların günlük kalori alımlarının yüzde 20'sinden fazlasının aşırı işlenmiş gıdalardan oluşması durumunda bilişsel gerileme riskinin daha yüksek olabileceğini buldu. Bu, günde 2 bin kalorilik bir beslenmede yaklaşık 400 kalori demektir.
Dev fast food zincirlerinde ortalama bir hamburger ve patates kızartması 530 kaloridir. Ultra işlenmiş gıdaların diğer örnekleri arasında donmuş pizza, sosisli sandviçler, sosisler, gazlı içecekler, kurabiyeler, kekler, şekerlemeler, çörekler ve dondurma yer alıyor. Araştırmada, ultra işlenmiş gıdalar “tatlandırıcılar, renklendiriciler, emülgatörler ve diğer katkı maddeleri içeren endüstriyel formülasyonları” olarak tanımlandı.
KATILIMCILAR 10 YIL TAKİP EDİLDİ
Yaşları 35 ila 74 arasında değişen 10 binden fazla Brezilyalı, bu tür yiyecekleri yemenin beyin gücünü nasıl etkilediğini görmeyi amaçlayan çalışma için 10 yıla kadar takip edildi. Katılımcılar, zihinsel durumlarının değişip değişmediğini görmek için çalışmanın başında ve sonunda test edildi. Testler anında ve gecikmeli kelime hatırlama, kelime tanıma ve sözel akıcılığı içeriyordu. Ayrıca ne kadar ultra işlenmiş gıda tükettiklerini belirlemek için gıda anketlerini doldurdular.
FİZİKSEL SORUNLAR CABASI
En fazla işlenmiş gıdaları tüketenler, yüzde 20'den daha az yiyenlere kıyasla yüzde 28 daha hızlı bilişsel gerileme ve yüzde 25 daha hızlı işlev düşüşü yaşadı. Bilişsel düşüşe ek olarak, aşırı işlenmiş gıdalar obezite, kalp ve dolaşım sorunları, diyabet, kanser ve daha kısa yaşam süresi riskinin artmasıyla ilişkilendirilebilir.
‘ZAMANI BAHANE ETMEYİN’ UYARISI
Çalışmanın yazarlarından Dr. Claudia Suemoto'ya göre, aşırı işlenmiş gıdaların bilişsel sağlığınızı bozmasını önlemenin bir yolu, yiyecekleri sıfırdan pişirmek ve hazırlamaktır. Suemoto, "İnsanların daha fazla yemek yapmaları ve kendi yemeklerini sıfırdan hazırlamaları gerektiğini bilmeleri gerekiyor. Zamanı bahane ediyoruz ama aslında o kadar da zaman almıyor. Buna değer, çünkü kalbinizi koruyacak ve beyninizi bunama veya Alzheimer hastalığından koruyacaksınız” diye ekledi.
