Suriye’deki iç savaşla Ortadoğu’daki nüfuzunu genişleten İran’a karşı silahlı mücadele hamlesi geldi. 20 yıl sonra yeniden faaliyete geçen Barzani’ye yakın KDP-İ, “Dağı şehirle birleştireceğiz” dedi.
[Karar]
Ortadoğu’da son yıllarda ortalığı kasıp kavuran savaşlara en çok müdahil olan, buna karşın kendi topraklarında savaşın en az etkisini hisseden ülke İran oldu. Tahran yönetiminin, İran Devrim Muhafızları’nın yurtdışı operasyon birimi Kudüs Gücü aracılığıyla Irak, Suriye, Lübnan ve Yemen’de faaliyet gösterdiği ifade ediliyor. Irak’taki İran destekli Şii milis gücü Haşdi Şabi, yüz binin üzerinde savaşçısıyla IŞİD’le mücadele için vazgeçilmez bir konumda. Suriye’de üst düzey komutanların yanısıra Devrim Muhafızları Kara Gücü, Hizbullah militanları ve Afgan göçmenler Esad rejimiyle aynı safta savaşıyor. Uluslararası Savaş Çalışmaları Enstitüsü’nün (ISW) raporunda bu gelişmelerin, İran’ın sınırötesinde askeri güç kullanma konusundaki isteğini ve kabiliyetini gösterdiği ifade ediliyor.
İRAN’A DÖNÜYORLAR
Bu duruma karşın İran, bugüne kadar Suriye’deki savaşın dış dünyadaki en büyük etkisi olan çatışmalar, terör eylemleri ve göçmen akınına maruz kalmadı. Ancak bu durum önümüzdeki dönemde kısmen değişebilir. Zira geçen ay Kürdistan Demokrat Partisi-İran (KDP-İ) ile İran Devrim Muhafızları arasında Şino kenti başta olmak üzere İran’ın batısında zaman zaman çatışmalar yaşandı. Her iki taraftan da kayıpların yaşandığı çatışmalar, 20 yıl sonra bir ilk olma özelliği taşıyor. Örgütün silah bıraktığı 1996 yılından itibaren Irak’taki Kürt bölgesine giden KDP-İ peşmergeleri, bu yılın Nisan adından itibaren tekrar İran’a dönmeye başladı.
KDP-i’nin Erbil temsilcisi Muhammed Salih Kadiri ve politbüro üyesi Rostem Cihangiri, Kuzey Irak merkezli BasNuçe sitesine yaptıkları açıklamada peşmergelerin İran’a dönüşlerinin sürdüğünü, ülkenin dağ ve şehirlerinde yürütülen faaliyetlerin birleştirileceğini ifade etti.
AMAÇ SAVUNMA
Amaçlarının halkı örgütlemek olduğunu belirten sorumlular, ilk aşamada saldırı düzenlemeyeceklerini, ancak rejimin saldırıları karşısında kendilerini savunacaklarını söyledi.
‘İSRAİL’DEN SURİYE’YE TÜM BÖLGEYE TEHDİT’
KDP-İ, resmen Irak Kürt Bölgesel Hükümeti Başkanı Mesud Barzani’nin partisi KDP’ye bağlı olmasa da Kuzey Irak’tan destek aldığı biliniyor. Bu nedenle İranlı yetkililer, saldırıların sürmesi halinde Kuzey Irak’a müdahale edeceklerini duyurmuştu. KDP-İ yöneticilerinden Teymur Mustafayi, İran’ın bu açıklamalarına verdiği yanıtta “İran’ın İsrail’den Suriye’ye, Ortadoğu’nun diğer tüm bölgeleri ve toplumları üzerinde sürekli bir tehdit olduğunu” söyledi. “Bu tehditlerin amacı korku yaratmak. Yoksa Kürdistan Bölgesi’nin arkasında bir destek var ve halk bölgeyi savunur. Bu tehditleri fiiliyata dökebileceklerini zannetmiyorum” diyen Mustafayi, İran’ın Kuzey Irak’ta güçleri olduğunu söyledi.
MAHABAD CUMHURİYETİ’Nİ KURAN ÖRGÜT
KDP-İ, mücadeleye 1943’te Komela adıyla başladı, 1945’te adını KDP-İ olarak değiştirdi. Mesud Barzani’nin babası Molla Mustafa’nın da destek verdiği örgüt, İngiliz-Sovyet işgalinin ardından İran topraklarında kurulan Mahabad Kürt Cumhuriyeti’nin askeri gücünün de omurgasını oluşturuyordu. Ancak cumhuriyetin kurulmasının üzerinden bir yıl bile geçmeden Sovyetlerin İran topraklarından çekilmesi ve ardından İran ordusunun harekatı üzerine Mahabad Cumhuriyeti yıkıldı, liderleri idam edildi.
