Trabzon'un Düzköy ilçesine bağlı Doğankaya Mahallesi'nde son 5 yılda yaklaşık 80 kişinin kanserden hayatını kaybetmesiyle gündeme gelen acı tablonun arkasındaki sır perdesi aralanıyor olabilir. Yıllardır "Çernobil mi?" sorusuyla anılan bölgedeki kanser vakaları için, Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş'tan sarsıcı bir teori geldi: Asıl şüpheli, Çernobil değil, evlerin altından geçen fay hatlarındaki doğal radyasyon!
"KANSERİN NEDENİ ÇERNOBİL DEĞİL, DOĞAL RADYASYON"
Haber 61'de yayınlanan makalesinde konuyu tüm detaylarıyla ele alan Prof. Dr. Osman Bektaş, bölgede yapılan analizlerin Çernobil kaynaklı "yapay radyasyonun" yüksek olmadığını gösterdiğini belirtti. Bu durum, gözleri doğrudan yer kabuğundan sızan "doğal radyasyona" çevirdi.
Bektaş'a göre, kanser vakalarının yoğunlaştığı Doğankaya Mahallesi, tam olarak radyoaktivitesi çevreye göre çok daha yüksek olan Akçaabat-Düzköy fay zonu üzerinde yer alıyor.
RAKAMLARLA KORKUTAN GERÇEK: RADYASYON 10 KATTAN FAZLA!
Prof. Dr. Bektaş'ın ortaya koyduğu rakamlar, tehlikenin boyutunu gözler önüne seriyor:
Normalde 500 ton toprak veya kayada 0,5 ile 1,5 kg arasında radyoaktif madde bulunurken;
Doğankaya'nın altından geçen fay zonunda bu miktar 17,5 kilograma kadar çıkabiliyor!
Yani bölgedeki fay hatları, normal bir toprağa göre 10 kattan daha fazla radyoaktif element barındırıyor.
ASIL SİNSİ DÜŞMAN: RADON GAZI VE AKCİĞER KANSERİ
Peki bu radyasyon sağlığı nasıl etkiliyor? Topraktaki ve kayaçlardaki bu radyoaktif maddelerin (uranyum ve radyum) bozunmasıyla ortaya, akciğer kanserinin en önemli nedenlerinden biri olan, kokusuz ve renksiz Radon gazı çıkıyor. Bu gaz, fay hatlarındaki çatlaklardan sızarak evlerin içine dolabiliyor.
Nitekim Prof. Dr. Murat Tuncer'in 2006'daki araştırması, Trabzon'daki erkeklerde en sık görülen kanser türünün %27 ile akciğer kanseri olduğunu ortaya koymuştu. Bu durum, Radon gazı şüphesini daha da güçlendiriyor.
NE YAPMALI? İŞTE O HAYAT KURTARAN BASİT ÖNLEM!
Prof. Dr. Osman Bektaş, bu tehlikeye karşı alınabilecek en basit ama en etkili önlemin altını çiziyor. Bektaş, kesin sonuçlar için detaylı araştırmalar (evlerde radon gazı ölçümü vb.) yapılması gerektiğini belirtse de, ilk bulguların gösterdiği net bir gerçek var:
"Trabzon çevresindeki evlerin ve kapalı ortamların, akciğer kanserine neden olan radyoaktif radon gazından etkilenmemesi için sık sık havalandırılması gerekmektedir."
Bu basit eylem, ev içinde birikebilecek potansiyel olarak tehlikeli gazın dışarı atılmasını sağlayarak riski önemli ölçüde azaltabilir. Uzmanlar, özellikle fay hatlarına yakın bölgelerde yaşayan vatandaşların bu konuda daha hassas olmasını tavsiye ediyor.
