Bilim insanları, fosil kayıtları ve çevresel değişim verilerini karşılaştırarak modern çağdaki yok oluş oranlarının geçmişteki beş büyük kitlesel yok oluşa tehlikeli biçimde yaklaştığını belirledi. İnsan etkisiyle memelilerden kuşlara, deniz canlılarından bitkilere kadar yüzlerce türün 130 bin yıl içinde ortadan kaybolduğu saptandı.
Cumhuriyet'te yer alan habere göre, araştırma ekibinden ekolojist Jack Hatfield, “Bugün gözlemlediğimiz değişim, son 66 milyon yılda hiçbir döneme benzemiyor. Ancak hâlâ yön değiştirmek için zamanımız var” diyerek uyarıda bulundu.
ALTINCI FELAKETİN EŞİĞİNDEYİZ
Doğa Tarihi Müzesi’nin tanımına göre bir kitlesel yok oluş, dünya üzerindeki türlerin en az yüzde 75’inin 2,8 milyon yıldan kısa sürede yok olması anlamına geliyor. York Üniversitesi’nin bulguları, insan kaynaklı tür kayıplarının bu eşiğe hızla yaklaştığını gösteriyor. Hatfield, “Henüz o seviyede değiliz ama mevcut hızla gidersek oraya ulaşmamız an meselesi” dedi.
BEŞ BÜYÜK YOK OLUŞUN ARDINDAN
Dünya tarihinde şimdiye kadar beş büyük kitlesel yok oluş yaşandı. En büyüğü 252 milyon yıl önceki Permiyen Dönemi’nin sonunda gerçekleşti ve deniz canlılarının yüzde 81’i, kara türlerinin yüzde 70’i yok oldu. Bilim insanları bu felaketi Sibirya’daki dev volkanik patlamalara bağlıyor.
Bir diğer tanıdık olay ise 66 milyon yıl önceki Kretase–Paleojen yok oluşu. Meksika’daki Yucatán Yarımadası’na çarpan dev bir asteroid, yeryüzündeki canlı türlerinin yaklaşık yüzde 75’ini ortadan kaldırmıştı.
100 BİN YILDA MİLYONLARCA YILLIK DEĞİŞİM
Araştırmacılara göre, günümüzdeki tür kaybı oranı 34 milyon yıl önceki Eosen–Oligosen geçişine benzer bir hızda ilerliyor. Ancak fark şu: O dönemdeki iklimsel değişim milyonlarca yıl sürmüştü; insan eliyle yaşanan bugünkü yok oluş sadece 100 bin yılda aynı noktaya yaklaştı.
