NASA'nın Mars gezgini Perseverance, Jezero Krateri'ndeki görevinde, çevresindeki kayalardan oldukça farklı ve şaşırtıcı bir görünüme sahip, 80 santimetre genişliğinde bir kaya tespit etti. "Phippsaksla" adı verilen bu cismin, bileşimindeki yüksek demir ve nikel oranı nedeniyle Kızıl Gezegen'e ait olmadığı ve dış uzaydan gelen bir meteorit olduğu düşünülüyor.
Görevine başlayalı beş yıldan fazla süre geçen Perseverance, keşiflerine Jezero Krateri'nin Vernodden bölgesinde devam ediyor. Gezginin son buluşu, bilim insanlarını kaynağının Mars olup olmadığını sorgulamaya iten benzersiz bir kaya oldu.
DEMİR VE NİKEL ZENGİNLİĞİ KAYNAĞINI İŞARET EDİYOR
Yaklaşık 80 santimetre genişliğindeki kayayı, jeolojik çevresindeki diğer Mars kayalarından ayıran en önemli özellik, bileşimindeki sırrı oldu: demir ve nikel açısından zengin olması. Bu element kombinasyonu, kayanın Mars'a ait olmadığını ve gezegene geçmişte çarpmış bir demir-nikel meteoriti olduğunu düşündürüyor.
Demir-nikel meteoritleri, taşlı meteoritlere göre daha nadir bulunuyor ve genellikle Güneş Sistemi'nin ilk dönemlerinde oluşan büyük asteroitlerin çekirdeklerinden meydana geliyor.
Perseverance, bu uzay misafirini benzersiz şekli nedeniyle fark etti. Çevresindeki kayalardan daha büyük ve daha yüksek duran Phippsaksla, ilginç bir şekilde oyulmuş bir görünüme sahip. Gezgin, direğine monte edilmiş gelişmiş Mastcam-Z kameralarını kullanarak kayanın yakın ve uzak fotoğraflarını çekti. Ardından, kimyasal yapısını analiz etmek amacıyla SuperCam enstrümanının lazerlerini ve spektrometrelerini kullanarak demir ve nikel oranını netleştirdi.
JEZERO KRATERİ'NDEKİ "KAYIP PARÇA"
Phippsaksla'nın bir uzay misafiri olması tamamen beklenmedik bir durum olmasa da, Jezero Krateri için önemli bir keşif olarak görülüyor. Mars'ın diğer bölgelerinde daha önce demir-nikel meteoritlerine rastlanmıştı. Ancak görev bilim insanları, Jezero Krateri'nin benzer yaştaki Gale Krateri'ne rağmen şimdiye kadar bu tür bir meteorit bulamamış olmalarını şaşırtıcı buluyordu. Phippsaksla'nın bu eksikliği gidermesi bekleniyor.
Bu kayanın bir meteorit olduğunun kesinleşmesi için daha fazla analize ihtiyaç duyuluyor. Eğer onaylanırsa, bu keşif Perseverance için bir başka önemli ilk olacak ve Mars'ın ve Güneş Sistemi'nin erken tarihi hakkında daha fazla ipucu sağlayacak.
DÜNYAYA GETİRİLMEK ÜZERE ÖRNEK TOPLAMA POTANSİYELİ
Mars yüzeyinden örnek toplayan ilk gezgin olma özelliğini taşıyan Perseverance, Phippsaksla'dan bir parça alarak gelecekte Dünya'ya getirilmek üzere depolayabilir. Ancak toplanan bu değerli örneklerin tek başına Dünya'ya geri gönderilmesi mümkün değil; bunun için ayrı bir uzay aracı ile organize edilecek bir görev gerekecek.
Şubat 2021'de Mars'a indiğinden beri antik göl yataklarında seyahat eden Perseverance, hem volkanlar gibi Mars yüzeyi özelliklerine yakından bakılmasını sağladı hem de gezegende bir zamanlar yaşamın var olabileceğine dair işaretler buldu.
