Zatürre tedavisi, hastalığın yayılımına ve kaynağına göre değişmektedir. İlaç alınmaya başlandıktan kısa süre sonra iyileşme görülse bile doktorun reçete ettiği ilaçların bitene kadar kullanılması olukça önem taşır. Virüs kaynaklı zatürrede ise, bol sıvı tüketmek ve dinlenmek tedavinin en etkili yoludur.
ZATÜRRE NEDİR?
Zatürre, hafif ila çok şiddetli olabilen bir akciğer enfeksiyonudur ve hastaneye gitmeniz gerekir.
Bir enfeksiyon akciğerlerinizdeki hava keselerinin (doktorunuz bunlara alveol diyecektir) sıvı veya iltihapla dolmasına neden olduğunda ortaya çıkar. Bu, kan dolaşımınıza ulaşmak
için yeterince oksijen solumanızı zorlaştırabilir.
Bu akciğer enfeksiyonunu herkes kapabilir. Ancak 2 yaşından küçük bebekler ve 65 yaşın üzerindeki kişiler daha yüksek risk altındadır. Bunun nedeni, bağışıklık sistemlerinin bununla savaşacak kadar güçlü olmamasıdır.
Akciğerlerin birinde veya ikisinde zatürre olabilir. Siz de hastalanabilir ancak bilmeyebilirsiniz. Doktorlar buna yürüyen zatürree diyor. Nedenler arasında bakteriler, virüsler ve mantarlar bulunur. Zatürreniz bakteri veya virüsten kaynaklanıyorsa, başka birine yayabilirsiniz.
Sigara içmek ve çok fazla alkol içmek gibi yaşam tarzı alışkanlıkları da zatürre olma şansınızı artırabilir.
ZATÜRRE BELİRTİLERİ
Belirtileriniz zatürreye neyin sebep olduğuna, yaşınıza ve genel sağlığınıza bağlı olarak değişebilir. Genellikle birkaç gün içinde gelişirler.
Yaygın pnömoni semptomları şunları içerir:
Nefes alırken veya öksürürken göğüs ağrısı
Balgam veya mukus üreten öksürük
Yorgunluk ve iştahsızlık
Ateş, terleme ve titreme
Mide bulantısı, kusma ve ishal
Nefes darlığı
Bu semptomların yanı sıra, yaşlı yetişkinler ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerin zihinsel farkındalıklarında değişiklikler olabilir veya normalden daha düşük bir vücut sıcaklığına
sahip olabilirler.
Yenidoğanlar ve bebekler herhangi bir enfeksiyon belirtisi göstermeyebilir. Veya kusabilirler, ateşi ve öksürükleri olabilir ve huzursuz veya yorgun görünebilirler.
Yeni bir öksürük, ateş veya nefes darlığınız varsa, COVID-19 olup olmadığını sormak için doktorunuzu arayın. Yeni koronavirüs hastalığı da zatürreye yol açabilir.
ZATÜRRE NEDENLERİ
Bakteriler, virüsler veya mantarlar zatürreye neden olabilir.
Yaygın nedenler şunları içerir:
Grip virüsleri
Soğuk virüsler
RSV virüsü (1 yaş ve altındaki bebeklerde zatürrenin başlıca nedeni)
Streptococcus pneumoniae ve Mycoplasma pneumoniae adı verilen bakteriler
Hastanede bulunan bazı kişiler, nefes almanıza yardımcı olan bir vantilatör kullanırken enfeksiyon kaparlarsa “ventilatörle ilişkili pnömoni” yaşarlar.
Hastanedeyken pnömoni olursanız ve ventilatörde değilseniz buna “hastaneden bulaşan” pnömoni denir. Ancak çoğu insan “toplum kökenli pnömoni” yaşıyor, bu da hastanede olmadıkları anlamına geliyor.
ZATÜRRE TEŞHİSİ
Doktorunuz, sigara içip içmediğiniz ve evde, okulda veya işte hasta insanların yanında olup olmadığınız gibi semptomlarınız ve tıbbi geçmişiniz hakkında sorularla başlayacaktır.
Sonra ciğerlerinizi dinlerler. Pnömoni hastasıysanız, nefes aldığınızda çatlama, köpürme veya gürleme sesleri duyabilirler.
Doktorunuz zatürree olabileceğinizi düşünürse, muhtemelen size aşağıdakiler dahil testler yapacaklardır:
Bakteriyel enfeksiyon belirtilerini aramak için kan testleri
Akciğerlerinizdeki enfeksiyonu ve ne kadar uzağa yayıldığını bulmak için bir göğüs röntgeni
Kanınızdaki oksijen seviyesini ölçmek için nabız oksimetresi
Bir enfeksiyonun nedeni olan ciğerlerinizdeki sıvıyı kontrol etmek için bir balgam testi
Belirtileriniz hastanede başladıysa veya başka sağlık sorunlarınız varsa, doktorunuz size aşağıdakiler gibi daha fazla test yapabilir:
Atardamarlarınızdan birinden alınan az miktarda kandaki oksijeni ölçmek için arteriyel kan gazı testi
Solunum yollarınızı tıkanıklıklar veya diğer sorunlar açısından kontrol etmek için bronkoskopi
Akciğerlerinizin daha ayrıntılı bir görüntüsünü elde etmek için bir BT taraması
Doktorun pnömoniye neden olabilecek bakterileri aramak için akciğerlerinizin etrafındaki dokulardan az miktarda sıvıyı çıkardığı bir plevral sıvı kültürü
ZATÜRRE KOMPLİKASYONLARI
Zatürrenin aşağıdakiler dahil komplikasyonları olabilir:
Bakterilerin kanınıza yayıldığı bakteriyemi. Bu septik şoka ve organ yetmezliğine neden olabilir.
Nefes almada güçlük, ciğerleriniz iyileşirken bir solunum makinesi kullanmanız gerektiği anlamına gelebilir.
Akciğerlerinizi ve göğüs boşluğunuzu kaplayan doku katmanları arasında sıvı birikmesi. Bu sıvı ayrıca enfekte olabilir.
ZATÜRREE TEDAVİSİ
Doktorunuz size hangi tedavinin uygun olduğunu söyleyebilir.
Bakteriyel zatürreniz varsa antibiyotik alırsınız. İlaçlar bitmeden daha iyi hissetmeye başlasanız bile, doktorunuzun size verdiği tüm ilacı aldığınızdan emin olun.
Viral pnömoniniz varsa, antibiyotikler yardımcı olmaz. Dinlenmeniz, bol sıvı almanız ve ateşiniz için ilaç almanız gerekecek.
Belirtileriniz şiddetliyse veya komplikasyon yaşama olasılığınızı artıran başka koşullarınız varsa, doktorunuz sizi hastaneye gönderebilir.
Herhangi bir zatürre ile iyileşme zaman alacaktır. Çok dinlenmeye ihtiyacın olacaktır. Her zamanki rutinlerinizden bir hafta ara vermeniz gerekebilir ve yine de bir ay boyunca yorgun hissedebilirsiniz.
