Enflasyondaki artış artık dışarıda yemek yemeyi de lüks haline getirdi. Alım gücünün düşmesi ve gıda enflasyonunun yükselmesi ile beraber artan maliyetler, en ucuz yerde bile kişi başı maliyetin 300 TL’ye çıkmasına neden oldu…
Yüksek enflasyon karşısında düşüşe geçen alım gücü, dışarıda yemek yemeyi de lüksler arasına kattı. Gıda ürünlerindeki enflasyon, çalışan ücreti, kira, elektrik ve su gibi giderlerle bir araya gelince normal bir restoranda yemek yemenin bedeli kişi başı 300 TL oldu.
FİYATLAR ARTARKEN MÜŞTERİ SAYISI AZALIYOR
Normal bir esnaf lokantasında mercimek çorbasının fiyatı 50 TL’yi geçti. Sektör temsilcileri, son 6 ayda müşteri sayısının %20 düştüğünü söylüyor. TÜİK verileri göre 2023’te gıda enflasyonu %72.2 olarak gerçekleşti. Yıllık enflasyon işlenmemiş gıdada %91.2, işlenmiş gıdalarda da %58.1’e yükseldi.
BİLİNÇLİ TÜKETİCİYE İŞ DÜŞÜYOR
Fiyatlardaki artışı önlemek için 1 yıldır üzerinde çalıştıkları proje olan kapı önüne menü fiyat listesinin konulması zorunluluğunun getirilmesiyle ilgili konuşan Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Genel Başkanı Ramazan Bingöl, şunları söyledi:
‘’Bu uygulama 1 Ocak itibarıyla başladı. Bu hem çift menüyü önlemek hem de fiyatı düzeltmek için getirdik. Diğer yandan, neyin pahalı, neyin ucuz olduğunu kimse şu anda çözemiyor. Yan yana olan iki mekanda farklı fiyat karmaşasında iş yine müşteriye düşüyor. Yediği ürüne verdiği paranın değip değmediğini bilinçli tüketiciye iş düşüyor. Arz talep meselesinden dolayı fiyat düzeltecek. Artan fiyatlardan dolayı özellikle son altı ayda müşteri kaybında yüzde 20’ye yakın düşüş yaşanıyor’’
MÜŞTERİ GELMESİN DİYE FİYAT ARTIRIYORLAR
Fazla müşteri gelmemesi için fiyat artışı yapan yerler olduğuna dikkat çeken Bingöl, ortalama bir balıkçıda kişi başı ücretin 3 ila 5 bin lira arasında olduğunu belirtti. Aynı zamanda ete geçen yıl yüzde 100’den fazla zam geldiğini ve son aylarda artışın sürdüğünü aktaran Bingöl, ‘’Asgari ücrete de yüzde 49 zam yapıldığında bunun stopajı, SGK vergileri de arttı. Bu konuda ilgili bakanlıktan SGK'daki vergi oranını düşürülmesi önerisinde bulunduk ve düşüş olduğunda menülere de yansır’’ dedi.
VATANDAŞI ETKİLEDİĞİ GİBİ ESNAFI DA ETKİLİYOR
İstanbul Lokantacılar Esnaf Odası Başkanı ve ayrıca Türkiye Lokantacılar ve Pastacılar Federasyonu Genel Başkanı Sayit Karabağlı da ekonomik koşulların vatandaşı olduğu gibi esnafı da etkilediğini belirtti.
Esnafın artan maliyetinin karşılanmak zorunda olduğunu belirten Karabağlı, “Bir adet marulun fiyatı 30 lira, çiğköftenin yanına bir tane marul koyuyoruz. Çiğköfte 80 lira, marul 30 lira. Vatandaş da biraz daha yeşillik getir dediğinde ve ekstra yaptığınız anda bir daha müşteri gelmiyor’’ dedi.
Ankara'da bir dizi görüşmelerde bulunduklarını da aktaran Karabağlı, 300 liralık bir ürünün 30 lirasının KDV oluşturduğunu belirterek, ‘’Yine biz temel tüketim ürünlerini yüzde 1 KDV ile alırken, yüzde 10 ile satıyoruz. Ayrıca banka maliyetleri var ve yemek kartları da yüzde 12 alıyor. Restoranların üzerine binen bu maliyetler düşerse bir nebze de olsa menülerde fiyatlar geriler’’ açıklamasını yaptı.
