Geçen hafta 18.60 sınırında yer alan dolar fiyatı rekor kırmaya devam ediyordu. Bir süredir kısmı düşüşü içerisinde yer alan dolar kuru dikkat çekerken Euro'daki yükselişte göze çarpıyor. Şimdilerde dolar 18.58 seviyesinde yer alırken euro ise 18.71 seviyesinde görülüyor. Dolardaki düşüş hakkında açıklamalarda bulunan Barış Soydan, dikkat çeken sözler sarf etti. İşte doların düşme nedenleri…
DOLAR NEDEN DÜŞÜYOR?
Dün dolar fiyatları 18.50 TL’nin altına gerilerken Barış Soydan, düşüşün nedenini açıkladı. Amerika'da tüketici enflasyonunun beklentinin altında gelmesi nedeniyle düşüş yaşandığını aktaran Soydan, “Amerika nire, Türkiye nire? Eloğlunun enflayasyonu bizim paramızı neden etkilesin? diye sorulabilir” ifadelerini kullandı. Finansal piyasaların küreselleşme yeni belirten Soydan, dünyanın diğer ucunda yaşanan gelişmelerin de Türkiye'den hissedildiğini aktardı.
Soydan, Amerika'da açıklanan enflasyon sadece Türkiye'den değil dünyanın birçok yerinden hissedildiğini belirtti. Geçen hafta dolar karşısında 1 seviyesinin altında gerileyen Euro'nun 1.01 üzerine çıktığı ifade edildi. Geçtiğimiz hafta 1610 dolar seviyesine düşen ons altın fiyatının da 1750 dolara yükseldiği aktarıldı.
Kripto paralarda dahi Yükseliş olduğunu dile getiren Soydan, “Amerika’nın enflasyonu neden böylesine büyük bir etki doğurdu? Çünkü Amerika’da enflasyonun Ekim’de yüzde 0.7 artması bekleniyordu. Yüzde 0.4 arttığı açıklandı. Yıllık enflasyonda beklenti 8.2’den yüzde 7.9’a gerileyeceği şeklindeydi. Yüzde 7.7’ye geriledi. Yani enflasyon belirgin şekilde beklentilerin altında geldi.” ifadelerini dile getirdi.
Enerji ve gıda fiyatlarının bulunmadığı mevsimsel etkileri yansıtmayan çekirdek enflasyonda düşüş olduğunu aktaran Soydan, beklentinin aylık yüzde 0.5 yıllık ise 6.5 olduğunu aktardı. Soydan, çekirdek beklentini aylık yüzde 0.3 yıllık ise yüzde 6.3 arttığını belirtti. Enflasyonun gerileme eğiliminde olması dolar fiyatını artmasını durdurduğunu söyleyen Soydan, FED’in Mart ayında başlattığı faiz artırımlarının bu duruma neden olduğunu aktardı. Soydan, FED tarafından uygulanan faiz artırımlarının nedeninin ise Amerika enflasyonun son 40 yılın en yüksek seviyesine çıkması olduğunu belirtti.
Bu kapsamda FED kararlarını Mart ayında faiz artırımına gittiği görülürken Soydan, “Başlangıçta yaptığı küçük faiz artırımları enflasyonu geriletmeye yetmeyince Haziran’da 75 baz puanlık (Yüzde 0.75) artırımlara başladı. Haziran’da sonra Temmuz, Eylül ve bu ay başında arka arkaya dört kez 75 baz puanlık faiz artırımı yaptı. Böylece politika faizini Mart’tan beri 375 baz puan veya daha anlaşılır bir ifadeyle yüzde 3.75 artırmış oldu.”dedi.
Bu oranın bize düşük gelebileceğini aktaran Soydan, faizin yıllardır yüzde 0’a yakın bir noktada bulunduğunu aktardı. FED faiz artırımlarının bu nedenle dengeyi değiştirdiğini belirten Soydan, Amerika ile diğer gelişen ülkeler arasında faiz farkının dolara yükseldiğini vurguladı. Euro mu dolar karşısında yüzde ondan fazla değer kaybettiğini dile getiren Soydan, euro\dolar paritesinin ise yıllar sonra 1'in altına indiğini aktardı. Bu durumdan sadece Euro'nun değil Japon Yen’i ve Sterlin gibi para birimlerinin de etkilendiğini belirten Soydan, altının ons fiyatının da düşüş içerisinde olduğunu aktardı.
Açıklamalarına devam eden Soydan, “O düşünce içeride de gram altın 960 liraya kadar geriledi. Dün açıklanan enflasyon verisi işte bu yüzden önemli. Enflasyon geriliyorsa FED faiz artırımlarını yavaşlatacak ve bir noktada duracak demektir. Yani 75 baz puanlık “jumbo” faiz artırımlarına artık gerek kalmadı. FED bundan böyle daha düşük oranlı artırımlar yapacak ve çok uzak olmayan bir gelecekte duracak.” ifadelerini aktardı.
Doların dünyadaki gerileme nedenini açıklayan Soydan, faiz artırımlarının doları güçlendirebileceği gibi bitirebileceğini de vurguladı. Türkiye'deki durumun farklı olduğunu aktaran Soydan, doların gerilemesinin TL karşısında irtifa kaybetmesine yol açtığını ve Türkiye'de çok önemli faktörlerin olduğunun altını çizdi. Barış Soydan, “ Merkez Bankası’nın rezervlerinden yapılan satışlar. İktidar seçim öncesinde dolarda sert bir yükseliş yaşanmasını istemiyor. Bu nedenle Merkez Bankası rezervlerinden dolar satarak piyasaya müdahale ediyor.”dedi.
Yılbaşından bu zamana kadar gerçekleşen rezerv satışlarının 100 milyar doları aştığını aktaran Barış Soydan, haftalardır doların 18.50 civarında dolaşmasının tek nedeninin bu olduğunu belirtti. Enflasyon yüzde 100’e yaklaşırken her ay ortalama yüzde 3.4 artış gösterdiğini belirten Soydan, bu durumun sürdürülebilir bir politika olmadığını belirtti.
