Kırmızı et piyasası, tarihinin en zorlu dönemlerinden birini yaşıyor. Üretici yüksek girdi maliyetleri altında ezilip "zarardayız" feryadı yükseltirken, vatandaş için kırmızı et artık ulaşılması güç bir lüks haline geldi. Sektör temsilcileri ve uzmanlar, mevcut politikaların sorunu çözmek yerine derinleştirdiği konusunda hemfikir.
ASGARİ ÜCRET ZAMMI ETİKETLERE ANINDA YANSIDI
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in paylaştığı veriler, fiyat artışının hızını gözler önüne seriyor. Gürer’in tespitlerine göre:
Dana Etinde Sert Yükseliş: 11 Aralık’ta kilogramı 528 TL olan dana bıçak yağsız etin fiyatı, 25 Aralık itibarıyla 569 TL’ye fırladı.
Kuzu Etinde Artış: Kuzu eti fiyatları da sadece bir haftada 8 liralık artışla yükseliş trendini sürdürdü.
Alım Gücü Kaybı: Asgari ücretin açlık sınırının altında kaldığını vurgulayan Gürer, "İktidar süreci sadece seyrediyor; ithalata giden para yerli üreticiye verilmedikçe bu yangın sönmez" uyarısında bulundu.
"ŞAP HASTALIĞI SEKTÖRÜ 10 YIL GERİYE GÖTÜRDÜ"
Cumhuriyet'in haberine göre, Elazığ Kırmızı Et Üreticileri Birliği Başkanı Mehmet Çiçek, arz tarafındaki krizin ana nedenlerinden birinin şap hastalığı olduğunu belirtti. Çiçek, "Şap korkusuyla hayvanlar vaktinden önce kesime gönderildi. Şu an piyasada yerli besilik hayvan bulmak imkansız hale geldi" dedi.
Çiçek’in dikkat çektiği çarpıcı veriler:
İthalat Bağımlılığı: "Bugün Türkiye’de tüketilen her 5 kilo etin 1 kilosu ithal. Ya dana, ya besi ya da karkas olarak dışarıya bağımlıyız."
Mera Hayvancılığının Sonu: Mera hayvancılığının bitme noktasına geldiğini belirten Çiçek, yem hammaddelerinin %60’ının ithal edilmesinin maliyetleri kontrol edilemez kıldığını ifade etti.
HAYVAN SAYISI ERİYOR, GİRDİLER KATLANIYOR
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez ise krizin istatistiksel boyutuna dikkat çekti. 2020-2024 yılları arasında büyükbaş hayvan varlığının 18.1 milyondan 16.9 milyona gerilediğini hatırlatan Suiçmez, üreticinin üzerindeki yükü şu rakamlarla özetledi:
Yem Fiyatları: %35.5 artış.
Veteriner Harcamaları: %65.2 artış.
Suiçmez, Et ve Süt Kurumu’nun (ESK) ithalat politikalarının fiyatları düşürmediğini, aksine yerli üreticiyi korumasız bırakarak üretimden kopardığını savundu. USDA raporlarına göre Türkiye’nin hayvan ithalatında dünya ikincisi olması, sektördeki dışa bağımlılığın ulaştığı boyutu kanıtlar nitelikte.
2026 ÖNGÖRÜSÜ: "UCUZ ET ARTIK HAYAL"
Sektör paydaşlarının ortak görüşü; yerli üreticiyi destekleyen, girdi maliyetlerini düşüren ve mera hayvancılığını canlandıran somut bir tarım politikası uygulanmadığı sürece et fiyatlarındaki tırmanışın durmayacağı yönünde. 2026 yılı, hem besiciler hem de tenceresine et girmesini bekleyen dar gelirli vatandaşlar için "en zor yıl" olmaya aday görünüyor.
