Türkiye'nin Gaz Hub'ı projesi hakkında değerlendirmelerde bulunan Limak Enerji CEO’su Birol Ergüven, "Eğer siz gaz sağlayıcı ülkeyle doğrudan kontratınız varsa ve o kontratta da size sadece transit ülke rolü verildiyse hub olamazsınız" ifadelerini kullandı.
Limak Enerji CEO’su Birol Ergüven, Türkiye’de son zamanlarda üzerinde en çok durulan konulardan olan Gaz Hub’ı projesi ve ülkenin böyle bir potansiyele ve imkana sahip olup olmadığı hakkında açıklamalarda bulundu.
Ekonomi Gazetesi’ne konuşan Ergüven, Türkiye bir dönem hub olmayı yakalayabilecek tüm şartlara sahip olduğunu çünkü Rus gazının Avrupa açısından bir sakıncasının olmadığını belirterek "Ama şu anda Avrupa Rus gazından kaçıyor. Böyle bir durumda Rus gazıyla biz bunu yapabilir miyiz, bence uzmanların çalışması lazım. Bu çok kolay bir konu değil" diye devam etti.
Limak Enerji CEO’su Birol Ergüven
'FİYAT ESNEKLİĞİ YOKSA HUB'DAN BAHSEDEMEYİZ'
"Rus gazını alıp LNG’ye çevirip satsalar ne olur?" sorusuna Ergüven şöyle yanıt verdi:
"Şu anda Rus gazı üzerinde böyle bir baskı varken, Rus gazı üzerinde bir politika oluşturmak, bir hub inşa etmeye çalışmak çok doğru gelmiyor. Hub olacaksak gazın çok daha fazla çeşitlendirilmiş şekilde siyasi kimliği olmadan gelmesinde fayda var. Çok açık ve net söyleyeyim, gaz hub’ı başarılırsa Türkiye’deki piyasa daha likit olur. Daha arz ve talebe uygun fiyatlar belirlenebilir. Oysa şu an fiyatların doğrudan belirleyicisi BOTAŞ. Fiyat esnekliği yoksa serbest piyasadan, hub’dan, ticaretten çok fazla bahsetmeniz de mümkün değil. Bu başka bir senaryo."
'EĞER PİYASAYI ARZ TALEP BELİRLEMİYORSA MANASI YOK'
Ergüven, hub'ın oluşması durumunda Türkiye’ye ne sağlayacağına ilişkin ise şunları söyledi:
"Fiyat esnekliğini sağlar. Hub olmak demek serbest piyasa demek. Arz talebi tahmin ederek fiyatın nerede oluşacağını tahmin etmek demek. Onun için gerekiyorsa gazı stoklamak demek. Neden? Gazın az olduğu dönemler için arbitrasyon yapma imkânı demek. Şu anki sistem buna müsait değil. Yani özetle şöyle söyleyeyim: Eğer zaten piyasayı arz talep belirlemiyorsa hub olmanızın doğrudan bir manası yok. Ama iç piyasayı bundan ayırıp tamamen yurt dışı için bir hub oluşturabilirsiniz. Ama burada kaynak ülkelerin gazı buraya getirmesindeki anlaşmaların da revize edilmesi lazım.
'ROLÜNÜZ TRANSİT ÜLKE OLMAKSA ENERJİ MERKEZİ OLAMAZSINIZ'
Eğer siz gaz sağlayıcı ülkeyle doğrudan kontratınız varsa ve o kontratta da size sadece transit ülke rolü verildiyse hub olamazsınız. Yani hub olmak için ille de boruların fiziksel olarak sizin topraklarınızdan geçmesi gerekmiyor. Önemli olan gaza sizin sahip olmanız ve onun tekrar satışı için bir piyasa, bir borsa da bunun değerlendiriliyor olması lazım. Yani o akışkanlığın olması lazım. Şu an transit ülkeyiz. Hub olmak için o sözleşmelere de dönüp bir tekrar bakmamız gerekir."
