Nature Aging dergisinde yayımlanan yeni bir çalışma, kollajenin temel yapı taşları olan glisin, prolin ve hidroksiprolin amino asitlerinin belirli bir oranda (3:1:1) takviye edilmesinin hem hayvan deneylerinde ömrü uzattığını hem de insanlarda biyolojik yaşı geriye çektiğini ortaya koydu. Araştırma, hedefli amino asit formülasyonlarının, piyasadaki rastgele kollajen takviyelerine kıyasla çok daha etkili olabileceğine işaret ediyor.
Japonya Anti-Aging Tıp Derneği ile iş birliği içinde yürütülen çalışmanın klinik denemesi ISRCTN93189645 protokolü altında gerçekleştirildi. Araştırma ekibinde Alexander Dkhovnitsky, Matilde Mantovani ve Sophie Chabchoub gibi isimler yer aldı.
HAYVAN MODELLERİNDE YAŞAM SÜRESİNİ UZATTI
Bilim insanları önce C. elegans solucanları ve yaşlı fareler üzerinde testler yaptı. Sonuçlar dikkat çekiciydi:
Solucanlarda yaşam süresi %6 ile %27 arasında uzadı.
Sağlıklı yaşam süresi (healthspan) anlamlı şekilde arttı.
20 aylık farelerde kas gücü korundu, yaşa bağlı yağ birikimi azaldı.
Araştırmacılara göre bu üç amino asidin birleşimi, protein sentezi, tek-karbon metabolizması ve doku onarım yollarını aktive ederek yaşlanmayı yavaşlatıyor.
İNSANLARDA BİYOLOJİK YAŞI ORTALAMA 1,4 YIL GERİ ALDI
Çalışmanın en çok ses getiren sonucu, 45 katılımcıyla yapılan 6 aylık gözlemsel insan araştırmasından geldi. Takviye kullanan katılımcılarda:
- Kırışıklıklarda %4–6 azalma,
- Cilt elastikiyetinde ve nemlenmesinde %4–6 artış,
- İlk 1–3 ayda belirgin genel iyileşme görüldü.
Epigenetik saatlerle hesaplanan biyolojik yaş, ortalama 1,4 yıl geriledi (p=0,04).
Kronolojik yaşından daha yaşlı görünen bireylerde etki çok daha yüksekti:
Erkeklerde 8,9 yıl,
Kadınlarda 12,1 yıl biyolojik yaş gerilemesi ölçüldü.
Araştırma ayrıca fibroblast hücrelerinde kollajen dengesinin (homeostaz) laboratuvar ortamında da iyileştiğini doğruladı.
"İLK İKNA EDİCİ KANIT"
Bulgular X platformunda bilim insanı Dr. Rhonda Patrick tarafından paylaşılınca geniş yankı buldu. Binlerce etkileşim alan paylaşımda kullanıcılar glisinin uyku, inflamasyon ve metabolizma üzerindeki etkilerini tartıştı.
Ancak çalışma bazı eleştiriler de aldı:
Küçük örneklem büyüklüğü (n=45),
Bazı istatistiksel detayların raporlanmamış olması,
Etki büyüklüğünün “orta” seviyede kalması (Cohen’s d ≈ 0,2–0,3).
Kardiyolog ve araştırmacı Dr. James DiNicolantonio, sonuçların umut verici olduğunu ancak daha büyük, randomize kontrollü çalışmalara ihtiyaç duyulduğunu belirtti.
ABD'de görev yapan ünlü ümmünolog Prof. Dr. Derya Unutmaz ise çalışmanın tarihi önemine vurgu yaptı. Unutmaz, "Bu, kolajenle zenginleştirilmiş üç amino asidin uzun ömür ve sağlık açısından faydalar sağladığına dair ilk ikna edici kanıttır." dedi.
SEKTÖR İÇİN YENİ BİR YÖN MÜ?
Fonksiyonel tıp uzmanı Dr. Andrew Greenland, hedefli amino asit karışımlarının klasik kollajen tozlarına göre daha etkili olabileceğini söyledi:
“Bu formülasyon vücuda tam olarak ihtiyaç duyduğu yapı taşlarını veriyor.”
Milyarlarca dolarlık kollajen takviyesi piyasasında, bu çalışma rastgele peptide karışımları yerine bilimsel oranlara dayalı yeni bir yaklaşım sunuyor. Özellikle yaşlanan nüfus için, glisin–prolin–hidroksiprolin karışımının yalnızca ciltte değil, sistemik düzeyde yenileyici etki sağlayabileceği düşünülüyor.
