DİLAN KAYA
TEK İMZAYLA SİSTEMATİK TALAN
Türkiye'nin dört bir yanında art arda çıkan yangınlarla yok olan ormanlarımız Meclis'te çıkarılan yasalarla da betona kurban ediliyor. Orman Kanunu’na 2018’de konulan ve yeşil alanların orman sınırlarının dışına çıkarılmasına olanak tanıyan Ek 16. madde çevrecilerin itirazına rağmen sistematik olarak uygulanıyor. Son olarak Samsun ve Zonguldak’taki yaklaşık 1 milyon metrekarelik ormanlık alan, Cumhurbaşkanı imzasıyla orman statüsünden çıkarıldı.
ORMAN! SEN ARTIK ORMAN DEĞİLSİN
Ormanlık alanları parsel parsel yapılaşmaya açan maddenin yürürlüğe girmesinden bu yana en az 26 milyon metrekare ormanlık alan orman vasfını kaybetti. Haziran 2024’te Beykoz’da 9 mahallenin ormanları bir gecede arsa statüsüne geçirilmişti. Temmuz’da ise 8 ilde 2,8 milyon metrekarelik alan tek imzayla orman dışına çıkarıldı. Kuzey Ormanları Savunması, Ek 16. maddenin iptali talebini yinelerken "Ormana, 'sen artık orman değilsin' diyebilen tek ülkeyiz" ifadesini kullandı.
TEK İMZAYLA 1 MİLYON METREKARE ORMAN GÖZDEN ÇIKARILDI
Samsun ve Zonguldak’taki yaklaşık 1 milyon metrekarelik ormanlık alan, Cumhurbaşkanı kararıyla artık orman statüsünde değil. Türkiye’nin dört bir yanında akciğerlerimiz yanarken atılan adım, yine Orman Kanunu’na 2018’de eklenen 16. maddeye dayanıyor.
Türkiye, yaz başından bu yana orman yangınlarıyla mücadele ediyor. Orman Genel Müdürlüğü, 1 Ocak - 17 Ağustos tarihleri arasında ülke genelinde 5 bin 231 yangın çıktığını açıkladı. Çok sayıda yerleşim yeri küle dönerken 16 şehit şehit verildi. Alınan tedbirlerin tartışıldığı şu günlerde Cumhurbaşkanı Erdoğan imzalı kararla Samsun ve Zonguldak illerinde yer alan yaklaşık 1 milyon metrekarelik orman, sınırları dışına çıkarıldı. Tepki çeken düzenleme 16 Ağustos’ta Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Orman dışına çıkarılan yerlerin iki katı kadar yeni alanın ağaçlandırılacağı taahhüt edildi. Aynı karar kapsamında İstanbul Büyükçekmece’deki bir alan da “özel endüstri bölgesi” ilan edildi.
7 YILDA 26 MİLYON
Atılan adım, yine Orman Kanunu’na 2018’de eklenen 16. maddeye dayandırıldı. Daha önce KARAR’ın sık sık gündeme getirdiği bu madde aracılığıyla en az 26 milyon metrekare yeşil örtü, orman statüsünü kaybetti. Haziran 2024’te yine Cumhurbaşkanı kararıyla Artvin, Bitlis, İzmir ve İstanbul’da 493 bin metrekare alan orman sınırları dışına çıkarılmıştı. İstanbul’un yeşil havzası niteliğindeki Beykoz ilçesindeki 9 mahallede ise, ormanlık bölgeler arazi vasfına çevrilmişti. Böylece seneler önce söz konusu bölgeye kondurulan evler, yasal statüye kavuşturulurken yeni yapılaşmaların da önü açılmıştı. Temmuz’da ise 8 ilde 2,8 milyon metrekarelik alan için aynı karar alınmıştı.
‘YEŞİL BADANA’
Uygulama, ekonomik gerekçeler ve kamu yararı gerekçesiyle savunulurken çevreciler farklı görüşte. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi’nden Doç. Dr. Cihan Erdönmez, yeni ağaçlandırma sözünün verilmesini “yeşil badana” şeklinde yorumlayarak “Daha fazla fidan dikimi gibi vaatlerin ekolojik karşılığı yok. Zira yıllar içinde oluşmuş orman ekosisteminin bir gecede silinmesi, başka bir yerde birkaç fidanla ikame edilemez” dedi. Kuzey Ormanları Savunması’ndan yapılan açıklamada “Ek 16. madde, derhal kaldırılmalı ve bu maddeye dayalı tüm kararlar iptal edilmeli. Ormanlar iş geliştirme alanı değildir; vatan toprağımız, su kaynağımız ve nefesimizdir” denildi. Çevre hukukçuları, sürecin yargıya taşınması amacıyla hazırlık içerisinde. Yürütmenin durdurulması için dava açılması bekleniyor.
Türkiye’de ormanlık alanların ülke yüzölçümüne oranı yüzde 30 civarında. Ancak iklim değişikliği, su krizleri ve artan doğa felaketleri sebebiyle mevcut oranı korumak giderek zorlaşıyor. Ormanları küçülten her düzenleme, geleceğin doğrudan riske atılması anlamına geliyor.
KARAR, yeşil alanların ‘yasal dayanaklarla’ parsel parsel nasıl betonlaştırıldığını manşetleriyle gündeme taşımıştı.
