2023 asgari ücrette son görüşmeler yapılıyor... Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda işçiyi temsil eden TÜRK-İŞ Başkanı Ergün Atalay, "Teklifimiz 9 bin TL, verirlerse imza atarız. Vermezlerse masaya oturmayız" dedi. İşveren temsilcisi TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç ise toplantı sonrası bir açıklama yapmadı. Peki, asgari ücret 9 bin TL olur mu? İşte, 2023 asgari ücret beklentileri ve yorumları...
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın ev sahipliğinde ilki 7 Aralık 2022, ikincisi 14 Aralık 2022 ve üçüncüsü 20 Aralık 2022 günü düzenlenen Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda 2023 asgari ücret tutarı için henüz karar çıkmadı.
Bugün basına kapalı olarak 3 saate yakın süren üçüncü toplantıda işçi tarafını Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ), işveren tarafını Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), hükümeti ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı temsil etti.
TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay (ortada) ve TÜRK-İŞ Genel Sekreteri Pevrul Kavlak (en sağda)
TÜRK-İŞ: ASGARİ ÜCRET 9 BİN TL OLSUN
Görüşme sonrası açıklama yapan TÜRK-İŞ Genel Başkanı Ergün Atalay, işçi tarafının asgari ücret teklifini ilk kez açıkladı.
Atalay, "Bizim hiçbir teklifimiz olmadı. Resmi teklifimiz 9 bin lira. Verirlerse masaya oturup imzalarız. Vermezlerse böyle bir meselenin içinde olmayız" dedi. Atalay, açıklama sonrası bakanlık binasından ayrıldı.
TİSK heyeti de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin ile görüştükten sonra bakanlıktan ayrıldı.
TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç
"MASADA MUTABAKATA VARILAMADIĞI ANLAŞILIYOR"
TÜRK-İŞ'in teklifinin ardından açıklamalarda bulunan ekonomist Muhammet Bayram, şunları söyledi:
Mutabakat olmadığını farz etmemiz gerekiyor. Ancak TİSK Başkanı hala binadan ayrılmadı. 9 bin TL biraz yüksek geldi, sürpriz oldu. Ne kadar yaparsanız yapın enflasyonu engelleyemiyorsanız bu rakamların hiçbir önemi yok. Satın alma gücü ne kadar artarsa o kadar iyi olacak. Bizim tahminimizle 8 bin lira ile 8 bin 250 lira arasında bir rakam telaffuz ediyorduk.
"9 BİN TL DÜŞÜK İHTİMAL"
Ben 9 bin TL rakamını düşük ihtimal olarak görüyorum. Eğer 9 bin TL ortaya çıkarsa oy birliği ile olur. Muhtemelen TİSK’in daha düşük bir teklifi vardı. Ben arada bir rakamla anlaşılacağını eğer TÜRK İŞ Başkanı masaya oturmazsa oy çokluğu ile karar alınacağını düşünüyorum.
"ÜCRETLİLERİN DAHA AZ VERGİLENDİRİLMESİ GEREKİYOR"
Ücretlilerin asgari ücret kadar kısmını vergiden istisna ettik. Şu anda yüzde 15 vergi dilimine tâbi 32 bin TL vergi oranı var. Yeniden değerleme oranı yüzde 122 ile artırılmazsa asgari ücretli 6 ayda vergi dilimine giriyor. TÜRK İŞ'in yıllardır verdiği mücadele var. Ücretlilerin daha az vergilendirilmesi gerekiyor."
ASGARİ ÜCRETTE YENİ TAHMİN: 8 BİN 750 TL
Hem sendikalaşmanın önündeki engellerin kaldırılması, gelir vergisinde düzenleme yapılırsa tekrar masaya gelecektir. Bana göre 9 bin TL rakamı yüksektir. Benim tahminim 8 bin 750 TL rakamıdır. Cumhurbaşkanı Erdoğan herkes 2023'te enflasyonu yüzde 20 seviyesine göre yapsın açıklaması var. Yüzde 20 enflasyon beklentisi gerçekçi, ekonomideki söylem diline uymuş oluyor.
Piyasada 11 bin TL rakamı konuşuluyor. DİSK Başkanı'nın açıklaması var 13 bin 200 TL bunlar manipülasyon oluşturabilecek rakamlar. Ben 9 bin TL'nin daha altında olacağını düşünüyorum. Vatandaş asgari ücret artmasın ama hayat pahalılığı da yükselmesin istiyor.
Muhammet Bayram
"9 BİN TL RAKAMI YÜZDE 60'TAN FAZLA ARTIŞ DEMEK"
Özellikle konut fiyatlarında, gıdada balon var. Asgari ücreti ne kadar artırdığımız değil, niteliğinin ne kadar artırılabileceğinin konuşulması gerekiyor. 9 bin TL rakamı evet gelecek sene rakam telaffuz etmeye gerekmeyecek gibi gözüküyor. Sosyal refah payı gelirse 8 bin 750 TL rakamı gelebilir demiştim.
Ben gelecek sene bir artış beklemiyorum. 9 bin lira rakamı yüzde 60'tan fazla artış. İşverene 12 bin 165 TL olarak dönüyor. Ben 8 bin 750 TL rakamına parmak basıyorum. İşverene maliyeti 12 bin 95 TL olacak. İşverenlere maliyetle beraber kendi alacakları fiyatlara konulmuş durumda."
"İŞVERENLERİN ORTANCA ÜCRETİ KAYBOLDU"
Asgari ücret tespit komisyonunun hızlı bir şekilde karar alması önemli. Şu anda işveren açısından hesaplama şaştı. İşverenlerin ortanca ücreti kayboldu. Burada komşu ücretimiz yani 5 bin 500 lira asgari ücret alınırken, 6 bin lira alana bir komşu ücret diyoruz. Eğer işveren sigorta primlerini geç öderse yüzde 22'lik gecikme zammı ödüyor. Erken öderse yüzde 5 indirim alıyor.
Şu anda işverenlerimiz asgari ücretten vergi ödemiyor. Günlük işçi başına 3 lira 33 kuruş destek alıyor. Bu aylık 100 TL demektir. Bu katkının artarak devam etmesi gerekiyor. 3 liralık bir tutar 5-6 liraya gelirse alınacak tutar önemli.
Ben 8 bin 750 TL rakamında durmak istiyorum. 9 bin TL bizim başlangıç ücretlerimizi, ortanca ücretlerimizi kaybettirir. Şu anda asgari ücret 5 bin 500 TL iken 9 bin lira alanlar 2 kat zam alıyordu. 9 bin lira alanın 15 bin liraya çıkması gerekiyor ki bu da işveren açısından ciddi bir maliyet.
Hüseyin Selimler
9 BİN TL RAKAMI GERÇEKÇİ BİR TEKLİF Mİ?
İktisatçı Doç. Dr. Hüseyin Selimler ise konuyla ilgili şöyle konuştu:
Geçen sene 2 bin 850 TL'den gelen süreç var. Oran olarak baktığımızda iyi. Ancak biz oranlara takılmamamız lazım. 5 bin 500 TL o dönemdeki satın alma gücü olarak belirlendi mi? 5 bin 500 TL enflasyonu takip eden, enflasyonu telafi etmeye yönelik başlangıç noktamız iyi belirlenmelidir.
5 bin 500 TL iyi olmasına karşı çalışanın birikimli kaybını telafi eden bir oran değil. 8 bin 9 bin rakamları telaffuz edilebilir. DİSK 13 bin 200 TL diyor. 8 bin 9 bin TL bandında sıkışıyor. Bugün için iyi bir artış olabilir ama telaffuz etmez, ocak ayından itibaren erimeye başlayacak. Biz tekrar asgari ücreti artırma yoluna gideceğiz.
"SATIN ALMA GÜCÜ ARTMADIĞI SÜRECE ZAMMIN BİR ANLAMI YOK"
Sadece bugün insan onuruna yakışacak bir şekilde asgari ücreti tespit etmemiz lazım. Sağlıklı tespit yaparsak bundan sonrakiler de daha sağlıklı olur. Biz şu an sıfırdan bir asgari ücret belirlemeliyiz. Ondan sonra enflasyondaki kayıpları telafi edebiliriz. 5 bin 500 TL'nin üzerine enflasyonu telafi etmek için bir zam yaparsak sadece 6 ay-1 yılı telafi ederiz.
Birikimli kayıpları telafi etmemiz lazım. Oran olarak tatmin edebilir ama satın alma gücünü artıramadığımız her artış boşunadır. 9 bin TL güzel bir artış olarak ortaya çıkacak ancak açlık sınırı 8 bin liralara dayandı. Biz insanlar aç yatmasın diye mi yapıyoruz. Eğitim, sağlık harcamaları da var. Bazı mal ve hizmet artışları çok yüksek. İstanbul’daki konut fiyat artışları yüzde 204.
Bence şu an 8 bin 500 TL civarında bir rakam belirlenecek. 9 bin TL civarında olacak bir rakamın herkesin anlaşabileceği bir rakam olacağını düşünüyorum.
