Yaz aylarının gelmesiyle birlikte sahillere akın eden vatandaşlar serinlemek isterken, göz ardı edilen bir doğa gerçeği her yıl çok sayıda can kaybına neden oluyor. Özellikle İstanbul’un Karadeniz kıyılarında boğulma vakalarında artış yaşanırken, uzmanlar bu durumun en önemli nedenlerinden birinin fark edilmesi güç ancak ölümcül bir doğa olayı olan “Rip” ya da bilinen adıyla “çeken akıntı” olduğunu vurguluyor.
“YÜZME BİLSENİZ BİLE KURTULAMAYABİLİRSİNİZ”
Yer Bilimci Prof. Dr. Şükrü Ersoy, çeken akıntının nasıl oluştuğunu ve neden tehlikeli olduğunu detaylı biçimde anlattı. Bu akıntıların özellikle rüzgarlı havalarda ortaya çıktığını belirten Ersoy, rip akıntısının yüzme bilen bireyleri dahi çaresiz bırakabildiğine dikkat çekti.
“Rüzgarlı havalarda dalgaların boyu kısalır, yüksekliği artar. Bu da sahildeki kumu açığa taşır. Dalgalar kıyıya geldikten sonra köpürür, geri dönmekte zorlandığında ise sahil boyunca uzanan kum tepeciklerinde yarık açar. İşte bu yarıklardan oluşan ve denize doğru uzanan, 20-30 metrelik kanallar rip akıntısıdır. Dışarıdan bakıldığında sakin ve yüzmeye uygun gibi görünen bu bölgeler aslında ölümcül olabilir. Köpüklü ve dalgalı bölgeler bu alanlara göre çok daha güvenlidir.”
PANİKLEMEYİN, KIYIYA PARALEL YÜZÜN
Rip akıntısına kapılan bir kişinin nasıl hayatta kalabileceğine dair de bilgi veren Ersoy, panik yapılmaması gerektiğini ve kıyıya doğru değil, kıyıya paralel yüzülmesinin hayati önem taşıdığını belirtti.
“Ayaklarınızdan kumların çekildiğini hissettiğinizde ve açığa doğru sürüklendiğinizi fark ettiğinizde yapmanız gereken şey, nefesinizi kontrol altına alıp panik yapmadan kıyıya paralel olarak yüzmektir. Akıntıya karşı koymak mümkün değildir. Bu yüzden doğrudan kıyıya ulaşmaya çalışmak, kişiyi yorar ve boğulmaya sürükler.”
Prof. Dr. Şükrü Ersoy
KARADENİZ KIYILARINDA RİSK YÜKSEK
Prof. Dr. Ersoy, özellikle İstanbul’un Karadeniz kıyılarında bu tür akıntıların sıklıkla görüldüğünü ifade etti. Şile, Kilyos ve Kısırkaya gibi bölgeler, yarım ay biçimli sahil yapıları ve burun-mendirek gibi coğrafi özellikleri nedeniyle çeken akıntılar açısından oldukça riskli.
“Karadeniz kıyıları yazın bile rüzgarlı olduğu için rip akıntısının oluşması kaçınılmaz. Özellikle Şile, Kilyos, Kısırkaya gibi sahillerde çok dikkatli olunmalı. Yurtdışında bu tür akıntılar boya yöntemiyle tespit ediliyor ve ardından sahile kırmızı dubalarla giriş yasaklanıyor. Ülkemizde de benzer uyarı ve önlem sistemlerinin hayata geçirilmesi gerekiyor.”
CANKURTARANLAR UYARIYOR: “DUBALARI GEÇMEYİN”
Sabah'ın haberine göre; Kısırkaya Plajı'nda görev yapan Cankurtaran Ömer Faruk Yatkın (25), sahil şeridinde boğulma tehlikesinin hemen her hafta yaşandığını belirtti. Yatkın’a göre boğulmaların önemli bir nedeni, vatandaşların kumluk bölgelerde ayaklarının yere değmesine güvenip daha açığa yüzmeleri.
“Suya taşlık alanlardan giren kişiler çoğu zaman ani derinleşmeyle karşılaşıyor. Özellikle suyun karadan taşıdığı kumlar, açıkta bir tümsek oluşturuyor. Vatandaşlar ayaklarının yere değdiğini düşünerek güvenle yüzmeye devam ediyor ama birkaç metre sonra ayakları yerden kesiliyor ve panik başlıyor. Bu noktada geriye dönemiyorlar. Bu yüzden özellikle uyarı dubalarını geçmemeleri hayati önem taşıyor.”
