Kayıp rezervlere ilişkin tatmin edici açıklama beklenirken Cumhurbaşkanı’ndan “Harcanması gerekiyordu, harcandı. İhtiyaç duyarsak yine harcarız” çıkışı geldi. Hem 128 milyarın kullanıldığının net bir şekilde ifade edilmiş olması hem de ‘yanlışta devam’ın artık kronik hale geldiğini gösteren tablo, piyasada güvensizliği derinleştirdi. Doların tırmanıp Borsa’nın çakılması ‘hep aynı hatalar hep aynı sonuçlar’ döngüsünün olumsuz etkisini gösterdi.
Vatandaş, cebine de yansıyan Merkez Bankası rezervlerinin akıbetiyle ilgili somut bir açıklama beklerken Cumhurbaşkanı Erdoğan “Bu para ekonominin aktörleri ve vatandaşımız arasında dolaşıma girdi, yani yer değiştirdi” dedi.
Rezervin harcandığını ve yeni satışların gelebileceğini ifade eden sözlerin umutları kırması piyasalara olumsuz yansıdı. Borsa değer kaybetti. Dolar 8.36 seviyesine kadar çıktı. Euro 10 liranın üstünü gördü.
‘WASHINGTON İLE İLİŞKİLER ARTIK ZOR TOPARLANIR’ ALGISI
Sıkıntılı tabloda, hükümetin politikalarına yönelik güven eksikliğinin etkisi öne çıktı. Rasyonaliteye aykırı anlayışta geri adım atılmayacağını teyit eden duruş olumsuz etki oluşturdu.
Türkiye-ABD ilişkilerinin seyri de belirleyici oldu. Biden yönetiminin ‘mesafeli’ tavrıyla birlikte son olarak Pentagon’un F-35 bildirimi ve 1915 olaylarına ilişkin sinyaller Ankara-Washington ilişkilerinin toparlanamayacağına yönelik algının yerleşmesine yol açtı.
BİR TEK TL KAYBETTİ
Lira haftanın son işlem gününde kaybını yeni seviyelere taşıdı. ABD-Türkiye ilişkilerinde gerilim beklentisi ve Türkiye ekonomisine ilişkin risklerin etkisiyle yeniden dolar 8.30’un üstünü gördü. Euro ise yeniden 10 liranın üstüne çıktı. Gelişen ülke para birimlerine bakıldığında bir tek TL kaybetti.
Dolar/TL, küresel piyasalardaki satış baskısı, ABD-Türkiye ilişkilerinde gerilim beklentisi ve Türkiye ekonomisine ilişkin risklerin etkisiyle yeniden 8.30’un üstünü gördü. Yükselişini sürdüren dolar dün gün içinde 8.36 TL’yi de gördükten sonra 8.30 TL seviyelerine kadar geriledi.
Uluslararası haber ajansı Reuters, ABD Başkanı Joe Biden’ın 24 Nisan’da “Ermeni soykırımı” ifadesini kullanacağı yönündeki beklentinin doları yükselttiğini belirtti. Reuters’ın analizinde, Biden’ın Cumartesi günü yapması beklenen açıklamanın Ankara’nın tepkisine neden olarak iki ülke ilişkilerini daha da bozabileceğini belirtti. Dolar kuru, bir süredir 8.10 bandındaki yatay hareketinin ardından önceki gün S-400 haberleri ve rezerv tartışmaları nedeniyle negatif ayrışmış kur 8.20’yi test etmişti. Gelişen ülke para birimlerine bakıldığında bir tek TL’nin kaybettiği görüldü.
Reuters’a konuşan bir bankanın döviz masası işlemcisi, şunları kaydetti: “TL’de önceki gün dolar karşısında yüzde 1’e yaklaşan bir değer kaybı yaşandı. Baktığımızda gelişmekte olan ülke para birimlerinde benzer bir trend göremiyoruz. Burada ABD ile ilişkilerin kısa vadede daha da gerileyeceği endişesi etkiliydi. Bunun yanı sıra rezervlerin gerekirse daha fazla satılabileceği söylemi de endişe yarattı.”
Reuters, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın gerekirse Merkez Bankası rezervlerinden yeni satışlar olabileceği yönündeki sözlerinin de TL üzerinde baskı oluşturduğunu ifade etti. İsveçli ekonomist Erik Meyersson ise Twitter’da yaptığı değerlendirmede Biden’ın “Ermeni soykırımı” ifadesini kullanacağı beklentisinin yanı sıra Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu gelişmeye muhtemel tepkisini de fiyatladığını kaydetti.
Meyersson, Türkiye’nin F-35 programından resmen çıkarılmasının da dolardaki harekette etkili olduğunu düşündüğünü belirtti. Uluslararası yatırım kuruluşu Bluebay Asset Management’tan Timothy Ash sosyal medyada yaptığı yorumda, güven eksizliğine dikkat çekerek, TL’nin dolar karşısında değer kazandığı dönemlerde bile bunun piyasaya yapılan müdahalelerden kaynaklandığının düşünüldüğünü savundu.
3 GÜNLÜK KISITLAMA ÖNCESİ POZİSYONLAR KAPANDI
İşlemci şöyle devam etti: “Türkiye ekonomisine yönelik riskler devam ediyor. Geçen haftalarda küresel risk iştahındaki canlı seyir ve faizin yüzde 19’da sabit tutulması risklerin fiyatlamalarda daha az hissedilir olmasını sağlamıştı.
Ancak küresel satış baskısı başladığında TL önemli bir değer kaybı yaşadı. Bunun yanısıra hafta sonu tatili üç gün olacak. Hafta sonunda yaşanabilecek olayların riskleri göz önüne alan yatırımcılar bir süredir olduğu gibi pozisyonlarını hafta sonu için kapadığını görüyoruz. Gerekirse hafta başında tekrar açıyorlar. Tüm bunlar TL için iyimser bir söylem yapamamamıza neden oluyor.”
EURO YENİDEN ÇİFT HANE
TCMB Başkanının görevden alınması sonrası sert yükseliş yaşayan USD/TRY kuru, 8.0 seviyesi üzerinde işlem görmeye devam ederken fiyatlama geçen hafta 8.24’ten 8.05’e kadar geriledi. Bu haftaya 8.06 seviyesinde başlayan kur Salı günü 8.13’ü önceki gün ise 8.21’i aşmasının ardından dün 8.35’i aşarak 31 Mart sonrası en yüksek seviyeyi gördü. EUR/TRY de 10.07’ye yükselerek rekor sonrası en yüksek seviyeye ulaştı.
REZERV ÇIKIŞI BİLE YARAMADI
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan dün Merkez Bankası rezervlerindeki 128 milyar doların ‘ne peşkeş’ çekildiğini ne de ‘heba edildiğini’, talebi karşılamak için kullanıldığını belirterek, hali hazırda 95 milyar dolarlık rezerv olduğunu ve bunun da piyasa koşullarına göre ihtiyaç olduğunda kullanılabileceğini söylemişti.
TL’de dün dolar karşısında yüzde 1’e yaklaşan değer kaybı yaşanmıştı. Erdoğan piyasa koşullarının rezerv değişimlerini belirlediğini, ihtiyaç olmaması halinde rezervlerin 100 milyar doların üzerine çıkabileceğini de belirtirken, MB kaynaklarında son iki yılda sadece dört kalemde 165 milyar dolar kullanıldığını söylemişti.
