Kahve, dünya genelinde milyonlarca insanın günlük yaşamının vazgeçilmez bir parçası.
Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 70'inin düzenli olarak tükettiği bu içecek, sadece bir uyarıcı olmaktan öte, sağlığa çeşitli faydalar sağlayabiliyor.
Son bulgular, kahvenin özellikle kadınlarda sağlıklı yaşlanma sürecini desteklediğini gösteriyor.
HARVARD ARAŞTIRMASININ ÇARPICI SONUÇLARI
Deutsche Welle Türkçe'de yer alan habere göre, ABD'deki Harvard Üniversitesi'nden bilim insanları, düzenli kahve tüketiminin kadınların sağlığı üzerindeki etkilerini inceleyen önemli bir çalışma yürüttü.
Amerikan Beslenme Derneği'nin Orlando'daki yıllık toplantısında sunulan bu yeni verilere göre, günde 2,5 fincana kadar kahve tüketimi, özellikle orta yaş grubundaki kadınlarda kalp-damar hastalıkları riskini düşürüyor ve Tip 2 diyabeti önlemede etkili bir rol oynuyor.
KAPSAMLI VERİ ANALİZİ: HEMŞİRELERİN SAĞLIK ARAŞTIRMASI
Araştırma, yaklaşık 47 bin kadının son 30 yıla ait kapsamlı sağlık verilerini analiz ederek gerçekleştirildi.
Çalışmanın temelini, 1984 yılından bu yana beslenme ve sağlık verilerinin titizlikle toplandığı Nurses' Health Study (Hemşirelerin Sağlık Araştırması) adlı uzun soluklu çalışma oluşturuyor.
Bu devasa veri tabanı, kafein tüketimi gibi önemli alışkanlıkları da içeriyor.
'Sağlıklı yaşlanma' terimi ise, ciddi kronik hastalıklar ile fiziksel, ruhsal ve bilişsel kısıtlamalar olmaksızın, 70 yaş ve üzeri bir yaşam sürebilmek olarak tanımlanıyor.
KAFEİNİN BEYİN ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Kafein, beyindeki adenozin reseptörlerini bloke ederek uyarıcı bir etki yaratıyor.
Normalde yorgunluk hissini düzenleyen bu reseptörler engellendiğinde, sinir hücreleri daha aktif hale geliyor.
Bu durum, kişinin daha zinde hissetmesini ve düşünme kapasitesinin artmasını sağlıyor.
Ayrıca kafein, kendimizi iyi hissetmemizi sağlayan bir nörotransmitter olan dopaminin salınımını artırarak ruh hali üzerinde olumlu etkiler yaratabiliyor.
DİĞER KAFEİN KAYNAKLARI VE ETKİLERİ
Harvard araştırması, tüm kafein kaynaklarının kahve kadar faydalı olmadığını vurguluyor.
Kola veya enerji içecekleri gibi diğer kafeinli içeceklerin, yaşlanma süreci üzerinde olumlu bir etkisi bulunmuyor.
Hatta bu içeceklerden günde sadece bir bardak tüketmek bile sağlıklı yaşlanma ihtimalini yüzde 19 oranında azaltabiliyor.
Ayrıca, kafeinsiz kahve veya çay tüketiminin de kafeinli kahve kadar belirgin olumlu etkiler göstermediği belirtiliyor.
Araştırmayı yöneten Dr. Sara Mahdavi, "Sonuçlar, çay ya da kafeinsiz kahvenin aksine, kafeinli kahvenin yaşlanma sürecini benzersiz şekilde destekleyerek zihinsel ve fiziksel işlevlerin korunmasına katkı sağlayabileceğini gösteriyor" açıklamasında bulundu.
NEDENSELLİK Mİ, KORELASYON MU?
Harvard araştırmacıları, nedensellik ile korelasyon arasındaki farkın önemine dikkat çekiyor.
Yani, kadınlar düzenli kahve içtikleri için mi daha iyi yaşlanıyorlar, yoksa kahve içmenin yanı sıra sağlıklı beslenme ve düzenli fiziksel aktivite gibi başka olumlu yaşam alışkanlıklarına da mı sahipler?
Araştırmacı Dr. Sara Mahdavi, son 30 yılda yaşam tarzlarında büyük değişimler yaşandığını hatırlatarak şöyle onuştu:
"Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme ve sigaradan uzak durma gibi diğer sağlık dostu alışkanlıklarla birlikte ölçülü kahve tüketimi, koruyucu etkiler sunabilir.
Bu araştırma, kahve tüketiminin sağlıklı yaşlanmayla bağlantılı olduğuna işaret eden mevcut bulgulara katkı sağlıyor.
Ancak kahvenin pozitif etkileri, genel olarak sağlıklı yaşam alışkanlıklarının etkisiyle karşılaştırıldığında daha sınırlı kalıyor ve daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyuluyor."
KAHVE TÜKETİMİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Kahve, ne tamamen sağlıklı ne de tamamen sağlıksız bir içecektir.
Ölçülü tüketildiğinde sağlığa olumlu katkıları olabilirken, aşırı tüketim özellikle ileri yaşlarda sinirlilik, tansiyon yükselmesi ve uyku bozuklukları gibi olumsuz etkilere yol açabiliyor.
Uzmanlar, sağlıklı bir yetişkin için günlük 400 mg kafein alımının, yani yaklaşık 3-4 fincan kahve veya 4-5 espressoya denk geldiğini belirtiyor.
DİĞER ARAŞTIRMALAR VE KAHVENİN POTANSİYEL FAYDALARI
Son yıllarda yapılan birçok araştırma, kahvenin sağlık açısından olumlu etkilerine işaret ediyor.
Örneğin, Çinli araştırmacılar 2024 yılında yayımladıkları bir çalışmada, günde üç fincan kahvenin kalp krizi, inme, diyabet, yüksek tansiyon, yağ metabolizması bozuklukları ve obezite riskini belirgin ölçüde azalttığını ortaya koydu.
Diğer çalışmalar da benzer yönde sonuçlar veriyor: Ölçülü kahve tüketiminin kadınlarda inme riskini azalttığı, kalp, akciğer ve mesane üzerinde olumlu etkileri olduğu, karaciğer hastalıklarından koruduğu ve vücuttaki yağları kısmen erittiği gözlemlendi.
Ayrıca, kahvenin demansa karşı koruyucu etkisi olduğu, Alzheimer plaklarını baskıladığı ve Parkinson hastalığını önlemeye yardımcı olduğu belirtiliyor.
Bu popüler içecek, aynı zamanda depresyon riskini azaltıyor, işitme kaybı ve kulak çınlamasına (tinnitus) karşı da koruyucu olabiliyor.
KAHVENİN BİLEŞENLERİ VE SAĞLIK ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
Kahve, binden fazla farklı bileşenden oluşuyor ve şu ana kadar bunların yaklaşık yüzde 80'i araştırılmış durumda.
Bu bileşenler arasında kafein, karbonhidratlar, yağlar (lipitler), proteinler, asitler, B vitamini gibi vitaminler, mineraller ve antioksidanlar öne çıkıyor.
Özellikle klorojenik asit gibi antioksidanlar, vücut hücrelerinde zararlı serbest radikalleri nötralize ederek hücre hasarını, iltihapları ve kalp sorunları, kanser veya nörolojik hastalıklar gibi yaşa bağlı hastalıkları azaltabiliyor.
Bu da yaşlanma sürecini yavaşlatabiliyor.
KAHVEYİ NASIL TÜKETMELİYİZ?
Kahvenin içerdiği doğal maddelerin faydalarını en iyi şekilde görmek için sade ve şekersiz tüketilmesi öneriliyor.
Krema kullanımı tavsiye edilmezken, kahveye az miktarda süt eklemenin antioksidanlara zarar vermediği belirtiliyor.
