Kahve keyfiniz, eğer yanlış demleme yöntemi kullanıyorsanız kolesterolünüzü yükseltiyor olabilir. Uzmanlar uyarıyor: Kaynatılan kahveden uzak durun, filtre kahveye yönelin. İşte sağlıklı kahve alışkanlığı için dikkat etmeniz gereken tüm ayrıntılar...
Kahve içmek pek çok kişi için vazgeçilmez bir günlük ritüel. Üstelik son yıllarda yapılan araştırmalar, kahvenin sanıldığı gibi zararlı değil, aksine kalp sağlığına bazı yönlerden faydalı olabileceğini gösteriyor. Ancak yeni bir bilimsel çalışma, kahveyle ilgili bilinenleri sarsacak nitelikte: Kahvenin hazırlanma şekli, kolesterolünüzü fark etmeden yükseltebilir!
KAHVE SAĞLIĞA ZARARLI MI, YOKSA FAYDALI MI?
Yıllar boyunca kahvenin kalp hastalıkları riskini artırdığı düşünülse de bu görüş son dönemde yapılan bilimsel araştırmalarla sorgulanmaya başladı. 2022 yılında European Journal of Preventive Cardiology dergisinde yayımlanan kapsamlı bir çalışma, günde iki ila üç fincan kahve tüketenlerin kalp hastalığına yakalanma ve erken ölüm riskinin daha düşük olduğunu ortaya koydu. Ancak araştırmacılar, kahve içmenin tek başına sağlığa katkı sağladığını kesin olarak söylemenin mümkün olmadığını, kahve içen bireylerin genel yaşam tarzlarının da bu pozitif etkide payı olabileceğini belirtiyor.
SADECE KAHVE İÇMEK DEĞİL, NASIL HAZIRLADIĞINIZ DA ÖNEMLİ
İsveç'teki Uppsala Üniversitesi'nde yapılan yeni bir araştırma ise kahve tüketimiyle ilgili bambaşka bir konuya dikkat çekiyor: Kahveyi nasıl demlediğiniz sağlığınızı doğrudan etkileyebilir. Nutrition, Metabolism and Cardiovascular Diseases adlı bilimsel dergide yayınlanan çalışmaya göre, özellikle kaynatılarak hazırlanan kahve çeşitleri kolesterol seviyelerini artırabiliyor.
Çalışmanın başındaki isimlerden Dr. David Iggman, kahve çekirdeklerinde doğal olarak bulunan cafestol ve kahweol adlı maddelerin, kolesterolü yükselten diterpenler olduğunu belirtiyor. Bu bileşikler, özellikle kaynatma yöntemiyle hazırlanan kahvede yüksek oranda açığa çıkıyor ve vücuttaki kolesterol metabolizmasına zarar vererek LDL (kötü kolesterol) ve trigliserit seviyelerini artırıyor.
KAYNATILAN KAHVE KALP SAĞLIĞINIZ İÇİN RİSK OLUŞTURABİLİR
Kaynatılmış kahve deyince akla gelen ilk yöntemlerden biri Türk kahvesi oluyor. Iggman, günde altı fincan kaynatılmış kahvenin kolesterolü yüzde 10 oranında artırabileceğini belirtiyor. Benzer şekilde ofis tipi sıcak içecek makineleri de kahveyi kaynatmaya benzer şekilde hazırladığı için risk oluşturuyor. Araştırma kapsamında incelenen bu makinelerin ürettiği kahvelerde de yüksek miktarda diterpen bulunduğu saptandı.
EN SAĞLIKLI KAHVE: KÂĞIT FİLTRELİ OLAN
Kolesterol dostu kahve alışkanlığı edinmek isteyenler için uzmanlar, kâğıt filtreyle hazırlanan filtre kahveyi öneriyor. Kâğıt filtre, diterpenleri süzerek neredeyse tamamen uzaklaştırıyor. Bu da kahveyi hem lezzetli hem de sağlıklı hale getiriyor. French press ya da espresso gibi yöntemlerle yapılan kahvelerde ise diterpen oranları daha yüksek olabilir; ancak espresso çeşitleri arasında da bu oran büyük değişkenlik gösteriyor.
Iggman, kahvenizin ne kadar iyi filtrelendiğini anlamanın basit bir yolunu da sunuyor: “Eğer kahveniz bulanık görünüyorsa, yeterince filtrelenmemiş olabilir,” diyor.
SABAH İÇİLEN KAHVE KALBE DAHA FAYDALI OLABİLİR
2025 yılında European Heart Journal'da yayımlanan bir başka çalışmada ise kahveyi sabah saatlerinde tüketmenin, kalp-damar hastalıklarından ölme riskini düşürdüğü görüldü. Uzmanlar, akşam saatlerinde kahve içmenin sirkadiyen ritmi bozarak inflamasyon ve kan basıncında artışa neden olabileceği uyarısında bulunuyor. Bu nedenle kahve tüketiminde zamanlama da en az demleme yöntemi kadar önemli hale geliyor.
KAHVE SAĞLIKLI BİR YAŞAM TARZINI DESTEKLEYEBİLİR
Kahvenin yalnızca zararlı yönleri değil, sağlıklı alışkanlıkları da tetiklediği görülüyor. The New England Journal of Medicine’de yayımlanan CRAVE adlı çalışmaya göre, kahve içilen günlerde bireylerin daha fazla fiziksel aktivite yaptığı, günde ortalama 1.000 adım fazla attıkları saptandı. Bu ekstra hareketliliğin kalp sağlığına katkı sağladığı düşünülüyor. Ancak, bu alışkanlık gece uykusunun süresini ortalama 36 dakika azaltabiliyor; bu da dikkat edilmesi gereken bir yan etki olarak öne çıkıyor.
SAĞLIKLI KAHVE İÇİMİ İÇİN ALTIN KURALLAR
1. Filtre kahveyi tercih edin:
Kâğıt filtre kullanılan kahveler, kolesterol artırıcı maddeleri büyük ölçüde ortadan kaldırır.
2. Türk kahvesi ve ofis makinelerine dikkat edin:
Kaynatılan kahveler ve bazı otomatik makineler, diterpen bakımından zengindir ve kolesterolünüzü yükseltebilir.
3. Günde iki ila dört fincan yeterli:
Uzmanlara göre, bu miktar çoğu insan için güvenli. Fazlası çarpıntı ve tansiyon yükselmesine yol açabilir.
4. Kahvenizi sade tüketin:
Şekerli, kremalı ve aromalı kahve içecekleri gizli kalori bombalarıdır. Kalbiniz kadar kilonuzu da olumsuz etkiler.
