Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatma Hümeyra Yerlikaya Aydemir’in başkanlığındaki ekip, bağırsak sağlığının uyku düzenini nasıl etkileyebileceğini ortaya koyan çarpıcı bir araştırma gerçekleştirdi.
Son yıllarda uykusuzluk, dünya genelinde giderek artan bir sağlık sorunu olarak dikkat çekiyor. Uykusuzluğun nedenleri arasında genellikle stres, psikolojik sorunlar veya uyku apnesi gibi faktörler öne çıkarken, Selçuk Üniversitesi'nden bilim insanları farklı bir nedenin altını çizdi. Prof. Dr. Fatma Hümeyra Yerlikaya Aydemir ve ekibi tarafından yapılan araştırmaya göre, uykusuzluk sorununun temelinde bağırsak sağlığı bozuklukları yer alıyor. Yani, uyuyamama probleminizin gizli sebebi bağırsaklarınızda olabilir.
BAĞIRSAK SAĞLIĞI VE UYKUSUZLUK ARASINDAKİ BAĞLANTI
Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fatma Hümeyra Yerlikaya Aydemir ve ekibi, uykusuzluk sorununu daha derinlemesine incelemek için kapsamlı bir araştırma yaptı. 41 uykusuzluk hastası ve 45 sağlıklı bireyle gerçekleştirilen araştırma, bağırsak sağlığının uyku düzenini ne denli etkilediğini gözler önüne serdi. Çalışmada, uykusuzluk tanısı almış kişilerin bağırsaklarında ciddi sorunların bulunduğu, bunun da uyku bozukluklarını tetiklediği belirlendi.
BİLİMSEL ARAŞTIRMADA KULLANILAN YÖNTEMLER
Araştırma kapsamında, uykusuzluk tanısı almış kişilerin bağırsak sağlıkları ile sağlıklı bireylerin bağırsak sağlığı karşılaştırıldı. Bu bağlamda, kişilerin bağırsaklarında bulunan kısa zincirli yağ asitleri (SCFA) ve bağırsak duvarının sağlamlığını gösteren zonulin proteinleri incelendi. Elde edilen sonuçlar, uykusuzluk yaşayan kişilerin bağırsaklarında kısa zincirli yağ asitlerinin önemli ölçüde azaldığını ve zonulin proteininin ise çok yüksek olduğunu ortaya koydu. Bu durum, uykusuzluk çeken kişilerin bağırsaklarında ciddi bozulmalar olduğunu gösteriyor.
UYKUSUZLUK VE BESLENME ALIŞKANLIKLARI
Araştırma ayrıca, uykusuzluk sorunu yaşayan kişilerin beslenme alışkanlıklarıyla ilgili de önemli veriler sundu. Uykusuzluk çeken bireylerin, sağlıklı bireylere göre daha fazla şeker, margarin, omega-6 yağları, kızartma ürünleri ve meyve suyu tükettikleri belirlendi. Bu tür besinlerin bağırsak sağlığını olumsuz etkileyerek, uyku düzenini bozabileceği ortaya kondu. Prof. Dr. Aydemir, bu bulguların, kötü beslenme alışkanlıklarının uyku üzerinde ne kadar güçlü bir etkisi olduğunu vurguladığını ifade etti.
BAĞIRSAKLARDAKİ BAKTERİLERİN UYKUSU ETKİLEYEBİLECEĞİ İSPATLANDI
Bağırsak sağlığını etkileyen parametrelerin, hastalıklara göre nasıl değiştiğini inceleyen Prof. Dr. Aydemir, çalışmanın önemli bir kısmının mikrobiyota (bağırsakta bulunan bakteri, virüs ve diğer mikroorganizmaların topluluğu) üzerine olduğunu belirtti. Bağırsaklarda bulunan bakteriler, vücuda birçok önemli madde üretir ve bu maddeler, hormon gibi davranarak beyne ulaşır. Yapılan araştırmalar, bağırsaklardaki bakterilerin ürettiği bazı maddelerin, uyku düzenini doğrudan etkileyebileceğini ortaya koydu. Bu durum, uykusuzluk probleminin sadece psikolojik ve çevresel faktörlere bağlı olmadığını, aynı zamanda bağırsak sağlığının da önemli bir etken olduğunu gösteriyor.
LİFSİZ BESLENME UYKUSUZLUĞA YOL AÇIYOR
Prof. Dr. Aydemir, araştırmalarında beslenme alışkanlıklarının bağırsak sağlığı üzerindeki etkilerini de inceledi. Uykusuzluk sorunu yaşayan kişilerin diyetlerinde, şeker ağırlıklı ve rafine karbonhidrat bazlı besinler bulunduğu tespit edildi. Lifli gıdaların, bağırsak sağlığı üzerinde olumlu etkiler yarattığını belirten Aydemir, lif içeren gıdaların tüketilmesinin serotonin üretimini destekleyerek uyku düzenini düzenleyebileceğini belirtti. Ayrıca, sebze, tam tahıl ve baklagillerin bağırsak sağlığını iyileştireceğini ve uykusuzluk sorununu azaltabileceğini vurguladı.
SONUÇ: BAĞIRSAK SAĞLIĞINA DİKKAT EDİN, UYKUNUZ DÜZENLENSİN
Bu araştırma, uykusuzluk problemi yaşayanların dikkat etmesi gereken yeni bir faktörü ortaya koyuyor: Bağırsak sağlığı. Uzun süreli uykusuzluk yaşayan kişilerin bağırsaklarında ciddi bozulmalar olduğunu gösteren bu çalışma, uyku sorunlarının çözülmesinde bağırsak sağlığının göz ardı edilmemesi gerektiğini bir kez daha kanıtladı. Prof. Dr. Aydemir ve ekibi, bu tür sağlık problemleri yaşayan kişilerin beslenme alışkanlıklarını gözden geçirmeleri ve daha sağlıklı, lif bakımından zengin bir diyet benimsemeleri gerektiğini öneriyor. Bağırsaklarınızı ihmal etmeyin, çünkü sağlıklı bir bağırsak, sağlıklı bir uyku demektir.
