“GEN Z 212” adıyla sosyal medyada bir araya gelen gençler, 17 Eylül’den itibaren özellikle Discord platformu üzerinden protesto çağrısı yaptı. Bağımsız bir sosyal girişim olduğu belirtilen hareket, kısa sürede binlerce üyeye ulaştı.
TALEPLER VE ELEŞTİRİLER
Rabat, Kazablanka, Marakeş ve Tanca’da düzenlenen gösterilerde gençler; sağlık ve eğitim alanında reform, işsizlere istihdam, yolsuzlukla mücadele ve sosyal adaletin sağlanması taleplerini dile getirdi. Protestocular ayrıca hükümetin 2025 Afrika Uluslar Kupası ve 2030 Dünya Kupası için ayırdığı bütçeleri eleştirerek, temel hizmetlerin ihmal edildiğini savundu.
Gösterilerde “Özgürlük, onur, sosyal adalet”, “Biz korkmuyoruz, biz anne babamız gibi değiliz”, “Halk yolsuzluğun sona ermesini istiyor” ve “Sağlık, eğitim ve onurlu yaşam hakkı” sloganları öne çıktı.
Fas’ın resmi haber ajansı MAP, yerel makamların sosyal medyada yayılan anonim çağrıların ardından izinsiz toplanmaları yasakladığını bildirdi. MAP’a konuşan bir güvenlik uzmanı, güvenlik güçlerinin izinsiz gösterilere “kamu düzenini ve göstericilerin güvenliğini koruyan dengeli bir yaklaşımla” müdahale ettiğini söyledi. Aynı kaynak, sahada cop, tazyikli su aracı veya gaz bombası kullanılmadığını, sadece resmi ve sivil kimlikli güvenlik görevlilerinin görev aldığını aktardı.
GÖZALTILAR VE OTOYOL PROTESTOSU
Ülke genelinde birçok kentte gözaltılar yaşandı ancak resmi makamlar toplam sayı hakkında açıklama yapmadı. Kazablanka’da otoyolu kapatan 21 gösterici gözaltına alınıp savcılığa sevk edildi. Rabat’ta Bab el-Had Meydanı’ndaki kalabalık güvenlik güçlerinin hoparlörlü uyarılarıyla dağıtılırken, bazı kişiler gözaltına alındı.
Kazablanka Asliye Ceza Mahkemesi Krallık Savcılığı ise 27–28 Eylül’deki gösterilerle ilgili bir kişinin tutuklandığını duyurdu. Savcılığın açıklamasında, zanlının yabancı ülkelerdeki protesto görüntülerini Fas’taki sahnelerle birleştirerek sosyal medyada yayımladığı, bu paylaşımların “protesto çağrısı” amacıyla dolaşıma sokulduğu ve kısa sürede binlerce takipçi topladığı belirtildi. Zanlı, elektronik yollarla işlenen suçlara teşvikten tutuklu yargılanmak üzere mahkemeye sevk edildi.
AVUKATLARDAN ÇAĞRI
Fas Ulusal Avukatlar Derneği, barışçıl yürüyüşlere yönelik müdahaleleri “baskı” olarak değerlendirdi. Dernek, gözaltına alınanların serbest bırakılmasını talep ederek, anayasal güvence altındaki barışçıl gösteri hakkına saygı gösterilmesi gerektiğini vurguladı. Açıklamada, şiddet veya gözaltı uygulamalarının kurumsal diyalogun alternatifi olamayacağı ifade edildi.
