Geçim sıkıntısıyla boğuşan ve Temmuz ayında asgari ücrete ara zam yapılıp yapılmayacağını merakla bekleyen on milyonlarca vatandaşı yakından ilgilendiren bir ipucu, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) son enflasyon raporundan geldi. Raporda yer alan ve ücretlerin seyrine ilişkin bir ifade, Temmuz zammı umutlarını gölgeleyebilecek bir sinyal olarak yorumlandı.
MERKEZ BANKASI RAPORUNDAKİ KRİTİK İFADE NE ANLAMA GELİYOR?
Milyonların kaderini etkileyebilecek o kritik cümle, Merkez Bankası'nın enflasyon raporunda şu şekilde yer aldı: "Reel birim ücretlerin yıl genelinde ılımlı seyretmeye devam ederek dezenflasyon sürecine katkı vermesi beklenmektedir."
Peki, ekonomistlerin ve piyasaların dikkatle analiz ettiği bu teknik ifade, asgari ücretli için ne anlama geliyor?
"Reel Birim Ücretler": Enflasyondan arındırılmış, yani alım gücünü yansıtan ve verimlilikle de ilişkili ücret seviyesini ifade ediyor.
"Ilımlı Seyretmeye Devam Etmesi": Bu, reel ücretlerde yani alım gücünde büyük sıçramalar beklenmediği, mevcut "yatay" veya "dengeli" seyrin devam edeceği anlamına geliyor. Nitekim raporda yer alan grafikler de 2024 yılında reel birim ücretlerin, önceki yıllardaki yüksek artışlara kıyasla nispeten yatay bir seyir izlediğini gösteriyor.
"Dezenflasyon Sürecine Katkı Vermesi": En can alıcı nokta burası. Merkez Bankası, enflasyonu düşürme (dezenflasyon) hedefi doğrultusunda, reel ücretlerin "ılımlı" kalmasının bu sürece destek olacağını öngörüyor. Yani, yüksek ücret artışlarının enflasyonu körükleyebileceği endişesiyle, ücretlerin mevcut seyrini koruması bekleniyor.
TEMMUZ'DA ARA ZAM HAYAL Mİ OLUYOR?
Bu ifadeden yola çıkan uzmanlar, Merkez Bankası'nın Temmuz ayında asgari ücrete yüksek bir ara zam yapılmasına sıcak bakmadığı yorumunu yapıyor. Çünkü yüksek bir zam, "reel birim ücretlerin ılımlı seyri" beklentisiyle çelişebilir ve "dezenflasyon sürecine katkı" hedefine zarar verebilir. Enflasyonla mücadelenin önceliklendirildiği bu dönemde, Merkez Bankası'nın bu beklentisi, hükümetin ve Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun Temmuz ayında bir ara zam yapma ihtimalini zayıflatan önemli bir sinyal olarak değerlendiriliyor.
GÖZLER HÜKÜMETTE OLACAK
Merkez Bankası'nın bu değerlendirmesi bir "beklenti" ve "projeksiyon" niteliğinde olsa da, ekonomi politikalarında belirleyici bir rol oynuyor. Asgari ücrete ara zam konusunda nihai kararı hükümet verecek. Ancak, enflasyonla mücadelenin ön planda tutulduğu ve Merkez Bankası'nın bu yönde bir sinyal verdiği bir ortamda, milyonlarca asgari ücretlinin Temmuz zammı umutları için kritik bir eşiğe girildiği anlaşılıyor. Önümüzdeki haftalarda hükümet kanadından gelecek açıklamalar, bu beklentilerin ne yönde şekilleneceğini netleştirecek.
1 liralık marul tezgahta neden 15 lira? Meğer yüzde 80'i çöpe atılıyormuş
