"Yüzyılın Beyin Cerrahı" Prof. Dr. Gazi Yaşargil'in vefatı sonrası hayatı ve başarıları merak ediliyor. Peki, Gazi Yaşargil kimdir, tıbba yaptığı devrim niteliğindeki katkıları ve icatları nelerdir? İşte efsanevi doktorun biyografisi.
Modern tıbbın en büyük isimlerinden, nöroşirürji alanında yaptığı devrimlerle tanınan ve uluslararası alanda "Yüzyılın En İyi Beyin Cerrahı" unvanıyla onurlandırılan Prof. Dr. Gazi Yaşargil'in vefat haberi, tüm Türkiye'yi ve dünya tıp camiasını yasa boğdu. Sağlık Bakanı tarafından duyurulan acı haberin ardından, on binlerce insanın hayatına dokunan bu efsanevi hekimin yaşamı ve bilime yaptığı eşsiz katkılar yeniden merak konusu oldu. Peki, Gazi Yaşargil kimdir ve onu bir efsane yapan başarıları nelerdir?
PROF. DR. GAZİ YAŞARGİL'İN HAYATI VE EĞİTİMİ
6 Temmuz 1925'te Diyarbakır'ın Lice ilçesinde dünyaya gelen Gazi Yaşargil, ilk ve orta öğrenimini Ankara'da tamamladı. Ankara Atatürk Lisesi'nden mezun olduktan sonra eğitimine Almanya'da devam eden Yaşargil, İkinci Dünya Savaşı'nın zorlu koşullarının ardından İsviçre'ye geçerek Basel Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun oldu. Nöroşirürji alanındaki uzmanlığını, bu alanın en önemli merkezlerinden biri olan Zürih Üniversitesi'nde, dönemin ünlü profesörü Hugo Krayenbühl'ün yanında tamamladı.
TIPTA BİR DEVRİM: MİKROCERRAHİNİN BABASI
Prof. Dr. Gazi Yaşargil kimdir? sorusunun en net cevabı, onun "modern mikrocerrahinin babası" olmasıdır. O güne kadar beyin cerrahisinde kullanılmayan mikroskop teknolojisini, kendi geliştirdiği özel aletlerle birleştirerek nöroşirürji alanına sistemli bir şekilde entegre etti. Bu devrim niteliğindeki yaklaşım sayesinde;
Daha önce "ulaşılamaz" veya "ameliyat edilemez" denilen beyin tümörlerine müdahale edilebilir hale geldi.
Beyin anevrizmaları ve damar bozuklukları gibi son derece hassas operasyonlarda başarı oranı katbekat arttı.
Ameliyat sonrası ölüm (mortalite) ve sakat kalma (morbidite) oranları dramatik bir şekilde düştü.
TIP DÜNYASINA KAZANDIRDIĞI İCATLAR VE TEKNİKLER
Gazi Yaşargil, sadece mevcut teknolojiyi kullanmakla kalmadı, aynı zamanda bizzat yeni cerrahi aletler ve teknikler icat ederek adını tıp tarihine altın harflerle yazdırdı.
Yaşargil Anevrizma Klipleri: Kendi adıyla anılan ve beyin anevrizması ameliyatlarında kanamayı durdurmak için kullanılan özel klipler geliştirdi.
Yüzer Mikroskop (Floating Microscope): Cerrahın ameliyat sırasında mikroskopu çok daha esnek ve rahat kullanmasını sağlayan bu sistemi tasarladı.
Ayarlanabilir Otomatik Ekartör: Ameliyat sahasını açık tutmak için kullanılan ve beyin dokusuna minimum hasar veren bu aleti geliştirdi.
ALDIĞI UNVAN VE ÖDÜLLER: "YÜZYILIN BEYİN CERRAHI"
Prof. Dr. Gazi Yaşargil'in başarıları, tüm dünyada saygıyla karşılandı. 1999 yılında, Amerikan Nörolojik Cerrahlar Kongresi (CNS) tarafından, alanın en prestijli yayınlarından biri olan "Neurosurgery" dergisinin düzenlediği oylamada, Harvey Cushing gibi efsanelerin arasından sıyrılarak "1950-2000 Yüzyılının En İyi Beyin Cerrahı" (Neurosurgeon of the Century) seçildi. Bu unvan, onun alanındaki liderliğini ve devrimci rolünü tescilledi.
PROF. DR. GAZİ YAŞARGİL NEDEN HAYATINI KAYBETTİ?
Sağlık Bakanı tarafından yapılan açıklamada, Prof. Dr. Gazi Yaşargil'in vefat nedenine ilişkin net bir bilgi verilmese de, "bir asra yaklaşan ömrü" ifadesi, vefatının ileri yaşına bağlı doğal nedenlerden kaynaklandığını düşündürmektedir. Bilime adanmış dolu dolu bir ömür süren Yaşargil, ardında kurtardığı sayısız hayat ve yetiştirdiği binlerce cerrah bırakarak aramızdan ayrıldı. Onun mirası, tıp dünyasında sonsuza dek yaşayacaktır.
