Koronavirüs yan etkileri nedeniyle vatandaşlar tereddüt yaşayabiliyor. Kovid-19 aşı randevusu alırken hak sahiplerine Alman Biontech aşısı ya da Çinli Sinovac aşısı tercihi sunuluyor. Her iki aşının yan etkileri arasında baş ağrısı, halsizlik, yorgunluk, kas ağrıları ve hafif derecede ateş belirtileri görülebiliyor. İşte, Sinovac yan etkileri...
Sağlık Bakanlığı tarafından yurt genelinde uygulanan koronavirüs aşılama işlemlerinde Alman Biontech ve Çinli Sinovac kullanılıyor. Şu an sayıca fazla olmasından dolayı Biontech aşısı daha çok tercih ediliyor. Uzmanlar 'en iyi aşının ulaşabildiğiniz aşı' dese de aşı sırası gelen vatandaşlar hangi aşıyı tercih etmeleri gerektiği konusunda kararsızlık yaşayabiliyor.
BIONTECH İLE SINOVAC ARASINDAKİ FARK NEDİR?
'Sinovac' ve 'Biontech' aşılarının da arasında çok ciddi bir fark olmadığını söyleyen Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Nurullah Dikmen, "Aşılarda iki ana grup vardır; biri 'mRNA aşıları', diğeri 'inaktif aşılar.'
Biontech aşısı mRNA aşıdır, Sinovac inaktif aşıdır.
mRNA aşıları vücuttaki immün sistemini uyaracak protein moleküllerini direkt olarak vermek yerine RNA'sını veriyor. İnaktif aşılarda ise virüs yeterli miktarda üretiliyor, sonra öldürülüyor, inaktif ediliyor.
Tabii iki aşının da avantaj ve dezavantajları var. İnaktif aşıları üretmek 6-8 ay gibi uzun zaman alıyor. mRNA aşılarında ise modern teknikler kullanıldığı için belki 15 gün gibi kısa sürede bunu üretme şansı var. Varyantlara karşı kısa sürede ufak bir değişikle tekrardan üretime sokulabiliyor.
Şu aşı daha iyi sonuç veriyor diye bir şey demek çok mümkün değil. Sizi yoğun bakıma düşürmemek adına yüzde 100 etkililerdir. Her iki aşı grubu bunda etkilidir" diye konuştu.
BIONTECH AŞISI MI SİNOVAC AŞISI MI DAHA ETKİLİ?
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı, "Eğer kişi bağışıklık istemini baskılayacak ilaç kullanıyorsa, kemoterapi alıyorsa, kanser tedavisi görüyorsa veya daha önceden ağır bir nörolojik hastalık geçirmişse ilk tercihi Sinovac aşısı olsun.
Ama genç, sağlıklı hiçbir hastalığı yoksa, kronik hastalığı var ama bu saydığım hastalıklar değilse o zaman Biontech aşısının koruyuculuk oranı Sinovac aşısına göre yüzde 10 daha fazla" dedi.
AŞILARIN YAN ETKİLERİ VAR MI?
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Elif Hakko, aşıların yan etkileri konusunda merak edilenleri şöyle anlattı:
* Aşı öncesi ağrı kesici alınmalı mı?
Uzmanlara göre bu doğru değil. Alerji veya ateş gibi yan etkileri önlemek için aşı yaptırmadan önce ilaç alınmasına gerek yok. Her iğne veya aşı olmanız gereken durumlarda dikkat etmeniz gerektiği gibi, kovid-19 aşısı olmadan önce de eğer kan sulandırıcı kullanıyorsanız bunu doktorunuzla paylaşmanızda yarar var.
* Alerjisi olanlar aşı yaptırabilir mi?
Alerjik bünyesi olanlar da kovid-19 aşısı yaptırabilir. Ancak aşıların içeriklerine karşı alerjileri olup olmadığını yine doktorlarına danışmalarında yarar var.
* Aşıdan sonra ne gibi sorunlar yaşanabilir?
Aşılardan sonra kolda, özellikle de aşı olunan bölgede hafif şişlik ve ağrı görülebilir. Ancak ağrı genellikle bir gün içinde geçer. Bunun yanı sıra; baş ağrısı, halsizlik, yorgunluk, kas ağrıları ve hafif derecede ateş gibi belirtiler de görülebilir. Tüm aşı ve ilaçlarda olduğu gibi nadiren alerjik reaksiyonlar da olabilir. Bu belirtiler mRNA aşılarında inaktif aşılara göre biraz daha fazladır. Aşıdan 24 saat sonra yan etkiler devam ediyorsa doktora başvurmak gerekir.
* Kısırlığa yol açtıkları doğru mu?
Kovid-19 aşıları kısırlığa neden olmuyor, bu nedenle aşı olmaktan kaçınmamak gerekir. Bununla ilgili kanıtlanmış bir veri, güvenilir bir bilimsel araştırma yoktur.
* 6 ay sonra yeniden aşı olmak gerekir mi?
Şu an için yeniden ne zaman aşı olunacağı, yani aşının tekrarı konusunda net bir bilgi yok, zamanla aşıların etkinlik süreleri ortaya çıkacaktır.
* Mutasyonlara karşı etkileri azalır mı?
Sinovac ve Biontech aşıları mutasyonlara karşı da etkili, ancak bazı mutasyonlarda etkinliklerinde azalma olduğu biliniyor. Biontech aşısının mutasyonlara karşı etkinliği diğer aşılardan daha fazladır.
AŞI OLANLAR NELERE DİKKAT ETMELİ?
* Aşı olmak insanın kendisini korur, virüsü taşımasını ve başkasına bulaştırmasını engellemez. Bu nedenle kovid-19 aşısı olanlar maske, mesafe ve hijyene dikkat etmeyi sürdürmeli.
* Aşı olanlar günlük hayatlarına devam edebilir, özellikle yapılması gereken ekstra bir önleme gerek yok.
* Aşıdan sonra ortaya çıkan ateşe karşı bol sıvı, özellikle su tüketilmesi gerekir. Kalın giyinmeyin, üzerinizi sıkmayan, terletmeyen giysiler tercih edin.
* Koldaki ağrıyan bölgeye temiz, soğuk, ıslak bir bez koyun.
* Ağrıyan kol için egzersizler yapın, hareketsiz kalmayın.
