Matbaa deposunda 28 yıl unutulan bir şâheser

Matbaa deposunda 28 yıl unutulan bir şâheser

Şair Arthur Rimbaud’un 19 yaşındayken basılan ilk şiir Şair Arthur Rimbaud’un 19 yaşındayken basılan ilk şiir kitabı ‘Cehennemde Bir Mevsim’, borç yüzünden 28 yıl gün kitabı ‘Cehennemde Bir Mevsim’, borç yüzünden 28 yıl gün yüzüne çıkmaz. 1901’de, Belçikalı avukat ve bibliyofil Léon yüzüne çıkmaz. 1901’de, Belçikalı avukat ve bibliyofil Léon Losseau, matbaanın deposundaki kitapları bulana kadar.

TANER AY | KARAR

Arthur Rimbaud, Aden’e geldiğinde, Cehennemde Bir Mevsim’in basılmasının üzerinden yedi  yıl, Illuminations dosyasını Germain Nouveau’ya ulaştırması için Paul Verlaine’e teslim etmesinin ve şiiri bırakmasının üzerindense beş yıl geçmiştir. Rimbaud uzmanları, Cehennemde Bir Mevsim’in verildiği sadece yedi kişiyi kesinleştirebilmişlerdir. Bunlar, Jean-Louis Forain, Raoul Ponchon, Jean Richepin, Ernest Delahaye, Raoul Gineste, Paul Verlaine ve Félix Régamey’dir. Ben, Rimbaud’nun, Alfred Poussin’e ve M. Bernard German Nouveau’ya da birer kitap verdiği kanısındayım. Rimbaud, dostu Paul Verlaine’e kitâbını vermek için Petits-Carmes Hapishânesi’ne giderse de, orada Paul Verlaine’in Mons Hapishânesi’ne nakledildiğini öğrenir. 

Graham Robb, şâirin kitâbı hapishâneye bıraktığını yazar. Paul Verlaine’nin 1883’de yayımlanan bir makalesine nazaran, Rimbaud’nun Petits-Carmes Hapishânesi’ne bıraktığı Cehennemde Bir Mevsim kendisine ulaşmamış olabilir. Çünkü, makalesinde, Rimbaud’yu fazlasıyla rahatsız etmiş olan  baskı hatâlarından hiç bahsetmez. Oysa, matbaaya teslim edilen kitâbın özgün hâlini ezbere biliyordu. Rimbaud, 1875’de, Milano’da, Piazza de Duomo, No. 39-3 adresinde kalırken, Ernest Delahaye’ye bir mektûb yazarak, kendisine verdiği Cehennemde Bir Mevsim’i geri istemiştir. Eğer baba evinde fazla kitap olsaydı, Ernest Delahaye’dekini değil, evdekilerden birini ailesinden isterdi. Bu kitâbı Milano’da evinde kaldığı dul bayana hediye etmek niyetindedir. 

MÜZAYEDELERİN GÖZDE PARÇASI:

Bunlara nazaran, Rimbaud’nun matbaadan yalnızca on adet Cehennemde Bir Mevsim aldığı kanısındayım. Cehennemde Bir Mevsim’in diğerleri, Jacques Poot’un deposunda 28 yıl kalır. 1901’de, Belçikalı avukat ve bibliyofil Léon Losseau, matba anın deposundaki kitapları bulur. Bunları satın alır. Sudan ve rutubetten kötü şekilde zarar görmüş olanları yaktıktan sonra, kendisinde 425 adet kitap kalır. Yaktıklarının adedi 65 olmalıdır. Losseau, 24 Kasım 1912 gününe kadar bu keşfini ifşâ etmez. Satın aldığı kitaplardan bazılarını yakın dostlarına armağan eder. Léon Bunlar arasında, Belçikalı şâir Emile Verhaeren’i, Belçikalı yazar Maurice Maeterlinck’i, yazar Francis Viéle-Griffin’i ve Simon Godchot’yu kesinleştirebildim. Léon Losseau’nun Albay Simon Godchot’ya 18 Şubat 1938 günü imzâladığı kitap ise,  bir dönem müzayedelerin en gözde parçalarındandı. 

‘Heritage Book Shoop’, bu Cehennemde Bir Mevsim’i, açılış fiyatı olan 19.500 do lardan satışa çıkartmıştı. Ama en ilginci, British Library’deki Stefan Zweig Koleksiyonu’nda bulunan Cehennemde Bir Mevsim’dir. Kitâbı Zweig’a 8 Ekim 1908 günü O. Van den Daele armağan etmiştir. Asıl muammâ, kitabın Daele’ye nereden geldiğidir. Belçikalı şâir ve eleştirmen Louis Piérard, Losseau’nun dostlarındandı. Ziyâretlerinin birinde, Losseau’nun evinde 250 kadar Cehennemde Bir Mevsim görmüştür. SZweig’a kitâbı armağan eden Daele ise, Louis Piérard’ın öğretmeni ve arkadaşıydı. Piérard, Losseau’dan bir veya birkaç kitap almış olabilir. Onun, bunlardan birini veya birkaçını Daele’ye verdiğini, Daele’nin de kendisindekilerden birini Zweig’a armağan ettiğini düşünüyorum. 

RİMBAUD'UN İLK ŞİİR TOPLAMI: 'CEHENNEMDE BİR MEVSİM'

Rimbaud, Cehennemde Bir Mevsim’i, 1873’te biraz avans vererek, Brüksel’deki Poot & Co. matbaasına 500 adet bastırmıştı. Kitap, 18.4 santim X 12.4 santim ebâdında ve 54 sayfaydı. Matbaacı Jacques Poot’a borcunu birkaç gün içerisinde ödeyeceğini söyleyerek, kitaptan bir miktar alarak matbaadan çıkar. Poot’a borcunu ödeyemeyeceği için, diğerleri matbaada kalacaktır.

İlgili Haberler
Öne Çıkanlar
YORUMLAR (1)
YORUM YAZ
UYARI: Hakaret, küfür, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. (!) işaretine tıklayarak yorumla ilgili şikayetinizi editöre bildirebilirsiniz.
1 Yorum
Diğer Haberler
Son Dakika Haberleri
KARAR.COM’DAN