Pek çok kişinin dönem dönem karşılaştığı bir cilt sağlığı problemi olan arpacık, bakteriyel bir enfeksiyondur. Tıp literatüründe 'hordeolum' olarak adlandırılan arpacık enfeksiyonu, göz kapağında, göz kapağının kenarına yakın bölgede hassas ve kızarık bir yumruya neden olur. Gözünde arpacık çıkan kişiler kolay çözüm yollarına başvurmak istiyor. Gözlerde hem şişkin, kırmızı bir görüntüye hem de ağrıya neden olan arpacık enfeksiyonuna dair detaylar...
Arpacık ya da it dirseği, göz kapaklarındaki yağ bezi kanallarının bakteriler ve mikroplar tarafından tıkanmasına, göz kapağında yağ ve iltihap dolu kızarık bir şişlik oluşmasına denir. Arpacık enfeksiyonuna; tıkanmış yağ bezeleri veya bakteriler yol açar ve kirpiğin tabanında (dış hordeolum) ya da göz kapağının iç kısmındaki bezlerden birinde oluşur. Arpacık oluştuktan sonra, çoğu zaman kendiliğinden sönüp kaybolur. Bununla birlikte, uzmanlar tarafından, arpacık çıkacağı hissedildiğinde ya da bölgedeki şişkinlik fark edildiğinde nemli bir bez ile bölgeye hafif kompres yapmanın, iyileşme sürecini hızlandırıp bölgedeki hassasiyeti ve ağrıyı azalttığı söyleniyor.
ARPACIK TÜRLERİ NELER?
Arpacık bir göz hastalığı olarak bilinse de bir cilt rahatsızlığıdır. Göz kapaklarında ve kirpik çevrelerinde bulunan bezlerde ölü deri, kir, makyaj veya yağ birikmesi sonucunda bu küçük deliklerin tıkanması ve iltihaplanmasıyla oluşur. Genellikle basit bir hastalık olmasına rağmen, bazı durumda cerrahi işlem gereksinimi oluşturabilir.
İki çeşit arpacık bulunur:
1- Dış arpacık: Kirpik dibinde oluşur. Genellikle kıl kökündeki bir iltihap sonucu görülür. Sivilce gibi görünür.
2- İç arpacık: Göz kapağının içinde görülür. Çoğunlukla göz kapağında bulunan bir bezin enfeksiyon kapmasıyla oluşur.
ARPACIK VE ŞALAZYON ARASINDAKİ FARK NEDİR?
Şalazyon, göz kapağının içinde 'meibomian bezi' adı verilen, yağ üreten yapının büyümesine denir.
Bezin ağzı yağlı salgılarla tıkandığında oluşur.
Arpacıkta olduğu gibi, bakterilerin neden oluğu bir iltihaplanma şalazyonda söz konusu değil.
ARPACIK NEDEN OLUŞUR?
* Gözleri ovuşturmak.
* Nezleyken kirli ellerle gözlere dokunmak.
* Makyajlı ciltle uzun süre durmak.
* Makyajı çıkarmadan ya da iyice temizlemeden uykuya geçmek.
* Vitamin, mineral eksikliği.
* Stresli ve yorucu günler geçirmek.
* Toza ve kire maruz kalmak.
*Gözün enfeksiyona meyilli oluşu.
* Bağışıklık sisteminin zayıf olması
* Yağ bezelerindeki tıkanma.
* Aşırı yağlı yiyecekleri sıklıkla tüketmek.
ARPACIK BELİRTİLERİ NELER?
* Göz kapağının kenarı boyunca, kirpik diplerinde, çok ağrılı kırmızı bir yumru.
* Yumrunun merkezinde küçük bir iltihap beneği.
* Göze bir şey kaçmış hissi
* Gözde kaşıntı hissi
* Işığa hassasiyet
* Göz kapağı kenar bölgesi boyunca çapaklanma
* Gözde sulanma
* Gözleri kapatırken ya da dokununca hissedilen kitle.
* Göz çevresinde sarı iltihaplanma.
* Gözyaşı kanallarının dışında biriken iltihap kitlesi.
* Uyanırken gözleri açmada zorlanma.
ARPACIK EVDE NASIL TEDAVİ EDİLİR?
* Bölgeye sıcak kompres yapmak: Günde 15 dakika olmak üzere iki defa sıcak kompres uygulanabilir. Arpacığın üzerine çok fazla bastırılmamalı. 15 dakika beklettikten sonra yüz hafif ılık su ile yeniden yıkanmalı. Bu uygulama yapılırken göz kapalı olmalı. Uygulama gün içerisinde tekrar edilebilir. Sıcak kompres gözün şişmesine de engel olur. Eğer lens kullanılıyorsa sıcak kompres uygularken lensler muhakkak çıkarılmalı.
* Papatya çayı: Arpacığa karşı tercih edilebilecek en etkili yöntemlerden biri de papatya çayı. Papatya çayı günde 2 defa uygulanarak göz kapağında arpacık oluşumuna neden olan faktörlerin giderilmesine yardımcı olur.
* Kekik yağı: Kekik yağı, pamuk yardımıyla arpacık çıkan bölgenin üzerine sürülür. Doğal bir antiseptik olarak bilinen kekik yağı, arpacığın iyileşme sürecini hızlandırmaya da katkı sağlar.
* Patates: Rendelenmiş patates, temiz bir beze sarılarak göz kapaklarının üzerinde bekletilir. Bu uygulama, arpacığın mikrobunun kırılmasına yardımcı olur.
ARPACIĞA CERRAHİ MÜDAHALE
İki ya da üç hafta boyunca, gözde sertleşen bir iltihap bulunuyorsa ve hekim tarafından önerilen tedavilere rağmen iyileşmiyorsa cerrahi tedavi yoluna gidilebilir. Göz kapağı içinde küçük bir kesiyle enfeksiyon tamamen boşaltılıp temizlenir. Arpacık ameliyatının amacı arpacıkta birikmiş iltihap maddesini boşaltmak ve buradaki tıkanmış yağ bezlerini açarak kisti tekrar edilmeyecek şekilde yok etmektir.
Kapak bölgesi lokal anestezi ile uyuşturulduktan sonra kapak içinde biriken yağ, etrafındaki duvarlar ile birlikte temizlenir. Operasyon, yaklaşık 5-10 dakika sürer.
Bu işlem, iyileşmeyi hızlandırmaya yardımcı olur, ağrı ve şişliği hafifletir.
ARPACIĞA SARIMSAK VE ÇAY İYİ GELİR Mİ?
Sarımsak, doğal antibiyotiklerden biri olarak bilinir. Arpacık çıkan bölgeye uygulanması yaygın olan bir besin ürünüdür. Arpacıkta, sarımsağın rendelenip ilgili bölgede bekletilmesi genel kullanım şekli.
Ayrıca sarımsak tüketmenin de enfeksiyonların iyileşme sürecini hızlandırdığı söyleniyor.
Ayrıca poşet çay yöntemi de arpacığa karşı uygulanan diğer yöntem. Demlenmiş ve ılımış poşet çay gözde bekletilerek uygulanır.
ARPACIKTAN KORUNMA YOLLARI
Göz hijyenine oldukça önem vermelisiniz. Ellerinizi sık sık gözlerine götürmediğiniz gibi, her gün düzenli kirpik dibi temizliği yapmalısınız. Kirpik dibi temizliğini; bebek şampuanı ya da göz- kirpik şampuanı ile yıkayarak veya göz doktorunuzun önerdiği solüsyonlarla veya mendillerle silerek yapabilirsiniz.
Makyaj sırasında göz kalemini göz içine sürmek, rimeli kirpik köklerine getirmek veya makyajla uyumak arpacık oluşumu riskini artırır.
Bu önerilerin hepsinden önce, mutlaka kendi hekiminize muayene olmalısınız.
