İklim krizinin etkileri, artık çocukların yalnızca fiziksel sağlığını değil, doğrudan bilişsel gelişimini de tehdit ediyor. UNICEF verilerine dayanan yeni bir uluslararası araştırma, aşırı sıcaklıklara düzenli olarak maruz kalan 3-4 yaş grubundaki küçük çocukların okuma, yazma ve temel matematik becerilerinde belirgin gerilemeler yaşandığını ortaya koydu.
Uzmanlar, erken yaşta yaşanan bu bilişsel kayıpların, çocukların tüm eğitim hayatını olumsuz etkileyecek uzun vadeli ve zincirleme sonuçlar doğurabileceği uyarısında bulunuyor.
30 DERECE EŞİĞİ KRİTİK: GELİŞİM HIZI DÜŞÜYOR
Cumhuriyet'in haberine göre, altı farklı ülkede yaşayan 19 bin 600 çocuk üzerinde yürütülen kapsamlı analiz, sıcaklığın bilişsel gelişim üzerindeki doğrudan ve bağımsız etkisini kanıtladı. Araştırmaya göre:
Aylık ortalama en yüksek sıcaklığın 32 dereceyi aşması, 3-4 yaşındaki çocukların yaşına uygun gelişim düzeyine ulaşma olasılığını, 26 dereceye maruz kalan çocuklara kıyasla yüzde 2,8 ile 12,2 arasında azaltıyor.
Sıcaklıklar henüz 30 derece düzeyindeyken bile, harf tanıma, basit kelimeleri tanıma ve 1'den 10'a kadar sayma gibi temel okuma ve sayma becerilerinde belirgin bir gerileme saptanıyor.
Etki sadece bilişsel alanla sınırlı kalmadı; daha düşük düzeyde olsa da sosyal, duygusal ve fiziksel gelişimde de olumsuz sonuçlar gözlemlendi.
ERKEN KAYIP, AKADEMİK BAŞARIYI YILLARCA ETKİLİYOR
Araştırmanın başyazarlarından Jorge Cuartas, erken yaşta kazanılması gereken temel öğrenme becerilerindeki zayıflığın, ilerleyen eğitim süreçlerinde katlanarak artacağını vurguladı. Cuartas, "Bir çocuğun erken dönemde sayılarla bağının zayıf kalması, ilerleyen eğitim hayatında geri kalmasına yol açabiliyor. Bu durum yalnızca bireysel değil, uzun vadede toplumsal bir sorun haline gelebilir," ifadelerini kullandı.
ETKİ ANNE KARNINDA BAŞLIYOR VE EŞİTSİZLİĞİ ARTIRIYOR
Çalışmanın çarpıcı bulgularından biri de, aşırı sıcakların etkisinin doğumdan önce başladığını göstermesi. Hamileliğin ilk üç ayında 33 derecenin üzerindeki sıcaklıklara maruz kalan annelerin bebeklerinde, gelişim düzeyinde yüzde 5,6'lık bir kayıp olasılığı tespit edildi.
Ayrıca, aşırı sıcakların olumsuz etkileri, düşük gelirli, suya erişimi sınırlı ve yoğun kentleşmiş bölgelerde yaşayan çocuklar arasında daha ağır seyrediyor. Uzmanlar, iklim krizinin, dezavantajlı çocuklar için adeta bir "tehdit çarpanı" işlevi gördüğünü belirtiyor.
