Uzman Diyetisyen Didem Yıldız Küçük, bahar alerilerinin sadece dış etkenlerle değil, beslenme tarzıyla da yakından ilişkili olduğunu vurguluyor. Şekerli gıdalardan işlenmiş etlere, doğru besin seçimleriyle alerjik semptomları azaltmak mümkün. İşte alerjiyi tetikleyen ve hafifleten gıdalar...
Baharın gelişi doğayı canlandırırken, birçok kişi için burun akıntısı, göz yaşarması ve bitmeyen hapşırıklarla dolu zorlu bir dönemin habercisi oluyor. Polenler başrol oyuncusu gibi görünse de, uzmanlara göre soframıza gelen yiyecekler de bu tabloyu etkileyen önemli aktörler arasında yer alıyor.
ALERJİNİN GİZLİ ORTAĞI: BESLENME
Bahar ayları, alerjik rinit olarak bilinen saman nezlesi vakalarının hızla arttığı dönemlerden biri. Dünya Alerji Organizasyonu (WAO) verilerine göre, artan polen miktarı, hava kirliliği ve bağışıklık sisteminin aşırı tepkileri bu belirtilerin temel nedenleri arasında yer alıyor. Ancak uzmanlara göre bağışıklık sisteminin bu tepkilerini doğru beslenme alışkanlıkları ile hafifletmek mümkün.
Bağışıklık hücrelerinin %70’ten fazlası bağırsaklarda bulunduğundan, bağırsak sağlığını destekleyen bir beslenme tarzı, alerjik tepkilerin kontrol altına alınmasına katkı sağlıyor.
BU BESİNLERE DİKKAT! ALERJİYİ TETİKLEYEBİLİR
Şeker ve Rafine Karbonhidratlar:
Fazla şeker ve işlenmiş gıda tüketimi vücutta inflamasyonu artırarak bağışıklık sistemini olumsuz etkiler. Bilimsel araştırmalara göre, yüksek şeker tüketimi olan bireylerde alerjik rinit riski %27 oranında daha fazla.
Doymuş Yağlar ve İşlenmiş Etler:
Sucuk, salam, sosis gibi işlenmiş et ürünleri ile doymuş yağ tüketimi; inflamatuvar sitokinlerin artmasına ve bağışıklık sisteminin aşırı çalışmasına neden olur. Haftada dört defadan fazla işlenmiş et tüketenlerde alerjik astım riski %40 daha yüksek bulunmuştur.
Çapraz Reaksiyon Yapan Taze Sebze ve Meyveler:
Bazı taze meyve ve sebzeler, polenlerle benzer protein yapılarına sahip olduklarından ağızda kaşıntı, şişlik gibi belirtilere neden olabilir. Bu duruma “Oral Alerji Sendromu” adı verilir.
- Huş ağacı poleni ile: Elma, havuç, fındık
- Çimen poleni ile: Domates, kavun
- Ambrosia poleni ile: Karpuz, muz
Bu gıdalar, bahar alerjisi olan kişilerin yaklaşık %30’unda semptomları artırabiliyor.
BAĞIŞIKLIĞINIZI DESTEKLEYİN, SEMPTOMLARI HAFİFLETİN
Alerjik tepkileri bastırmak ve baharın keyfini daha rahat çıkarabilmek için bağışıklık sistemini destekleyen bazı besinler devreye giriyor. Uzmanlar bu noktada dengeli, renkli ve doğal besinlerle zenginleştirilmiş bir beslenme düzenini öneriyor.
Omega-3 Yağ Asitleri:
Somon, sardalya, ceviz ve keten tohumu gibi omega-3 açısından zengin gıdalar inflamasyonu azaltarak bağışıklık sisteminin aşırı tepkilerini dengeler. Araştırmalar, düzenli omega-3 tüketiminin alerjik rinit semptomlarında %20-25 oranında azalma sağladığını gösteriyor.
Probiyotikler:
Yoğurt, kefir ve fermente sebzeler gibi probiyotik kaynakları, bağırsak mikrobiyotasını destekleyerek bağışıklık tepkilerini dengeliyor. 12 hafta süren bir çalışmada, probiyotik takviyesi alan bireylerde burun akıntısı şikayetinde %30 azalma gözlemlenmiştir.
C Vitamini ve Flavonoidler:
Portakal, kırmızı biber, maydanoz ve koyu yeşil yapraklı sebzeler hem yüksek C vitamini hem de kuersetin gibi flavonoidler içerir. Bu maddeler histamin salınımını azaltarak alerjik semptomları yatıştırır.
BAHAR ALERJİLERİNE KARŞI BESLENME REHBERİ
- Haftada 3-4 kez yağlı balık (somon, sardalya) tüketmeye özen gösterin.
- Şekerli ve işlenmiş gıdalardan mümkün olduğunca uzak durun.
- Günlük beslenmenize yoğurt, kefir ve fermente sebzeleri dahil edin.
- Renkli sebze ve meyvelerle flavonoid alımınızı artırın.
- C vitamini ihtiyacınızı taze yeşillikler, biber ve turunçgillerden karşılayın.
SONUÇ: DOĞRU TABAK, HAFİF ALERJİ
Bahar alerjileri çoğu kişi için kaçınılmaz olabilir. Ancak tabağınıza koyduklarınızı doğru seçerek bu dönemi daha rahat geçirebilirsiniz. Şekerden ve işlenmiş gıdalardan uzak, omega-3 ve probiyotik açısından zengin bir diyet, bağışıklık sisteminizi dengeler ve alerjik semptomları hafifletir. Doğru gıdalarla hem vücudunuza destek olun, hem de baharın keyfini doyasıya çıkarın.
