Halk arasında 'ışın tedavisi' olarak da bilinen radyoterapi, yüksek enerjili ışınların tedavi amacıyla kullanılması işlemidir. Radyoterapi, kemoterapinin bir alt seviye tedavi yöntemidir. Radyoterapi, hemen hemen tüm organlarda var olan tümörlerin erken ya da son dönem tedavisinde kullanılabilir. İşte, radyoterapi hakkında bilinmesi gerekenler...
Kanser hastalığı teşhisi konan kişilere çeşitli tedavi yöntemleri uygulanıyor. Kanser tedavisi kararları, birçok farklı tıp branşından uzman hekimlerin hastayı en başından beri birlikte görüp değerlendirmeleri sonucu alınır ve her hasta ayrı değerlendirilir. Aynı tip kanser hastası bile olsalar, her hastanın tedavisi kendi şartlarında planlanır. Radyoterapi de kanser tedavilerinden biridir.
RADYOTERAPİ NEDİR?
Radyoterapi, kanser hastalarına uygulanan bir çeşit tedavi yöntemidir. Kanserli hücrelerin büyümesinin engellemek amacıyla 'ışın tedavisi' uygulanır. Buna radyoterapi ad verilir.
İyonizan ışınlar, kanser hücrelerinin çoğalmasıyla meydana gelen tümör DNA'sını hasara uğratır. Kanser hücrelerinin yanı sıra sağlıklı hücrelerin de genetik açıdan hasarlanmasına yol açan radyoterapi, kanser hastalarına güvenle uygulanır.
Radyoterapiye maruz kalan kanser hücreleri, meydana gelen zarardan kurtulamazken sağlıklı hücreler, oluşan hasarı onarabilir. Radyoterapi, hemen hemen tüm organlarda var olan tümörlerin erken ya da son dönem tedavisinde kullanılabilir.
Radyoterapi ışınları, radyasyon içerir. Radyasyon, kanser hücrelerinin bölünüp çoğalmasını engelleyebileceği gibi onları öldürebilir.
RADYOTERAPİ NASIL UYGULANIR, NE KADAR SÜRER?
Çoğunlukla 3 ila 9 hafta boyunca haftada 5 kür olarak uygulanan radyoterapi, bazen günde bir defadan fazla da yapılabilir.
Hastaya günlük olarak küçük dozlarda verilen radyoterapinin her seansı yaklaşık 15 dakika kadar sürer.
Harici radyoterapide vücuda X-ışını, proton, elektron, gama ışını ya da bu enerji formlarının farklı kombinasyonlarının hastaya gönderilmesi için büyük bir makine kullanılır.
Hasta, makinenin masasına uzanır. Odanın dışında yer alan teknisyen makineyi çalıştırır.
RADYOTERAPİ ACI YA DA AĞRI VERİR Mİ?
Radyoterapi işlemi sırasında uygulanan kişide herhangi bir ağrı ya da acı olmaz. Acı vermeyen bu işlemin ardından hasta eve gönderilir.
RADYOTERAPİ YAN ETKİLERİ NELER?
Yan etkiler genellikle radyasyon bölgesi ile sınırlıdır. Karın bölgesinde radyasyon alan hastalarda mide bulantısı olabilirken alt karın bölgesine radyasyon verilmesi ishali tetikleyebilir. Diğer olası yan etkiler şunlardır:
* Tedavi bölgesinde kırmızı, kaşıntılı ve soyulan cilt
* Yorgunluk
* İştah kaybı
* Tedavi bölgesinde saç dökülmesi
RADYOTERAPİ RADYASYON YAYAR MI?
Radyosyon ışınlarıyla yapılan radyoterapi uygulamasında kişi radyasyondan etkilenmez, radyoaktif olmaz. Tedavi gören kişi, radyoterapi aldığı günlerde etrafına radyasyon yaymaz.
RADYOTERAPİ NE KADAR SÜRER?
Radyoterapide günlük seanslar 1-5 dakika arasında tamamlanır.
Tedaviler genellikle pazartesiden cumaya (haftada 5 gün) planlanır. Bazı durumlarda kısa süreli (1, 3, 5 günlük) tedaviler de uygulanabilir.
RADYOTERAPİ İLE KEMOTERAPİ FARKI NEDİR?
Radyoterapinin kemoterapiden farkı sadece ışınlanan bölgedeki kanser hücrelerini öldürmesi ve o bölgeden hastalığın tekrarlamasını engellemesi ya da en aza indirmesidir.
Kemoterapi ise kansere yönelik ilaçların damar yoluyla verilerek tüm vücuda yayılması ve kan ve dokulardaki tümör hücrelerinin ölümünün sağlandığı bir tedavi şeklidir.
Radyoterapi tek başına, ameliyat öncesinde, sonrasında veya kemoterapi ile birlikte verilebilir.
