İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Dairesi Başkanlığı, kent genelinde yürütülen hızlı tarama çalışmalarıyla riskli yapı tespitlerini, tahliye ve yıkım süreçlerini ilçe belediyeleriyle koordineli olarak sürdürüyor. Bu kapsamda, Bakırköy Yeşilköy Mahallesi’nde 1985 yılında inşa edilmiş bir yapının dönüşümü de tamamlanıyor. Beş katlı ve 13 bağımsız bölümden oluşan binanın yıkım çalışmaları; Bakırköy Belediye Başkanı Doç. Dr. Ayşegül Ovalıoğlu, İBB Genel Sekreter Yardımcısı Oktay Özel ve İBB Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Dairesi Başkanı Murat Yün’ün katılımıyla başlatıldı. Yıkıma başlanmadan önce, Özel, Ovalıoğlu ve Yün sırasıyla birer konuşma yaptı.
'DEPREMDE 120 BİN KONUT AĞIR HASAR ALABİLİR'
İstanbulluların can güvenliğinin sağlanması açısından hayati dönemlerden geçildiğini kaydeden İBB Genel Sekreter Yardımcısı Oktay Özel, “Ekrem Başkan'ın göreve başladığı 2019 itibarıyla kentsel dönüşüm süreci açısından başlangıç noktası olan bina tespiti aşamasına başladık. Hızlı tarama tekniğini İstanbul Teknik Üniversitesi'yle beraber geliştirdik. Bu süreç içerisinde 190 binin üzerinde bina değerlendirmesinde bulunduk… Biz biliyoruz ki ortalama ve üstü depremde özellikle Kandilli tarafından beklenen senaryoya göre 7-7,5 şiddetindeki bir depremde 120 bin konutun ağır hasar alacağını ve can kaybı yaşanacağını bildiğimiz bir noktada, aslında vatandaşların konutlarının durumuyla ilgili şeffaf bilgi edinme gibi bir sürecin tamamlanması gerekiyordu” ifadelerini kullandı.
'40 BİN KİŞİNİN HAYATI KURTULDU'
6 Şubat depreminden sonra 40 bin yapıda incelemede yapıldığı bilgisini paylaşan Özel, bu yapıların yarısından fazlasının D ve E sınıfı olarak belirlendiğini, bunun da yüksek risk grubu anlamına geldiğini belirtti. Bu yapılardan bin 100’ünün yakın zamanda yıldığını kaydeden Özel, “Bu yıkım işlemleri tabii çok hayati. 40 binin üstünde bir nüfusa etkisi olan bir yıkım çalışması. Şu anlama geliyor; beklenen depremde 40 bin kişinin hayatı kurtuldu. Bir durumun başlangıcını yaratmış olduk. O açıdan çok hayatiydi” diye konuştu.
İSTANBUL İMAR YÖNETMELİĞİ İLE SÜREÇ HIZLANACAK
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın verdiği desteklere iBB'nin vermiş olduğu kira desteğinin de eklendiğini söyleyen Özel, “Kentsel dönüşüm konusunda özellikle yoksul hanelere yapım maliyetinin yüzde 65’inin üstlenileceği kampanyanın İBB tarafından başlatılması, bakanlığın yürüttüğü yarısı bizden kampanyaları ve toplumsal duyarlılığının artmasıyla birlikte bu yıkım süreçlerinin hızlanacağını, bununla birlikte yerinde dönüşüm konusunun özellikle güçlendirme konusunun hareketleneceğini umuyoruz. Bu ay İBB Meclisi'nde oy birliğiyle İstanbul İmar Yönetmeliği geçmiş oldu. Bakanlığa uygun görüşe gönderdik. Biz imar yönetmeliğiyle, bina muayene yönetmeliğiyle birlikte kentsel dönüşümün ve güçlendirmenin önünün açılacağı, daha hızlanacağı İstanbullunun güven duyacağı bir ortam yaşayacağımızı düşünüyoruz” şeklinde konuştu.
'VATANDAŞTAN YANA BİR TAVIR İÇERİSİNDE BU İŞİ GERÇEKLEŞTİRECEĞİZ'
Dönüşüm çalışmalarının başlangıcına tanıklık eden Bakırköy Belediye Başkanı Ayşegül Ovalıoğlu ise şöyle konuştu:
“Bakırköy özelinde baktığımızda bina stoğumuz 16 binin üzerinde yüzde 80’i de aslında 2000 yılı öncesine ait yapılar bunlar. Olası beklenen İstanbul depreminde de Bakırköy en ağır hasarı alacak ilçelerin başında geliyor. Bugün bu yıkım işlemiyle beraber İstanbul Büyükşehir Belediyesi'yle beraber 26’ncısını gerçekleştirdiğimiz binamızda artık insanlar güvensiz yapılarında oturmayacaklar. Ve bunun da bir an evvel az önce de söylediğimiz gibi İstanbul yönetmeliğinde de söylediğimiz üzere hızlı, vatandaşın yanında, ondan yana bir tavır takınarak, onun hem hukuki desteklerinde yanında olarak hem de bu ruhsatlan imar yıkım aşamalarında onların yanında olarak belediye olarak yerel yönetimler olarak ilçe belediyesi olarak tamamen vatandaştan yana, onun menfaatine bir tavır içerisinde bu işi gerçekleştireceğiz.”
'17 AĞUSTOS’LAR 6 ŞUBAT’LAR YAŞANMASIN, MİLADIMIZ DEĞİŞMESİN'
Hızlı tarama risk tespit projesinde sadece tespit edip bırakmadıklarını kaydeden İBB Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Dairesi Başkanı Murat Yün de şu ifadeleri kullandı:
“Bu yıkılan binalarda 40 binin üstünde nüfus yaşıyordu. Şu an hepsi can güvenliğine ulaşmış durumda. Bunu da bütün kurumların çabası var. İlçe belediyesinin de vatandaşın da büyükşehir belediyesinde... Bunu büyüterek, bu riski minimize etmemiz lazım. Çünkü İstanbul için bu elzem bir şey. Mevcut yapı stokunun yaklaşık yüzde 80’inin 2000 yılı öncesi olduğu bir şehirde yaşıyoruz. Büyük bir metropolde ve İstanbul da bu önlemlerin tamamını sağlarsak Türkiye'ye örnek olacağını da biliyoruz… Bizim buradaki bütün amacımız aslında bu hafta 17 Ağustos haftası. 17 Ağustos’lar 6 Şubat’lar yaşanmasın diye. Biz miladımızın değişmesini istemiyoruz. Ders alarak ilerlemek istiyoruz.”
KENTSEL DÖNÜŞÜM DESTEĞİ HAKKINDA
Hızlı tarama ile bina inceleme yöntemi ile hiçbir deprem güvenliği olmadığını belirlenen bu bin556 binaya ek olarak E sınıfında (çok yüksek riskli) olduğu belirlenen 6 bin 840 binanın tahliye, yıkım ve yenileme süreçlerine ivme kazandırmak amacıyla bir kira yardım paketi hazırlandı. 2024 yılı temmuz ayı itibarıyla İBB Meclisi tarafından onaylanan yardım paketine göre bu binalarda ikamet eden ev sahiplerine 18 ay boyunca 10 bin lira (emeklilere 12 bin lira), maliki olduğu binalarda ikamet etmeyen ev sahiplerine 18 ay boyunca 6 bin 500 lira, bu binalarda ikamet eden kiracılara ise 12 ay boyunca 10 bin lira, (emekli ise 12 bin) kira yardımı yapılacak. Şimdiye kadar İstanbul genelinde 2 bin 709 kişiye 129 milyon 652 bin 775,94 lira kira yardımı planlandı ve ödemeler başladı.
