26 yıldır siyasetin içindeyim. Hep siyasi danışman olarak görev yaptım. Zaman zaman yorulduğum, mola verdiğim, siyasetten uzak durmaya çalıştığım oldu elbet. Ama her zorlu dönemde işime döndüm, yaptığım şeyi vatan vazifesi saydım. Pek çok lider ve siyasetçiyle çalıştım. Bu yıllar boyunca çok sayıda seçim kampanyasında görev aldım. Vaatlerin fazlaca abartıldığı, karşılıklı suçlamaların çok sertleştiği, gerçekdışı yorum ve bilgilerin, kumpas ve komploların dolaşıma sokulduğu kimi seçimlere de tanıklık ettim.
***
Gelgelelim, hiçbir kampanya döneminde 2017 Halk Oylamasındaki kadar sistematik yalan, çarpıtma, yön saptırma üretildiğini görmedim. Ak Parti ve MHP’nin ortak çalışmasının ürünü olan, yapısı iyi kurgulanmış, bütünlüklü ve akılcı biçimde hazırlanmış bu anayasa paketi karşısındaki sistematik yalan üretimini büyük bir şaşkınlık ve üzüntüyle izliyorum. Siyasi ahlakı tümden ayaklar altına alan bu kampanya yöntemine şiddetle itiraz ediyorum.
Bugünkü yazımın konusu bu değil. Kısaca değinmek istedim sadece, daha sonra bu konuda uzun boylu yazacağım. Şöyle bir dönüp baktım: Neyse ki paketin maddelerine ve ne getireceğine ilişkin 12 yazı kaleme almışım önceden. Biraz olsun bunları anlatma fırsatı bulmuşum. Son dönemde ise her gün dolaşıma sokulan yalanlar yüzünden, 6 yazımın 5 tanesini bu çarpıtmaların tutarsızlığını ve akıldışılığını anlatmaya ayırmışım ne yazık ki.
Halkoylamasına kısa bir süre kaldı. Son yazılarımda yeni sistemin neler getireceğine bir kez daha değinmeyi tercih edeceğim. Mevcut sistemin en çok eleştirdiğim yanlarından biri seçmen tercihini tekilleştirmesi. Ta başından kararlı seçmenleri bir yana koyarak, örnekleyeyim: Kendinize yakın bulduğunuz bir parti var, ama başka bir partinin liderini de beğeniyorsunuz ya da istikrar açısından o liderin iktidarda olmasının daha doğru olacağını düşünüyorsunuz. Tercihinizi teke indirmek zorundasınız.
Sandık gününe kadar bir karara varacak, bir partiye oy vereceksiniz. Ya yakın olduğunuz partiyi tercih edeceksiniz, ya ülke açısından daha doğru bulduğunuz liderin partisini. Yeni sistem bu ikilemi ortadan kaldıracak. Cumhurbaşkanlığı seçiminde ülke açısından daha doğru bulduğunuz lidere oy kullanabilirsiniz. Ya da iş 2. tura kalırsa, ilk turda en çok oy alan adaylardan biri sizin partinizden olmasa da bu adlardan birini tercih edebilirsiniz. İster istikrar için ister ideolojik yakınlık nedeniyle ister başka bir gerekçeyle.
Gelelim milletvekili seçimlerine. Diğer sandıkta Cumhurbaşkanı için bir tercih yaptınız. Şimdi, yukarıda sözünü ettiğim ikilemi yaşayan seçmenlerden biriyseniz, ister Cumhurbaşkanı adayının partisine oy kullanabilirsiniz, isterseniz kendinizi yakın bulduğunuz partiye. Oyunuzu tekilleştirmek zorunda değilsiniz. Seçimden sonra, mevcut sistemde olduğunca, eğer tek başına iktidar seçeneği çıkmamışsa hangi koalisyonun kurulacağına ya da hükümet krizi yaşanıp yaşanmayacağına dair fal açmak zorunda da değilsiniz.
***
Yeni sistemde Hükümeti kuracak olan Cumhurbaşkanını siz seçeceksiniz. Hükümete güvenoyunu bizzat sandıkta vermiş olacaksınız. Koalisyon müzakereleri, bakanlık pazarlıkları, milletvekili transferleri tarihe karışacak. Öte yandan, Meclisi de istediğiniz gibi şekillendireceksiniz. Mecliste çıkacak tablo hem partiler arasında uzlaşma ve gerekirse ittifak yapma eğilimini güçlendirecek, hem de Hükümetle Meclisin daha uyumlu bir çizgi izlemesini gerektirecek.
Bizim seçmenimiz iktidar ve muhalefet partilerine sandıkta uyarı vermeyi sever. Ama oyu tekilleştiren bu sistem yüzünden, bazen uyarının dozu aşırıya varabiliyor. Ortaya belirsizlik çıkıyor. Üstelik bu uyarı lider performansına mı parti performansına mı, tam anlaşılmıyor çoğun. Yeni sistemde 5 yıl sonra sandığa gideceksiniz, mevcut liderin ve iktidar partisinin performansını ayrı ayrı değerlendireceksiniz. İsterseniz, bunları birbirinden ayrıştırabileceksiniz. Aynı şey muhalefet partileri ve liderleri için de geçerli elbet. 16 Nisan’da Evet dersek, seçimlerdeki oy tercihimiz özgürleşecek. Çok önemli bir kazanım bu.
