Sistemin özü aslında bu iki cümlede.
Az kazanana çok, birazcık daha çok kazanana az ücret. Bu yöntem hem çalışırken işliyor, hem de emeklilikte işliyor.
Emeklilik haberlerine bir bakın. Anlı şanlı haberler ve haberciler bakın emekliler için neler yazmış.
Müjde üstüne müjde...
Asgari emekli maaşı hani 1600 tl olacak.
Artık 1300 liranın altında emekli maaşı kalmayacak.
Vs vs vs.
Emekli haberleri çok okunuyor ya. Aynı zamanda az gelire sahip büyük bir kitle de orada.
Canlı tutmak gerekiyor bu alanı.
Eski adı Kalkınma Bakanlığı olan, yeni adının ne olduğunu bilemediğim kurumun internet sitesinde maaş gelişmeleri yer alıyor. Aslında bu konuyu TÜİK’in “Hanehalkı Gelir ve Yaşam” araştırmasından da almıştım. Aynı sonuçları veriyor:
Ne diyor o veriler?
1- Asgari maaşlar 2003 öncesine göre reel olarak çok ama çok ciddi artmıştır.
a- Asgari ücret, b-asgari memur maaşı ve c-asgari emekli maaşları reel olarak kabaca yüzde 50’nin üzerinde artış göstermiştir.
Elbette hala o maaşlar ile balayı yaşanmıyor. Ama eskinin kötüsünden daha iyi duruma gelmiştir. Bu önemli bir adımdır. Ve bu adımı beğendiğimi de söylemeliyim.
Ama sorun şu:
2-Asgari maaşlardaki artışa rağmen özellikle orta ve orta üstü maaşlar bırakın reel kazanmayı, reel kayıplar yaşamıştır.
Örnek verecek olursak, 2002’ye göre asgari ücretli reel gelirini 100 liradan 150 liraya yükseltiyor; ama bir üniversitelinin maaşı 200 liradan 180 liraya düşüyor.
Kısaca alt gelir grup ücretlerdeki artışlar orta ve orta üstü grup ücretlilerden karşılanıyor. Zenginden alınıp-fakire verilmiyor. Orta sınıftan alınıp-alt gelir grubuna veriliyor.
Vergi dilimleri asgari ücretliyi bile yıl bitmeden bir üst orana çıkartıyor. Sistem işverene “asgari ücretli dışında istihdam etme” diyor.
Eskiden memurlar arasında da makas daha yüksekti. Şimdi yeni işe başlayan memurun maaşını özel sektörde çalışanlar ancak 5-10 yıl sonra görebiliyor.
Emeklilerde de durum benzer. Asgari ücretten emekli olan bir işçi nerede ise çalışırken aldığı maaşına yakın bir emekli maaşı alacak. En azından kamuoyuna verilen bilgiler bu yönde.
Ama asgari ücretin iki katı, hatta üç katı maaş alan bir ücretlinin de emekli maaşı nerede ise asgari ücretlinin emekli maaşı ile aynı seviyede.
Arada fark çok az.
Sistem orada da az maaşa çok; çok maaşa az ücret üzerine kurulmuş.
Kısaca sistem toplumu asgaride buluşturma üzerine dizayn ediliyor.
Ama asgaride buluşan bir toplumun orta-uzun vadede bilim--teknoloji kalkınma gibi bir hamle gerçekleştirmesini nasıl bekleyeceğiz?
DOMATES UCUZLADI AMA...
Dün TÜİK Ağustos ayı enflasyon verilerini açıkladı. Artık yıllık enflasyon yüzde 17,9 oldu. Ama bir kaç aya kalmaz 19-20’ye geliriz.
Sanırım bu haberi şöyle vermeliyiz. Memur ve emekliye müjde...
Çünkü enflasyona göre ücretlerine zam yapılıyor.
Bugün şu domates fiyatından bahsedelim. Ağustos ayında fiyatı yüzde 18,77 düşüşle 3,094 lira oldu.
İyi ama bu domates geçen yıl aynı ayda 1,86 liraydı. Yani bu ay fiyatı yüzde 18,77 düşen domates, geçen yıla göre hala yüzde 66,1 daha pahalı.
Aynı olay patates için de geçerli. Bu ay fiyat yüzde 16,16 düştü ama geçen yılın aynı ayına göre hala yüzde 81,95 daha pahalı.
Kısaca, bu ay düşen fiyata mı bakalım; yoksa geçen yıla göre çok yüksek olan fiyata mı?
Afiyet olsun.
