Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ücretlileri enflasyona ezdirmediklerini açıkladı. Haklı…
Evet, Sayın Şimşek’in dediği gibi çalışanlara enflasyonun altında zam verilmedi. O nedenle tekrar söylüyorum Şimşek haklı.
İyi ama açıklanan enflasyon gerçek durumu yansıtıyor mu? Yani gerçek enflasyon açıklanıyor mu?
Şimşek bunun için ne diyecek? Çünkü ülkemizde bütün tartışma bu konu üzerinde.
Mesela Nisan 2022-Kasım 2025 döneminde TÜİK tarafından açıklanan genel fiyat artışı %285.
Oysa aynı dönemde İTO fiyat artışı %409… Yine aynı dönemde Türk-İş tarafından açıklanan gıda fiyat artışı da %460
Bunun anlamı şu: TÜİK’e göre 100 liralık ürün fiyatı 385 liraya çıktı. Ama İTO aynı ürünün fiyatının 385 lira yerine 509 liraya çıktığını iddia ediyor. Türk-İş ise 100 liralık gıda ürününün fiyatının 560 liraya yükseldiğini ilan ediyor.
TÜİK fiyat verisi ile İTO ve Türk-İş fiyat verileri arasında yüzde 35-45 arası bir fark var.
Evet, enflasyona ezilmedi denilen emekli acaba hangi kurumun ürünlerini alıyor da enflasyona ezilmiyor.
Herkes biliyor ki TÜİK Nisan 2022’de madde sepeti listesini yayından kaldırdı. Ve o tarihten sonra alternatif fiyat verileri arasında büyük fark oluşmaya başladı.
Tekrar ediyorum; Ülkemizde büyük tartışma tam burasıdır. Yani açıklanan hangi fiyat verisini temel baz alacağız?
Mehmet Şimşek bu konuya girmeden enflasyon üzerinden refah verildiğini iddia etmemelidir.
BÜTÇE KİMİ SIKMIŞ?
Kasım ayı itibari ile yıllık enflasyon yüzde 31,07. Lakin 11 aylık ortalama enflasyon ise %35,57…
Bu rakamları unutmayın lütfen.
Hazine nakit gerçekleşmelerine bakıyoruz. Yılın ilk 11 ayında giderler %37,3 artışla 9 trilyon 774 milyar liraya yükselmiş. Faiz dışı giderler ise %33,7 artışla 8 trilyon 667 milyar lira olmuş.
Gelirler… Evet önemli olan gelirler kısmı. Hazine gelirlerini %45,3 artırarak 7 trilyon 997 milyar liraya çıkarmış. Yani bütçede denge sağlayan işlem giderler tarafında değil, gelirler tarafında gerçekleşmiş.
Siz şimdi bütçe disiplininin nasıl gerçekleştiğini söyleyeceksiniz? Vatandaşın kemeri bu kadar sıkılırken devletimiz neden kemerini sıkmamış?
FAKİRLİK GÖRÜLMELİ
Ülkemizde bazı temel sorunlar yaşıyoruz. Mesela ülkemizde aşırı zenginlik ile aşırı fakirlik bir arada görülüyor. Bir tarafta lüks tüketim rekorları kırılırken diğer yanda fakirlik alametleri de rekor kırıyor.
Önceki yazımda örnek verdim. Hem otomobil tüketimi hem de konut alımı rekorlarda seyrediyor. Ama aynı zamanda açlık ve kiracılık sorunu da rekor kırıyor.
Aşırı zenginliğin getirdiği aşırı fiyat artışı altında ezilen bir sabit gelirliler var. Kesinlikle çare bulunması gerekiyor.
Ama bu çare sadece alt gelir gruplarının gelir artırılması ile olmamalıdır. Özellikle fiyat artışına yol açan üst gelir gruplarının frenlenmesi ve fiyat dengesinin bu sayede sağlanması gerekiyor.
Nass Ekonomi Modeli ile ülkede genel dengeler çok yıkılmış durumda. Bu dengelerin yeniden sağlanması gerekiyor. Aksi halde sorunlarımız çözülemeyecektir.
Unutmayalım: Ülkemizde zenginlerin fiyat sıkıntısını fakirler çekiyor. Bundan büyük işkence olabilir mi?
