Merkez üssü Kahramanmaraş olarak yaşanan büyük deprem sonrasında uzman isimler uyarılarını yapmaya devam ediyor. Uzman isimler hangi şehirler için dikkat edilmesi gerektiğini söyledi? Tüm detaylar haberimizde.
Uzman isimlerin günler hatta haftalar öncesinden uyardığı deprem 6 Şubat tarihinde merkez üssü Kahramanmaraş Pazarcık ilçesi olarak gerçekleşti ve 10 şehir depremden büyük hasarlarla etkilendi. Peki uzman isimler konu ile ilgili hangi uyarılarına devam ediyor? Tüm detaylara haberimizden ulaşabilirsiniz.
UZMAN İSİMLER DEPREM UYARILARINA DEVAM EDİYOR
Uzman isimler yaşanan deprem sonrasında insanları uyarmaya devam ediyor. Gazi Üniversitesi Deprem Mühendisliği Uygulama ve Araştırma Merkezi görevlisi Doç. Dr. Bülent Özmen bu deprem ile ilgili benzerinin daha önce yaşanmadığını söyledi. Özmen açıklamalarına göre Doğu Anadolu Fayı'nda MTA, AFAD çalışmalarının olduğunu, sismik boşluklar olduğunu ve depremin aslında beklendiğini ama bu kadar büyük şekilde beklenmediğini belirtti. İnsanlar iki büyük depremin 9 saat arayla nasıl peş peşe gelebildiğini de uzman isimlerden öğrenmeye çalışıyor. Özmen bölgede uzun senelerce deprem olmaması bilim insanları tarafından sismik boşluk olarak adlandırıldığını ve deprem olma olasılığını artırdığını, Pazarcık segmentinde 1114 ve 1544 senelerinde 2 büyük deprem yaşandığını ama 1544 senesinden sonra 480 senelik süreçte bir daha hasar verici bir deprem olmadığı için fay hatlarında büyük bir gerilim biriktiğini ve bu gerilimin büyük bir depremle boşalarak bölgeyi ciddi anlamda etkilediğini söyledi. Bülent Özmen açıklamalarına şu şekilde devam etti;
'Bu deprem hem ülkede hem o bölgede bir ilk. 9 saat arayla iki büyük deprem olması dünyada çok ender rastlanacak bir durum. Doğu Anadolu fayının senede kayma hızı 9 milimetre. Yani bu hıza bağlı yer kabuğunda gerilim birikiyor ve sabah saatlerinde olan deprem tetikledi ve gerilim birikmesiyle birlikte ikinci büyük bir deprem başka bir fayda gerçekleşti. Bu ikinci depremin tetiklenmeyle olduğu söylenebilir. İki büyük depremin peş peşe yaşanması ülkede bir ilk oldu. Bu da kayıtlara bir ilk olarak geçti. Bu deprem 10 farklı şehirde hasar yarattı. Bu şehirlerin nüfusları 13.5 milyon. Yani 14 milyona yakın insan bu depremlerden doğrudan etkilendi. Bu yüzden son 100 yılın etkilenme ve verdiği zarar açısından en büyük depremi oldu. Doğu Anadolu fay hattında yaşanan bir depremin Marmara Denizi'ne deprem üretme potansiyelli fayları tetikleme gibi bir ihtimali söz konusu değil. Bu faylar birbirinden tamamen bağımsız. Çalışmalarla da görüyoruz ki Marmara Denizi deprem tehlikesi bu iki depremden önce nasılsa yine aynı oranda tehlikeli olmaya devam ediyor.' dedi. Aynı zamanda Celal Şengör de deprem ile ilgili günlerdir açıklamalarına devam ediyor. Prof. Dr. Naci Görür şu açıklamaları yaptı; 'Deprem olan bölgede üç tane levha var. Yeşil Anadolu, Adana, Arap levhası. Arap levhasının aşağı doğru kaymasıyla bu deprem oldu. Boşluğun kapanması için Anadolu fayı atılım yaptı. Derslerde yazması gereken bir örnek bu. Adana bu hareket yüzünden sıkışırken Doğu batılı da açılmış oldu. Adana, Akkuyu buraların hepsinde tehlike devam ediyor ama bu hemen yarın olacak diye bir şey yok. Hangi şekilde enerji boşalacağını bilemeyiz. Bu deprem beklenmeyen bir şey değildir. 1513 senesinden beri büyük bir deprem olmadığı biliniyor. 1940, 1941 senelerinde ciddi depremler olmuş ama bu boyutlarda olduğunu düşünmüyorum. Bu bölgede 500 senedir ciddi bir deprem yok.
Eğer Elazığ kaydıysa, bunun devamı da gelir. Burada faylar var ve uzun zamandır deprem yaşanmıyor. 1939 Erzincan depremine yakın. Deprem ilginçliği iki depremin tetiklenmiş olması. Artık Hatay daha riskli, Adana olabilir, Antakya olabilir. Bunların zamanını vermek, deprem şu tarihte geliyor demek mümkün değil. Bu hava durumu tahmin etmek gibi bir şey değil. Ülkede sismologlar, jeologlar, yer bilimciler, araştırma içinde olanların hepsinin ortak payda da buluştuğu bir konuydu. Maraş depremi bizler için bağıra bağıra gelen bir depremdi. Ben ilk defa kendi sosyal medyamda Doğu Anadolu fayı uyandı diye paylaştım. Elazığ fayı uyandı dedim ve dikkatli olunması gerekiyor. Jeolojik dönemlerde, tarihi zamanlarda zincirleme depremler ürettiğini biliyoruz. Doğu Anadolu fayından korktuğumu söyledim. Karlıova'dan başlayarak Akdeniz'e doğru kıra kıra gidecek, Doğu Anadolu'yu depreme boğup enerjisini boşaltacak dedim. Elazığ depremi Maraş tarafına Erkenek, Hatay rarafına enerji göndermiş olabilir, enerjiyi artırmış olabilir. Bu depremler o yüzden olabilir dedim. İlk defa 2020 senesinde söyledim. Her gün her ay bas bas bağırdım. Bu ülkede gün geçmiyor ki 4 ve 4 üzerinde deprem olmasın. Biz Maraş depremini bekliyorduk. Oralarda en son deprem 1514 senesinde olmuş, çok enerji birikmiş. Kırıldım kırılacağım diyor. Karlıova'dan Doğu Anadolu fayı Maraş'a kadar geliyor. Yer bilimleri camiasının farklı görüşleri var. Celal Şengör ve ben aynı düşünüyoruz ama farklı düşüncede olanlar da var. Ağırlıklı olarak Erzincan, Bingöl, Karlıova arasında Yedisu fayının bulunduğu yer Kuzey Anadolu fayı üzerinde yer alıyor. Burada son deprem 1790 senesinde olmuş. Burası yakın zamanda kırılır. Kesin tarih vermek doğru değil ama çok bekleneceğini düşünmüyorum.' dedi.
Prof. Dr. Yener Üşümezsoy da konu ile ilgili dikkat çeken açıklamalar yaptı. Üşümezsoy'un açıklamaları şu şekilde; 'Kırılan Sürgün- Ceyhan hattı kırılmış ikinci faydı. İlk fay Pazarcık- Adıyaman- Gölbaşı fayıydı. Bundan sonraki deprem stresi güneye Ölüdeniz Akdeniz Kıbrıs fayına olabilir. Göksun- Andırın fayında da bir risk olabilir. Elbistan bloğu batıya doğru kaydı ve deprem oluştu. Elbistan bloğunun kuzeyinde olan Sarız fayı Adana havzasına doğru bir stres oluşturuyor. Bu artçı depremler demek. Diğer tarafta da Amanos bloğu doğu kesiminde olan deprem Osmaniye çukur alanı ve İskenderun çukur alanındaki çökmelere sebep olacak depremler oluşturabilir. Bu yüzden Adana havzası güneyinde İskenderun ve Osmaniye bölümü bölgeleri stresle dolu. Bahsi geçen bütün faylar Adana'ya doğru giderek Adana'da deprem riski olmasını artırıyor. Diğer stres de Ovacık fayı ile ilgili. Malatya'dan Ovacık'a giden bu hatta risk taşıyor. Arap plakası kayarak Adıyaman, Gölbaşı Pazarcık kırılmasını yaşattı. Sonraki deprem Çelikhan, Doğanşehir, Elbistan, Çardak, Göksun, Andırın hattında. Malatya ve Afşin blokları doğuya doğru kayıyor yani Adana'ya doğru gidiyor. Kayseri, Sarız, Tufanbeyli, Saimbeyli fayları da Adana'ya doğru kayıyor. Bu yüzden hızlı şekilde Toros bloğu parçalar halinde batı ve güneybatıya ilerleyerek Çukurova Havzası içine doğru akıyor.' dedi. Naci Görür, Adana ve Hatay'ın artık daha riskli olduğunu üstüne basa basa söylemeye devam ediyor.
