NASA Jet İtki Laboratuvarı (JPL), insanlığın uzay keşif yolculuğunda yeni bir sayfa açan Psyche uzay aracının Derin Uzay Optik İletişim (DSOC) denemelerinin tamamlandığını duyurdu. Projenin son ve 65'inci veri paketini içeren lazer sinyali, Dünya ile Mars arasındaki ortalama mesafenin iki katından daha uzak bir noktadan başarıyla Dünya'ya ulaştı. Bu tarihi başarı, gelecekteki Mars görevleri başta olmak üzere, derin uzay araştırmalarında "ev interneti hızında" iletişim kurulabileceğinin somut bir kanıtı olarak kayıtlara geçti.
REKOR MESAFELER VE MUAZZAM VERİ AKTARIMI
Psyche uzay aracının lazer iletişim sistemi, görev süresi boyunca etkileyici performans sergiledi. Aralık 2024'te 494 milyon kilometre gibi rekor bir mesafeden kızılötesi lazer mesajı göndererek yeteneklerini kanıtlayan sistem, bu uzaklığın Ay'ın Dünya'ya olan mesafesinin yaklaşık 1285 katı olmasıyla ölçeğin ne denli büyük olduğunu gözler önüne serdi.
Sciencealert haberine göre; denemeler boyunca toplamda 13,6 terabayt veri aktarımı gerçekleştirildi. Projenin en dikkat çekici anlarından biri ise, uzay aracının 30,5 milyon kilometre mesafedeyken saniyede 267 megabit (Mbps) gibi yüksek bir hıza ulaşarak ultra yüksek çözünürlüklü bir videoyu sorunsuzca Dünya'ya göndermesi oldu. Bu hız, geleneksel radyo frekansı sistemlerinin çok ötesinde bir veri aktarım kapasitesi sunuyor.
MARS KEŞİFLERİ İÇİN ALTIN ÇAĞIN HABERCİSİ
NASA yetkilileri, bu teknolojinin özellikle gelecekteki Mars görevleri için bir dönüm noktası olduğunu vurguluyor. ABD Uzay Ajansı Geçici Başkanı Sean Duffy, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "Bu teknoloji, Mars yüzeyinden yüksek çözünürlüklü video aktarımını ve bilimsel verilerin hızlı bir şekilde iletimini mümkün kılacak. Keşiflerin altın çağına hazırlanıyoruz," ifadelerini kullanarak projenin vizyonunu özetledi. Lazer iletişimi sayesinde astronotlarla yapılacak canlı bağlantılardan, Mars yüzeyindeki araçların gönderdiği devasa veri setlerinin anlık analizine kadar birçok kapı aralanacak.
LAZER TEKNOLOJİSİ: AVANTAJLAR VE ZORLUKLAR
Lazer iletişiminin geleneksel radyo sinyallerine göre en büyük avantajı, çok daha dar bir dalga boyunda çok daha fazla veri taşıyabilmesi, yani bant genişliğinin yüksek olmasıdır. Bu, saniyede aktarılan veri miktarını katbekat artırır. Ancak bu devrimsel teknolojinin kendine has zorlukları da bulunuyor.
Lazer ışınının aşırı odaklı yapısı, milyonlarca kilometre ötedeki bir hedefe milimetrik hassasiyetle kilitlenmeyi gerektiriyor. Ayrıca, mesafe arttıkça sinyalin gücü doğal olarak zayıflıyor ve Dünya atmosferindeki bulutlanma gibi koşullar sinyalin yeryüzündeki alıcılara ulaşmasını engelleyebiliyor. NASA, bu zorlukların üstesinden gelmek ve kesintisiz bir iletişim ağı kurmak için gelecekte uzaya yerleştirilecek röle uyduları kullanmayı planlıyor.
PSYCHE'NİN ANA GÖREVİ DEVAM EDİYOR
Lazer iletişim testlerini başarıyla tamamlayan Psyche uzay aracı, bu aşamadan sonra ana görevine odaklanacak. Standart radyo frekansı iletişim sistemlerini kullanarak yolculuğuna devam edecek olan araç, 2029 yılında Mars ve Jüpiter arasında yer alan ve metal zengini olduğu düşünülen Psyche asteroidiyle buluşacak.
