İstanbul Ticaret Odası ile TÜİK fiyat endeksleri arasında fark giderek açılıyor. Lakin bizler genellikle yıllık enflasyona bakarak farkları gösteriyoruz. Mesela bu yılın ilk 7 ayında TÜİK fiyat artışı %19,08 iken İTO 1995 Geçinme Endeksi %22,42 arttı.

Sorun sadece bu yıla ait olsa maaşınızda yüzde 2,80 oranında kayıp var derdik. Ama öyle değil…

Sorun tam olarak 2022 yılı Nisan ayında başlıyor. Yani TÜİK’in madde sepeti listesini yayından kaldırma tarihinde.

Çok ama çok ilginç

Mart 2022’de 100 lira olan bir ürün TÜİK’e göre Temmuz 2025’de 275 liraya yükselmiş (%175 artış). Oysa aynı dönemde İTO’ya göre fiyatlar 100 liradan 379 liraya yükseliyor (%279 artış).

Mart 2022-Temmuz 2025 döneminde İTO ve TUIK fiyat farkı tam olarak %37,8…

Kısa vadede mevsimsel etkiler ve hesap yöntemi nedeniyle yüzde 2-3 farklar olabiliyor. O nedenle olaya daha uzun vadeli bakıyoruz.

2017 yılını 100 kabul ettiğimizde dolar bazında fiyatlar grafikte görülmektedir. TUIK fiyatları 92,9’a gelirken İTO fiyatları 124,5’e yükselmiş durumda. Arada yüzde 33,9 gibi bir fark var.

Aslında grafik net şekilde ortaya koyuyor. TÜİK’in madde sepeti listesini yayından kaldırmasının ardından İTO-TÜİK fiyat farkı hızla açılmaya başlıyor. Ve son noktada fark %33,9…

Peki, bu fark ne ifade ediyor?

Bugün maaşını TÜİK enflasyonuna göre alan herkesin maaşları olması gerekenden yüzde 34 seviyelerinde daha düşük kalmıştır. Ya da maaşlarının 1/3’ü TÜİK verileri neticesinde yok edilmiştir.

Öyle küçük bir maaştan bahsetmiyoruz… Herkesin maaşının 1/3’ünden bahsediyoruz.

Size bir başka grafik daha vereyim. Türk-İŞ Açlık Sınırı…

Önce bunu neden verdiğimi izah edeyim: İTO fiyat artışları daha yüksek ama mesela İTO’ya göre bile halen dolar bazında 2014 yılından daha ucuz durumdayız.

Oysa Türk-İş öyle demiyor. Türk-İş’e göre gıda fiyatları dolar bazında tarihi rekor kırmış durumda. En yüksek fiyat seviyesi Ağustos 2008’de 618,9 $ iken şimdi bu fiyat 661,8 $’a kadar çıkmış durumda. Oysa İTO’ya göre Ağustos 2008’de 146,9 $ olan fiyatlar şimdi 124,5 $ seviyesinde…

Bu durumu neden verim bir kez daha tekrar edeyim:

Aralık 2021’e göre dolar bazında fiyatlar TÜİK’e göre %57,0 artarken İTO’ya göre %116,5 ve Türk-İŞ’e göre de %120,2 artış göstermiş. Yani size maaşınızda dolar bazında yüzde 57 artış yaparken müjde veriyorlar ama ülkede genel fiyatlar dolar bazında iki kattan fazla artış göstermiştir.

Evet, konunun özü şu: Ülkemizde sadece diploma sahteciliği yaşanmıyor. TÜİK’in açıkladığı verilerin güvenilirliği de ciddi bir sorun… Ve bu sorun milyonlarca insanın hayatını doğrudan etkiliyor.

Bakınız mesela TÜİK Temmuz ayında gıda fiyatlarının yüzde -015 düştüğünü açıkladı. Oysa daha geçen ay tarlada fiyatlar %18,82 yükselmişti. Hatta yıllık tarla fiyat artışı %50’yi bile geçti. Buna rağmen raflarda fiyat artışı yüzde 27’lerde seyrediyor.

Burada giyim fiyatları işine hiç girmiyorum… TÜİK’e göre giyimde sudan ucuzluk var. Hatta üreticide giyim fiyatları hızla artarken satıcıda artış yok denecek seviyede…

Şimdi bir başka sonucu söyleyelim: Son 44 ayın en düşük enflasyonu gelmiş… 1- Bu kadar şaibeli enflasyonla elbette gelir. 2-Mehmet Şimşek geldiğinde enflasyon yüzde 38’lerdeydi… 2 yılda 5 puanlık düşüşle 33’e gerilemesi mi başarı? Onca konkordato ve iflas neyin maliyeti? Bu kadar maliyetle 5 puanlık düşüş mü başarı?

Çektiğiniz çileye göre düşen enflasyon devede kulak kalır… Ama ne diyelim… Bunları sizlere 2023 seçimlerinden önce defalarca yazmıştık… Afiyet olsun