(CHS) Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçildikten sonra Türkiye’de ekonomi iyiye mi gitti kötüye mi?

Önümüzdeki iki yılda ekonomi iyiye mi gidecek kötüye mi?

Bu iki soruyu sorduğum, halen AK Parti’de görevleri olan arkadaşlarım ekonominin kötüye gittiğini inkâr etmiyorlar fakat onlarca mazeret sayıyorlar.

“Varsayalım size malum oldu yani zaman makinasına binerek iki yıl sonraya gittiniz ve ekonominin bugünden bile daha kötü durumda olduğunu hatta Cumhur İttifakı oylarının seçimi kazanamayacak kadar çok düştüğünü gördünüz ve döndünüz; gidişatı değiştirmek için ne yaparsınız veya partinizin ve liderinizin ne yapmasını istersiniz? Kısaca liderinize ne önerirsiniz?”

Bu soru bütün AK Partililere sorulmuş bir soru. Sonra da liderlerine gidip “böyle giderse seçimi kaybedebiliriz, onun için aşağıdaki kararların alınmasını öneriyorum” diyebilir miyiz, diye, kendilerine ikinci bir sormalıdır.

Profesyonel AK Partililerin yüksek sesle ifade edecekleri detaylı ve tutarlı bir cevapları yok.

Bu kadrolar, bu sorunlara cevap üretemeyecek kadar entelektüel kapasiteden mi yoksunlar? Haşa.

İkili görüşmelerde derinlikli eleştirileri ve gerçekten işe yarayabilecek önerileri var.

Ancak hepsi sorulmadan cevap vermeyi gereksiz ve belalı bir olgu olarak görüyor. Talep edilmeden yapılan önerilerin, muhaliflerin fikirlerini tekrarlamak anlamına gelebileceğinden, yani yanlış anlaşılmaktan korkuyorlar.

Herkesin muhtemel bir umudu var: “Reis her şeyin farkında ve gerekenleri yapacaktır, herhalde.” Sonuçta herkes, fiilen, görev ve sorumluluğu Liderine bırakmış ve Ondan mucizevi bir çözüm bekliyor.

Her şey bir tek kişinin irade buyurmasına terkedildiği için; neredeyse, bütün sorunlu alanlar tıkanmış durumdadır.

Çözüm üretebilecek bütün olguların realitesi yukarıda anlattığım süreç ve yaklaşımlara tabi olarak ilerliyor.

Varsayalım ki bugün bu gazetede Türkiye’nin pek çok sorununu çözecek öneriler yapıldı. Bürokratlar da bu önerileri makul buldu ve uygulamak istedi, bu mümkün müdür? Kesinlikle değildir.

Bir örnek verelim az önce Ağustos 2020 dış ticaret rakamları açıklandı. Özeti ihracat artırılamıyor (12,5 Milyar dolar %5,7 azalış) ve ithalat durdurulamıyor. (18,8 Milyar dolar, %21 artış) Yine de ithalat rakamları içinde teselli verebilecek bir rakam var: İthalatın 4,2 milyar doları altın.

Bu yıl 16 milyar dolar altın ithal edildi. İthal edilen altınların çoğu %1 satın alma vergisinden kaçınmak isteyenlerin, fiziki altın talebidir.

Yani bu altınlar için ödenecek dolarlar bankacılık sisteminden çıkıyor fakat gelen altınlar yastık altına gidiyor. Bir nevi, milyar dolarlar adeta buharlaşıyor.

Biz bunu fark edip 28 Mayıs 2020 tarihinde bir yazı yazmışız.

https://www.karar.com/bu-vatandas-bu-altini-alacak-baska-yolu-yok-1565775

Eğer bu yazıdaki öneriler kabul edilseydi “yastık altında buharlaşan dolar ve altınlar” minimum seviyede kalırdı. Yazıdaki öneriler basit ve yalındır ancak fikir ve öneri mekanizmaları adeta iğdiş edilmiş gibidir.

YETKİSİZ YETKİLİLER

CHS döneminde, sorun çözme veya iş geliştirmeyle ilgili hiçbir iş ve yetki bürokratlara devredilmedi. Hükümetin bürokratlardan bu benzeri gerçek bir hizmet talebi yoktur.

Bütün üst düzey yöneticiler kendilerine verilebilecek bir talimatın gereğini yerine getirebilmek için uslu uslu bekliyor.

Kamudaki bütün kurgular gelecek bir talimatın gereğini yapmaya ayarlı.

Hem üst düzey bürokrat seçiminde “liyakat değil itaat ve sadakat” prensibi işletilmektedir hem de en önemli yetkinliği ve erdemi itaat ve sadakat olan bu “güvenilir üst düzey yöneticilere” hiçbir yetki devri yapılmamaktadır.

Başta bazı muhalifler olmak üzere neredeyse herkes sistemdeki tıkanıklığı Sayın Cumhurbaşkanının karakter yapısına yoruyor. Katiyen katılmıyorum.

Bu CHS değişmedikçe Türkiye kan kaybetmeye devam edecek, AK Parti de.

Gelen haberleri, açıklanan verileri ve yürütmenin iddialarını her gün analize tabi tutarak damıtmak, musahhihlik ve münekkidlik yapmak yararsız bir iş gibi gözüküyor.