Enteresan bakanlarımız var.
Adalet Bakanı düzenli ve sürekli biçimde “Türkiye demokratik bir hukuk devletidir” söylemini tekrar ediyor.
Hazine ve Maliye Bakanı (HMB) ise “ekonomik programımız” çalışıyor şeklinde bir söylemi sürekli ve düzenli biçimde dillendiriyor.
İkisinin söylemlerinden şunu anlıyoruz ki Türkiye’de hukukun üstünlüğü değil, üstünlerin hukuku var ve ekonomik program yok.
Nasıl mı?
Gelin bir bakalım.
VERGİ
HMB 6 Haziran, 2023’de göreve gelince, kamuoyunda kendisinin bir “istikrar programı” tasarlayacağı beklentisi vardı.
Oysa Bakan 3 ay hiçbir şey yapmadı ve 5 Eylül, 2023 tarihinde rutin biçimde açıklanan Orta Vadeli Programa “ekonomik programımız” diyerek sahiplendi.
Ortada tanımlı bir istikrar programı yok.
En büyük faaliyet, Merkez Bankasının sıkı para politikasıdır.
Bir de Hazine ve Maliye Bakanlığının vatandaştan tırtıkladığı paralar var.
Bakan göreve gelir gelmez KDV oranlarını artırdı.
Yetmedi yılda iki defa alınan motorlu taşıtlar vergisini (MTV) dörde çıkardı.
8 yaşımdaki arabama MTV’yi ben de 4 defa ödedim, 30 milyon liralık dört çeker cipe binenler de 4 defa ödedi.
Ne adalet!
Borsa işlemlerine ve kripto paralara vergi getirilmesi konusunda 2024 Haziranında Cumhurbaşkanına sunuş yaptılar.
Noldi?
Borsa lobisi Bakanın bileğini büktü ve bu vergi getirilemedi.
Neymiş, işlem vergisi getirilirse yabancı yatırımcı borsaya gelmezmiş.
Zaten Bakanın ana görevi de “sıcak parayı ülkeye çekmek.”
Yakınlarda da yurtdışı çıkış harcına zam yaptılar.
Bakan geçmişte yurt dışı çıkış harcını şu şekilde savunmuştu: “İmkânı olan yurt dışına gidebiliyor, imkânı olmayan yurt dışına gidebilir mi? Tabii ki imkânı olup yurt dışına gidenden vergi alacağız.”
Bu açıklamada kritik ibare, “imkânı olandır.”
Madem imkânı olandan harç alacağız, alalım.
KARA PARANIN AKLANMASI
Değerli gazeteci Timur Soykan Onlar TV’de anlattı ve Birgün gazetesindeki köşesinde de ayrıntılı biçimde yazdı.
Yakınlarda şirketlerine kayyım atanan bir grup var.
Can Holding.
Savcılık iddianamesine göre 121 şirketi bulunan bu holdingin esas faaliyeti sigara kaçakçılığıymış.
Şirket sigara kaçakçılığından vergisiz kazandığı parayı aklamak için, Türkiye’nin en büyük zincir okullarından birisi olan Doğa Kolejini satın almış.
Köklü bir vakıf üniversitesi olan Bilgi Üniversitesini satın almış.
Habertürk medya grubunu satın almış.
Holdingin enerji ve petrol dağıtımı, dayanıklı tüketim, teknoloji ürünleri, turizm ve sağlık alanında büyük yatırımları varmış.
Savcılık 88 milyar liralık bir kara para trafiği olduğunu iddia ediyormuş.
Üstüne, dolaşıma hala sokulmayan kara para var imiş.
Değerli Timur “Benzer çok sayıda kara para faaliyeti devam ediyor ve siyasetin koruması altında sınırsız büyüyorlar” diyor.(13/9/2025)
Holdingin Menzil tarikatıyla da ilişkisi varmış.
Sayın Bakan imkânı olan bu holdingin kara parasından vergi almayı düşündünüz mü hiç.
Bence düşünmeyin.
Neden mi?
Düşünenin koltuğu gidiyor.
Nasıl mı?
Devam edelim.
KUMAR EKONOMİSİ!
Türkiye’de servet incelemesi 1980’lerin başlarında kaldırıldı.
Hazine 1987 yılında piyasalardan doğrudan borçlanmaya başladı.
1989 yılında sermaye hareketlerine serbesti getirildi.
Böylece yabancılar da Hazineye borç vermeye başladı.
O dönem, “bıyıklı yabancı” diye bir kavram ortaya çıktı.
Kara para kazanan Türk vatandaşları, yabancı sermaye kimliğiyle Hazineye borç veriyordu.
Bıyıklı yabancı kavramı bu işlemin yansımasıydı.
Yani devlet kara paracılardan vergi almıyor, borç alıyordu.
1997 yılında Maliye Bakanı olan Zekeriya Temizel buna “kumarhane ekonomisi” diyordu.
Kumarhane ekonomisiyle mücadele için önce 1998 Bütçe Kanunuyla Hazinenin borçlanmasına sınırlama getirildi.
İkinci reform ise ortalığı ayağa kaldıran “net aktif vergisiydi.”
(Değerli okur bu verginin detayları için 8 Ekim, 2023 tarihli “alın size yapısal reform” yazıma bakabilirsiniz.)
Bu vergi ile devlet kara paracılara artık “nereden buldun” diye sorabilecekti.
Kaynağı açıklanamayan paradan vergi alınacaktı.
Bu verginin uygulaması için bir süre verildi ve 2003 yılı başına kadar resmileştirilen kara paradan vergi alınmayacağı taahhüt edildi.
1999 seçimlerinde Temizel milletvekili olarak aday gösterilmedi.
AK Parti 3 Kasım, 2002 yılında iktidara geldi ve ilk iş olarak kamuoyunda “nereden buldun” diye bilinen bu Kanunu yürürlükten kaldırdı.
Sadece bu mu?
Dahası var.
SİYASİ AHLAK
Hatırlayın, yukarıda değerli Timur’un, “kara paracıların siyasetin koruması altında faaliyet gösterdiğini” söylediğini yazmıştım.
Gerisini eski Başbakan Ahmet Davutoğlu’ndan dinleyelim.
Davutoğlu, Başbakan olduğunda bir “siyasi etik yasası” çıkarmak istemiş.
Siyasi ahlak yasası (veya siyasi etik yasası), demokratik sistemlerde kamu yönetiminde şeffaflığı, dürüstlüğü ve etik kurallara uygunluğu sağlamak amacıyla oluşturulan hukuki düzenlemeler bütünüdür.
Bu yasa, siyasetçilerin ve kamu görevlilerinin davranışlarını düzenleyerek yolsuzluk, usulsüzlük ve etik dışı eylemleri önlemeyi hedeflemektedir.
Temel amacı, halkın siyasete olan güvenini artırmak ve kamu kaynaklarının adil kullanımını güvence altına almaktır.
Davutoğlu Fatih Altaylı’nın Habertürk’teki Teke Tek programında “siyasi ahlak yasası AB ile müzakere konularından birisiydi” demişti.(19/9/2022)
2016 yılında bu konuda bir kanun tasarısı TBMM’ye sevk edildi.
Siyasi ahlak yasası, “bu ölçüler gelirse siyasette adam kalmaz” gerekçesiyle reddedildi.
Davutoğlu “siyasi ahlak yasası benim yolsuzluklarla mücadelemi engellemek ve AB ile yürütülen sürecin sonlandırılması için reddedildi” demiş ve ilave etmiş: “bu nedenle, beni başbakanlıktan almak için operasyon çektiler.”
Bunları ben biliyorum da Sayın Bakan bilmiyor mu?
Bu nedenle, vergiyi imkânı olandan değil, gücünün yettiğinden alıyor.
İyi pazarlar.
