İhtiyaç sahiplerinin ekmek ihtiyacını gidermek için ‘Askıda ekmek’ uygulaması İstanbul’da ve daha pek çok şehirdeki fırınlarda günden güne yayılmaya devam ediyor. Askıda ekmek, Osmanlı’nın hüküm sürdüğü topraklarda hâlâ devam ediyor.
Askıda ekmek uygulaması, günümüzde daha yeni ortaya çıkmış gibi görünse de aslında kökeni çok eskilere Osmanlı’ya kadar dayanıyor. Varlık sahibi vatandaşların, ihtiyaç sahibi vatandaşların gururunu incitmeden yardım etmelerini sağlayan bu uygulama popülerliğini artırıyor.
ASKIDA EKMEK NEDİR?
Askıda ekmek uygulaması şu şekilde yapılıyor. Kişi ekmek almak için bir fırına gittiğinde kaç ekmek aldı ise aldığı ekmekten bir fazlasının parasını ödüyor. Yani kişi 2 ekmek aldıysa 3 ekmek parası ödüyor. Fırın sahibi kişi aldığı o fazladan olan ekmek parasının karşılığında askıya bir ekmek asıyor. İhtiyaç sahibi vatandaşlar ise fırına geldiğinde ücret ödemeden ekmek alabiliyor. Bu uygulamada hayır yapan kişi ve hayrı alan kişi birbirini görmüyor ve ihtiyaç sahibi kişinin gururu incinmiyor.
Askıda ekmek uygulaması ilk olarak İstanbul’da görülürken, şimdi ülkenin hemen her şehrinde sorunsuz şekilde ilerliyor. Bu sayede toplum içinde sosyal yardımlaşma artarken, manevi açıdan da insanlara katkıda bulunuyor.
Askıda ekmek uygulaması popülerliğini korumaya devam ederken, diğer yandan bu uygulama o kadar sevildi ki, askıda sebze-meyve, askıda giysi, askıda çay ve hatta askıda kahvaltı gibi uygulamalar da yayılmaya başlandı.
OSMANLI'DAKİ TARİHİ
Müslüman bir devlet olan Osmanlı İmparatorluğu devlet yönetiminde ve sosyal hayatta “ İnsanı yaşat ki devlet yaşasın.” düsturunu benimsemişti. O dönemde sofraların vazgeçilmezi olan ekmek de ihtiyaç sahibi vatandaşların evlerine askıda ekmek geleneği ile giriyordu.
Çeşitli ırk, dil ve dinden olan vatandaşların arasında herkesin olduğu gibi yardıma muhtaç insanların da gururu önemseniyor ve yapılan yardımların kimseyi incitmemesine özen gösteriliyordu.
Askıda ekmek uygulaması bir gelenek olarak yüzyıllar boyunca devam etti. Bugün Avrupa’da görülen askıda ekmek uygulaması da Osmanlı İmparatorluğu’nun hüküm sürdüğü topraklardan miras kalan bir uygulama olarak devam ediyor.
İSTANBUL'DA ASKIDAKİ EKMEK UYGULAMASI YAPAN FIRINLAR
Ekmekcim Unlu Mamülleri : Esenler
Safranbolu Fırını: Küçükyalı, Maltepe
Baykar Fırın: Fatih Sultan Mehmet Mahallesi, Sarıyer
Gül Ekmek: Kuzguncuk
Panayır Fırın: Erenköy tren istasyonu
Ömür Fırın: Üsküdar
Trabzon Ekmek Fırını: Gaziosmanpaşa
Huzur 4 Ekmek Unlu Mamülleri: Esenler
Altunlar Fırın: Bağcılar
İZMİR'DE ASKIDAKİ EKMEKLER
Meşhur Köprübaşı Odun Ekmeği: Urla merkez
Dostlar Fırını: Malgaca Pazarı, Urla
Bereket Taş Fırın Ekmeği: Atakent, Karşıyaka
DİĞER İLLERDE ASKIDAKİ EKMEKLER
Eskişehir: Odunpazarı Ekmek Fabrikası
Balıkesir: Fırıntaş, Toplu taşıma merkezi
Ankara Halk Ekmek büfesi: Hoşdere caddesi, Atakule
Yalova: Efsane Fırın
DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan
SİYASİLER ARASINDA ASKIDA EKMEK TARTIŞMASI
DEVA Partisi, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin 'askıda ekmek' açıklamasına Twitter hesabından cevap verdi. Meydanlara ekmek asarak, parti amblemiyle şov yapmanın yardım değil bir geleneği istismar etmek olduğunu vurgulayan DEVA Partisi, ‘’İktidara her ortak olduklarında vatandaşın nasıl bir ekmek parasına muhtaç ettiklerini herkes görüyor. Türkiye için çıkış yolunu göstermeyi sürdüreceğiz" ifadeleri paylaşıldı.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli
BABACAN'A BAHÇELİ'DEN ÇOK SERT TEPKİ
Adaletin, insan haklarının, demokrasinin askıya alınması durumunda ekmeği de askıya koymak zorunda kalınacağını savunan DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, MHP lideri Bahçeli’nin başlattığı 'Askıda Ekmek Kampanyası'nı eleştirmiş, bugün o sözlere Bahçeli'den çok sert cevap gelmişti.
İnsan haklarının, demokrasinin askıda olmadığını, aksini iddia edenin siyasi dolandırıcı, siyasi yağmacı olduğunu kaydeden Bahçeli, Meclis'te yaptığı grup toplantısında 'askıda ekmek' uygulamasını eleştirenlere sert ifadelerle yüklenmişti:
"O tarihlerde kendisine bile devası olmayan şahıs ekonomiden sorumlu bakanlık görevini icra ediyordu. İnançlarımız ne diyorsa onu yaptık, yapmaya da devam edeceğiz. Askıda Ekmek Kampanyası siyasal bir tepki veya eleştiri değil, manevi bir görevi ifa hassasiyeti, kardeşliği, hatırlamayı, paylaşmayı ve kader ortaklığını ifade hasbiliğidir. Biliyoruz ki bölüşürsek tok oluruz, bölünürsek yok oluruz.
Biz askıya ekmek koyduk, şu işe bakınız ki ekmeksizler birer birer saklandıkları delikten fırlayarak ortalığa çıktılar. Vay ekmeksizler vay, milletimizin ekmeğine bile göz koyacak kadar nankörsünüz, milli ve manevi hasletlere tahammülsüzlük gösterecek kadar da namertsiniz. Helal lokma arayışı haramdan geçinen kirli yüzleri rahatsız etmiştir. Bunlar her fırsatta ya ekonomiyi kötülerler, ya Türkiye’yi kötü gösterirler, ya da milletimize korku aşılayıp küresel dayatmalara refakat ederler."
BABACAN’DAN 'ASKIDA EKMEK' AÇIKLAMASI
Erzurum'da açıklamalarda bulunan DEVA Partisi lideri Ali Babacan ise MHP liderinin 'Askıda Ekmek Kampanyası'nı eleştirirken, "Yaptıklarından hiç utanmıyorlar mı? Siz bir ülkede adaleti, demokrasiyi askıya alırsanız, o ekmeği de askıya koymak zorunda kalırsınız" açıklamasında bulunmuştu.
Babacan şunları kaydetmişti: "Askıda ekmek projesi başlattılar. Yaptıklarından hiç utanmıyorlar mı? Siz bir ülkede adaleti askıya alırsanız, insan haklarını askıya alırsanız, demokrasiyi askıya alırsanız, o ekmeği de askıya koymak zorunda kalırsınız. Bu ne demek? Vatandaşının bir ekmek parasına muhtaç kaldığını, iktidarın bir ortağının açıkça ilan etmesi demek.
Hayretlere düşüyorum. Bu nasıl bir yönetim anlayışıdır, nasıl utanmazlıktır? Konuşmaya gelince yerli, milli diyorlar. Milliyetçilik askıya ekmek koymak değildir. milliyetçilik bu ülkenin her bir vatandaşını aynı samimiyetle kucaklayabilmektir. Milliyetçilik kutuplaştırmak değildir. Bu yoksulluk çözümsüz değildir, yoksulluk Türkiye’nin kaderi değildir."
'ASKIDA EKMEK' POLEMİĞİ NEREDEN ÇIKTI?
MHP liderinin çağrısıyla, kısa bir zaman evvel İstanbul ağırlıklı Türkiye genelinde 'Askıda Ekmek Kampanyası' başlatılmıştı.
Bahçeli, 'Askıda Ekmek Kampanyası'nı "Ekmek fiyatlarındaki artış dikkatle takip edilmeli. Bu sebeple 'askıda ekmek' projesini başlatıyorum. Hali vakti yerinde her vatan evladı, kendisine en yakın ekmek fırınına gitmeli, eğer 2 ekmek alacaksa 3 ekmek parası ödemeli. Unutmayalım ki inancımız ‘Komşusu açken tok yatan bizden değildir' esasına dayanmaktadır" sözleriyle duyurdu.
Daha sonra MHP teşkilatları, sosyal medya üzerinden 'Askıda Ekmek Kampanyası' başlattıklarını fotoğraflarla ilan etti.
Fotoğrafların da sosyal medyada yayılmasıyla beraber muhalefet Bahçeli'ye hükümete 'askıda ekmek' fotoğraflarını paylaşarak tepki göstermişti.
En sert tepki ve MHP Lideri Bahçeli'yi kızdıran açıklama ise Babacan'dan geldi. Babacan "Yaptıklarından hiç utanmıyorlar mı? Askıda ekmek projesi başlattılar. Siz bir ülkede adaleti askıya alırsanız, insan haklarını askıya alırsanız, demokrasiyi askıya alırsanız, o ekmeği de askıya koymak zorunda kalırsınız" dedi.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ise ‘Askıda Ekmek Kampanyası’ için 'Çağ açan bir proje' tanımını yaparak, MHP Lideri Bahçeli’ye şu sözlerle teşekkür etti:
"Çağ açan bir proje. Projeye bakın, ne proje ama. Bizim fakirliğimizi, bu iktidarın 18 sene sonunda bizi getirdiği rezilliği bundan daha iyi dünyaya anlatamazsınız. Ondan dolayı Bahçeli'ye yürekten teşekkür ediyorum. Kuru soğana mahkum ettiniz. 83 milyon, bir avuç tefeciye hizmet eder hale geldik. 21. yüzyıldan söz ediyorum. Beyler tefecilere milyar dolarları yağdırırken, işinden olan adama 'Sana ayda 1168 Türk lirası vereceğim. Günde 39 Türk lirası. Krallar gibi yaşayacaksın.' diyor. Bunlarda vicdan var mı? Açlık sınırı 2448 Türk lirası. Açlık sınırının altında milyonlar var."
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener de Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 'müjde'lerini anımsatarak 'askıda ekmek' kampanyasına tepki gösterdi:
"Biliyorsunuz Cumhurbaşkanı Erdoğan müjdelerini hep sıkıştığı anlara saklar. Yeni bir doğal gaz müjdesini verdi. Milletimizin faydasına olan her keşfi memnuniyetle karşılarız ancak, artık sıktı be kardeşim. Havalar soğuyor, millet daha fazla doğal gaz yakmaya başlayacak.
Doğal gaz bulduk diye caka satıyorsunuz ama bir taraftan faturalara zam üstüne zam yapıyorsunuz. Siz ancak gemi üzerinden poz verirsiniz. Hayaller doğal gazda zengin olmuş Türkiye, gerçekler askıda ekmek kampanyası."
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu ise kampanyayı sert sözlerle eleştirdi, “MHP lideri Bahçeli'nin nihayet sesi çıktı ‘Askıda Ekmek Projesi' getirdi. Çok büyük bir proje önemli bir proje, hem askı hem ekmek. Bir de yanına katık verse iyi olacaktı ama olmadı. Bu çok acı bir itiraftır.
Millet ekmeğe muhtaçsa Bahçeli’ye düşen askıda ekmek teklifinde bulunmak değil, ortağı olan AK Parti Genel Başkanı’na dönüp ‘Milleti ekmeğe muhtaç etmeyin’ demesidir. Ama bu milleti ekmeğe muhtaç demektir. Ama o ayrıştırma ile kutuplaştırma ile uğraşıyor. O halkımızın önemli bir kesimin kullandığı dil ile uğraşıyor bu bölücülüktür" dedi.
Geleneksel bir uygulama da olan 'Askıda ekmek', özellikle belediyeler ve STK'lar tarafından ihtiyaç sahipleri için yapılan bir yardımlaşma türü. Ağırlıklı olarak belediyeler tarafından yürütülen 'askıda ekmek' uygulaması ile ilgili ilk kez bir siyasi lider kampanya başlattı. Böylece Bahçeli'nin çağrısı ile 'askıda ekmek' polemiği de siyasetin gündemine girmiş oldu.
