Çalışanların kullanmadığı yıllık izin ücretlerinin tahsilinde uygulanacak zaman aşımı süresi uzun zamandır tartışma konusuydu. Özellikle geçmişe dönük alacaklarda farklı yorumlar yapılırken, Yargıtay’dan gelen yeni içtihat bu belirsizliği ortadan kaldırdı.
Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine göre, Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, kullanılmayan yıllık izin ücretlerinin zaman aşımı süresine ilişkin önemli bir karar aldı. Daha önce 2012 ile 2017 yılları arasında sona eren iş sözleşmeleri için 10 yıllık zaman aşımı uygulanıyordu. Ancak 2020 yılında iş davalarına bakan dairelerin birleşmesiyle bu uygulama yeniden ele alındı ve artık bu dönem de dahil olmak üzere 5 yıllık zaman aşımı süresinin geçerli olacağı kararlaştırıldı.
ZAMAN AŞIMI SÜRESİNDE TARİHSEL DEĞİŞİM
1 Temmuz 2012 öncesinde yıllık izin ücretlerine ilişkin zaman aşımı süresi 5 yıl olarak uygulanıyordu. Ancak aynı yıl yürürlüğe giren Türk Borçlar Kanunu ile bu süre 10 yıla çıkarılmıştı. Bu durum, çalışanların geçmişe dönük daha uzun süreli alacaklarını talep edebilmelerine olanak tanıyordu.
Fakat 25 Ekim 2017’de yürürlüğe giren İş Mahkemeleri Kanunu, işçi alacakları konusunda önemli bir değişiklik getirdi. Yeni düzenlemeyle birlikte, kıdem tazminatı hariç olmak üzere tüm işçi alacaklarında zaman aşımı süresi 5 yıl olarak belirlendi.
Kanunda yer alan geçici maddeye göre ise 25 Ekim 2017’den önce başlayan zaman aşımı süreleri eski kurallar uyarınca işlemeye devam edecek. Ancak bu tarihten önce doğmuş ve hala süresi dolmamış olan alacaklarda, kalan süre 5 yılı aşıyorsa, yeni zaman aşımı kuralı uygulanacak.
İZİN ÜCRETİNDE HAK KAZANMA SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİYLE BAŞLIYOR
İş Kanunu’na göre, işçinin kullanmadığı yıllık izinlerin ücretine hak kazanabilmesi için iş sözleşmesinin sona ermiş olması gerekiyor. İşten ayrılış tarihindeki brüt ücret baz alınarak yapılan hesaplamada, zaman aşımı da bu tarih itibarıyla işlemeye başlıyor.
İşçinin kendi isteğiyle ayrılması ya da işveren tarafından işten çıkarılması bu hak üzerinde bir değişiklik yaratmıyor. Her iki durumda da işçiye, kullanılmayan yıllık izin ücretlerinin ödenmesi gerekiyor.
ÇALIŞAN VE İŞVEREN İÇİN YENİ DÖNEM
Yargıtay’ın bu yeni içtihadı, özellikle uzun süreli çalışanlar için hak arama süreçlerinde önemli değişiklikler doğuracak. Aynı zamanda işverenlerin de geçmişe dönük yükümlülüklerini yeniden gözden geçirmesi gerekecek.
Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberinde de vurgulandığı gibi, çalışanların hak kaybı yaşamamaları için zaman aşımı süresini dikkatle takip etmeleri büyük önem taşıyor. Yıllık izin ücretine ilişkin taleplerde zaman aşımı süresinin geçmesi durumunda, alacağın yasal zemini ortadan kalkmış olacak. Bu nedenle işten ayrılan çalışanların, zaman kaybetmeden bu tür alacaklarını gündeme getirmeleri tavsiye ediliyor.
Yıllık izne çıkacaklar dikkat! Yargıtay net konuştu: Haklı fesih sebebidir
