İsrail lobisine rağmen, Gazze’deki soykırımına dünyadaki sanat çevrelerinin tepkileri günden güne artıyor. Kanada’da 4 bin sanatçı ‘Filistin Dayanışma Mektubu’ yayınladı. İsrail fonlarını boykot ettiklerini ilan eden sanatçılar, sanat dünyasına “Adalet adına konuşmak cesaret gerektirir. İlkeli bir duruş için bize katılın” diye seslendi. Türkiye’de de Ömer Erdem, Hilmi Yavuz, Birhan Keskin ve Cahit Koytak gibi şairler ise yayınladıkları mektupta katile dur dedi.
SALİHA SULTAN
İsrail’in dünya çapında yürüttüğü lobi çalışmasına rağmen, Gazze’deki soykırımına dünyadan ve Türkiye’den sanat çevrelerinin tepkileri günden güne artıyor. İngiltere’nin Art Forum dergisinde yayınlanan ve baş editörün kovulmasına neden olan 600 imzalı mektubun ardından, Filistin halkına büyük bir destek de Kanada’dan geldi. Ülkede 4 binden fazla Kanadalı sanatçı ve kültür çalışanının imzaladığı ‘Filistin Dayanışma Mektubu’nda, “Sanatçılar, kültür çalışanları ve akademisyenler olarak, Filistin’in özgürlük mücadelesini destekliyor, her türlü ırkçılığa ve yerleşimci-sömürgeci şiddete karşı güçlü bir şekilde duruyoruz” denildi. İsrail’in apartheid’ını, yerleşimci sömürgeciliğini, askeri işgalini ve etnik temizliğini kınayan mektupta, İsrail’e, bugüne kadar 9 bine yakın Filistinliyi öldüren ve bölge nüfusunun yarısını yerinden eden Gazze Şeridi’ne yönelik bombardımanını durdurma çağrısında bulunuldu.
‘ADALET ADINA KONUŞMAK CESARET GEREKTİRİR’
İngilizce ve Fransızca olarak yayınlanan mektupta, 7 Ekim olaylarına da değinilerek, şu ifadeler kullanıldı:
“7 Ekim olaylarının bir boşlukta meydana gelmediğini anlıyoruz. İsrail yirmi yıldır Gazze’deki Filistinlileri kuşatma altında, bir açık hava hapishanesinde tutuyor, onları vahşi katliamlara ve silah testlerine maruz bırakıyor; temel ihtiyaçlardan, gıdadan, temiz sudan, ilaçtan ve tıbbi malzemelerden mahrum bırakıyor.”
İsrail hükümetine bağlı herhangi bir kurumdan gelen hiçbir fonun kabul edilmeyeceği ve boykot uygulanacağı belirtilen mektup şu ifadelerle sona erdi:
“Tarihe dönüp bakmak ve doğruyu yanlıştan ayırmak kolaydır, ancak şu anda adalet adına konuşmak cesaret gerektirir. İlkeli bir duruş sergilemek için bize katılın. Apartheid hepimiz için bir güvenlik tehdididir ve hepimiz özgür olana kadar hiçbirimiz özgür değiliz.” Mektuba, Kanada’daki 200’den fazla örgüt de destek verdi.
TÜRK ŞAİRLER DÜNYAYA GAZZE’DEN SESLENECEK
Türkiye’den bir grup şair de, ‘Türkiye’den Sesleniyoruz Şairler Girişimi’ başlıkla bir mektupla şairleri Filistin için ‘Küresel İntifada’ çağrısına destek vermeye davet etti. Çağrı mektubu KARAR yazarı şair Ömer Erdem, Hilmi Yavuz, Cahit Koytak, Haydar Ergülen, Asuman Susam, Şeref Bilsel, Nilay Özer, H. Hüsrev Hatemi, Abdülkadir Budak, Süreyya Berfe, Mustafa Ruhi Şirin, Hüseyin Akın, Ali Ayçil ve Birhan Keskin’in imzasıyla yayımlandı. Mektupta, “Haftalardır küçük bir kara parçasına, Gazze’ye, havadan, karadan, denizden saldırıp duruyor İsrail. Dünya basını bu tek yanlı, tek güçlü, tek karar vericisi olan amansız yıkımı ‘savaş’ olarak aktarmaya devam ediyor. Ortada bir savaş yok oysa. İnsanlık tarihinin en trajik yok etme planlarından biri devreye sokulmuş durumda” ifadelerine yer verildi.
‘BARBARLIĞIN GELDİĞİ NİHAİ NOKTA’
‘Dünya düzeninin de katledilmiş insanların bedenlerini yalnızca bir istatistik olarak kullandığı’ vurgulanan mektupta, şunlar kaydedildi:
“Bugün Gazze’de yüzlerce yıllık zulüm teknolojisinin birikimi icra ediliyor, yüzlerce yıla yayılabilecek zulüm bir kerede işleniyor. Akıl ve vicdanın kabul edemeyeceği bir yok etme planı, bir yıkım stratejisi bu. Barbarlığın geldiği nihai nokta. Bu aynı zamanda insani açıdan yıkıma uğramış, hiçbir geçerliliği kalmamış ‘dünya düzeni’nin de son fotoğrafı. Bu fotoğrafı şairler olarak bilincimizle, ruhumuzla, sözcüklerimizle yırtıp atıyoruz. Biz şairler, Gazze’de ablukaya alınan insanlık onurunu ve ‘varoluş’unu korumayı bir ödev kabul ediyor, katile ‘dur’ diyoruz.”
Mektupta son olarak “Bizler, en kısa zamanda Gazze’den bütün dünyaya çağrıda bulunmayı umuyoruz” ifadesiyle, şairlerin Gazze’ye giderek dünyaya buradan sesleneceğinin işareti verildi. Türkiye’de aralarında Faysal Soysal, Adnan Özer, Ali Günvar gibi isimlerin bulunduğu bir grup şair de geçen hafta Taksim’de ‘Gazze Şiir Nöbeti’ eylemi başlatmış, Filistin halkına destek için şiirler okumuştu.
MEKSİKA YERLİSİ’NE ‘BEYAZ HAYRANI’ TEPKİSİ
İsrail’e karşı tepkiler artarken birçok ünlü isim de sosyal medya hesabından paylaşım yapıyor. Filistin halkının yaşadığı insanlık dramı karşısında uzun süredir sessizliğini koruyan Selena Gomez ise 430 milyon takipçili Instagram hesabından sosyal medyaya ara verdiğini duyurdu. Gomez, paylaşımında dünya çapında meydana gelen ‘dehşet, nefret, şiddet ve teröre’ tanık olmaktan acı duyduğunu dile getirerek, her tarafta acı çeken insanlar için derin endişe duyduğunu ifade etti. 31 yaşındaki şarkıcının, bu ifadelerden sonra kullandığı “Keşke dünyayı değiştirebilseydim. Fakat bir sosyal medya paylaşımıyla bu olmaz” ifadesi ise büyük tepkilere neden oldu.
Bir hayranı şarkıcı için, “Meksika kökenli Selena Gomez için bile ‘Yalnızca Beyazların Hayatı Önemli’dir. Selena, Ukrayna savaşı sırasında empatik bir çağrı yaptı ancak 430 milyon takipçiye sahip olmasına rağmen şimdi sesinin herhangi bir fark yaratmayacağını hissetti” diye yazdı. Gomez’in paylaşımı Hollywood’un tepkilerinin ikiye bölündüğü bir dönemde geldi. Bazı ünlüler konu hakkında kamuoyuna yorum yapma konusunda temkinli davranırken, bazıları da görüşlerini açıkça ifade etti. İsrail’e destek sözü veren ünlüler arasında Jessica Alba, Gwyneth Paltrow, Tom Brady, Amy Schumer, Michael Rapaport ve İsrail yerlisi Gal Gadot yer alıyor.
