Space X ve Tesla’nın yaratıcısı Elon Musk’ın tanıttığı, beynin altına yerleştirilen çip, dünya gündemine oturdu. Kullanıcılar, ‘Neuralink nedir, ne işe yarar? Neuralink ile insan düşünceleri öğrenilecek mi? Neuralink engelli insanlara nasıl yardım edecek?’ sorularına yanıt aramaya başladı…
İnsan ile bilgisayar arasındaki bağ kurmaya yarayan bugüne kadar üretilmiş en küçük çip olma özelliğini taşıyan Neuralink ile özellikle felçli bireylerin düşünceleri, bilgisayar ortamına taşınacak. İlk bakışta insan düşüncelerinin bilgisayar ortamına aktarılılması olayı korkutsa da, Neuralink’in bilim dünyasında çığır açması bekleniyor…
NEURALINK NEDİR?
Tesla ve Space X’in yaratıcısı Elon Musk’ın 2016 yılında kurduğu ‘Neuralink’, ABD merkezli bir nöroteknoloji şirketidir. Beyin ile makine arayüzlerini geliştirmeyi hedefleyen şirket, kurulduğu günden itibaren gizemini koruyarak çalışmalarını sürdürdü.
Musk, yaptığı tanıtım toplantısında, gizemli şirketin en önemli projesini de açıkladı. Felçli insanların telefon ve bilgisayarları kontrol edebileceğini söyleyen Musk, insan beynine yerleştirilecek bir çip vesilesiyle insanlarla bilgisayarlar arasında Neuralink ile direkt olarak bağlantı kurulacağını kaydetti.
NE İŞE YARAR?
Bilgisayarlarla insanları birbirine bağlamak adına ultra yüksek bant genişliğine sahip beyin-makine arayüzleri geliştirmek için çalışmalarını sürdüren Neuralink, beyin problemlerini tedavi etmeye, insan beynini korumaya, geliştirmeye ve son olarak, insanları yapay zeka ile birleştirmeyi hedefliyor. Neuralink’in şu an için felçli insanların yapay uzuvlarını yalnızca düşüncelerini kullanarak kontrol etmelerine izin verecek bir sistem üzerinde çalıştığı öğrenildi.
NERELERDE KULLANILACAK?
Neuralink projesinin amacına ulaşması durumunda, özellikle engellilerin hayatını oldukça kolaylaştıracağı konuşuluyor. Örneğin, engelli vatandaşlar Neuralink vesilesiyle klavyeyle hiç temas etmeden, sadece ve sadece düşünceleri ile yazı yazabilecek.
Geçtiğimiz günlerde konuyla ilgili açıklama yapan Elon Musk, bu teknolojinin işitme aralığını normal frekans ve genişliklerin üzerine çıkarabileceğini ve normalde insan tarafından duyulamayan seslerin duyulmasına yarayacağını öne sürmüştü.
Geçtiğimiz aylarda belirtilen teknoloji vesilesiyle beş sene gibi kısa bir zamanda insanların konuşmaya ve dil bilmeye ihtiyaç olmayacağı yine Elon Musk tarafından açıklanmıştı.
İNSANLARA NASIL TAKILACAK?
Neuralink, bu projeyi yapabilmek adına elektrot ipliklerden yararlanıyor. Şu anda kullanılan beyin-makine ara yüzlerinden daha az zararı bulunan bu sistem, aynı anda daha yüksek veri transferini gerçekleştirebilecek. Toplamda 4 elektrot iplikten oluşacak bu sistem, bir çipe bağlanarak kulağın tam arkasına yerleştirilecek ve bu vesileyle sinir uçları uyarılacak…
2020 yılı sonuna dek bu sistemi insanlarda test edeceklerini paylaşan Elon Musk, belirtilen ipliklerin bir sinir hücresi kadar küçük olduğunu ve insanların kafalarına bypass yöntemi ile robotlarca yerleştirileceğini ifade etmişti.
Neuralink, ileriki zamanlarda elektrot iplikler yerine insanın kafasından geçebilen lazer ışınlarını kullanarak insan kafatasında delikler açılmasının da önüne geçilecek. Musk, bunun yanı sıra bu proje ile bir maymunun bilgisayar kullanabileceğini anlatmıştı.
NEURALINK ZARARLI MI?
Neuralink, bilgisayar ve insan ilişkileri için oldukça heyecan verici görünse de madalyonun diğer yüzünde bazı detaylar endişe veriyor. Özellikle gizlilik ve korku endişeleri sebebiyle akıllarda bazı sorular kalıyor…
NEURALINK İLE BEYİNDEKİ DÜŞÜNCELERİMİZİ KİM ÖĞRENECEK?
Neuralinkle beyin dalgalarına, insanı farklı kılan özel bilgilere erişilecek mi? Bu bilgiler başkalarına satılacak mı? Verileri yerel kalmasını sağlamanın bir yolu var mı? Bu tarz soruların yanıtları henüz belli değil… Bunlar da en özel düşünceler ile ilgili temel gizlilik sorunlarına neden olabilir. Bundan dolayı yakın gelecekte hükûmetler, bu teknolojinin kötüye kullanılmasını engellemek adına müdahalelerde bulunmak zorunda kalabilir.
BEYNİMİZİN GÜVENLİĞİNİ KİM SAĞLAR?
Dünyada bilgisayarların ve güvenlik sistemlerinde yer alan boşluklardan dolayı neuralink ile beynimize yerleştirilen implantın hacklenmesi durumu da akıllara geliyor. Her yazılım ve donanım parçasında bulunan güvenlik açıklarına bilgisayar korsanları girebiliyor.
Neuralink'in, insanların beyin implantlarını izinsiz girişlerden nasıl muhafaza edeceği henüz açıklanmadı. Peki beynimizde olan Neuralink’in içine giren hackerlar ya onların ısınmasına ya da soğumasına neden olursa? Beynimizdeki çip patlayacak mı? Bilinmiyor…
ÖĞRENME NASIL OLACAK?
Biz uzvu veya telefonu zihinle nasıl kontrol edileceğini öğrenmek kolay değildir. Bağlantı tak çalıştır mı? Hızlanma süresine ihtiyaç var mı? Belli değil… Peki bu teknoloji her insan beynine uyum sağlar mı? Cihazı kullanmadan önce eğitim verilecek mi? Nasıl çalışacak? Bunlar da yanıtlanmayı bekleyen sorular…
İMPLANT ÇALIŞMAYI DURDURURSA NE OLACAK?
Neuralink implantı beynimizdeyken çalışmayı durdurursa, onu değiştirmek adına başka bir ameliyata ihtiyacımız var mı? Bu da ekstra bir ameliyat mı olacak? Gerçekten ameliyat gerekirse ne olacak? Ekstra ödeme yapılacak mı? Bu da açıklanmış değil…
PROJE GELİŞTİRİLİRKEN NELER YAŞANDI?
Uzaktan bakınca Neuralink projesinde her şeyin normal bir şekilde işlediği görünse de aslında durum hiç de öyle değilmiş… STAT ismindeki haber sitesinin aktardığı bilgiler göre, şirketin eski çalışanları üretim sürecinin geri planında ciddi bir kaos yaşandığını belirtti.
Bunun dışında içeride yaşanan karmaşa mühendislerle nörobilimciler arasında problemlere neden oldu. Taraflar işe koyulurken liderlik ve takip edilecek stratejiler ile ilgili tartışmalar yaşadı. Eski çalışanlara göre Musk, bu tür anlaşmazlıklarda çoğunlukla mühendislerin tarafını seçti.
Şirketin başına dert yaşanan kargaşa sebebiyle, kuruluş aşamasında yer alan 9 bilim insanından yalnızca iki kişinin geride kaldığı ileri sürülürken, STAT'ın haberinde şunları paylaştı:
‘Bu araştırma, Neuralink'te bir dönem çalışmış ve halka açık olarak tartışmalarına izin verilmediği veya intikam alınmasından kaygı duyduklarından dolayı adlarını açıklamayan 5 kişinin yanında, beyin-makine arayüzü için çalışan bağımsız 4 uzman ve rakiplerle yapılan röportajlara dayanıyor.’
Musk'ın sözünü verdiği aşamalar için zamanla yarışa giren bilim insanları, aylar içerisinde bitmesi gereken işleri yalnızca birkaç haftada bitirmeye zorlandı.
Eski çalışanların anlattıklarına göre; 2017’ye dek bir ekip canlı koyunların ameliyat döneminde beyne 10 bin elektrot yerleştirdi, fakat deney başarısızlıkla sonuçlandı.
Bilimsel makaleler, firmanın bu teknolojiyi fareler ve maymunlar üzerinde test ettiğini, henüz insanlı deneylerde kullanmadığını veya bu aşamaya yakın olduğunu belirtti.
GÖZLER RUSYA VE ÇİN’DE
Firmanın eski çalışanları da Neuralink'in insanlı çalışmaları gerçekleştirmek adına Rusya ya da Çin’i tercih ettiğini, Amerika Birleşik Devletleri’nin mevzuat sürecinden geçmenin çok daha zor olduğunu kaydetti.
Musk, geçtiğimiz aylarda bu teknoloji vesilesiyle 5 sene gibi kısa bir zamanda insanların konuşmaya ve dil bilmeye ihtiyacı olmayacağını ileri sürmüştü.
Musk, seneler içinde teknolojiyi oldukça küçülttüklerini ve bundan sonra bu teknolojinin kulak arkasına yerleştirilecek cihazlarla değil, küçük bir cihaz ile yapılacağını ifade etti.
NEURALİNK ÖZELLİKLERİSöz konusu Neuralink implantı bataryaya sahip olacak ve şarj edilebilecek. Ayrıca implantı yapacak robot, beyne yerleştirdikten sonra hasta aynı gün hastaneden çıkabilecek.
Herhangi bir anestezi uygulanmadan beyne bağlanabilen Neuralink cihazı, yeni bir çağın başlangıcı olacak.
Robot operasyon sırasında implantları beyne dikerken beyni detaylı bir şekilde tarayacak ve herhangi bir kanamanın oluşması engellenecek.
Saç telinden daha ince bu implantlar, internete bağlanabilen tüm elektronik cihazları kontrol etmenizi sağlayacak.
Elon Musk ayrıca, implantları beyinden geri çıkarmanın zararlı olmadığını açıkladı.
Canlı yayında bir domuza Neuralink implantı yerleştirildi ve beyin sinyalleri gözlemlendi.
Elon Musk, eğer gelecekte implantları beynin daha derinine indirmeyi başarırlarsa, körlük ve depresyon gibi hastalıkların Neuralink ile tedavi edilebileceğini iddia etti.
Elon Musk ve ekibi, hayvanlar üzerinde başarılı olan Neuralink projesini insanlar üzerinde denemek için çeşitli klinik testler yapmak zorunda. Şimdiden klinik testlere başlayan şirket, yeni teknolojinin insanlar için herhangi bir risk oluşturmadığını kanıtladığı takdirde seri üretime girecek.
