Karar Gündem'in konuğu olan Ekonomist Güldem Atabay, Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu'nun toplantısından dikkat çeken bir bilgi paylaştı. Kavcıoğlu'na 'Yazılarınız başka yöndeydi. Şimdi MB Başkanı oldunuz ve politika kararınız başka yönde. Hangisine bakalım' şeklinde soru yönelttiğini söyleyen Atabay, 'Geçmişi unutalım bugünden sonrasına bakalım' şeklinde cevap aldığını belirtti.
Karar Gündem'in konuğu olan Ekonomist Güldem Atabay, MB'nin faiz kararını değerlendirdi. Atabay, MB Başkanı Şahap Kavcıoğlu'nun toplantısından dikkat çeken bilgiler sundu. Kavcıoğlu'na, 'Yazılarınız başka yöndeydi. Şimdi MB Başkanı oldunuz ve politika kararınız başka yönde. Hangisine bakalım' şeklinde soru sorduğunu söyleyen Atabay, 'Geçmişi unutalım bugünden sonrasına bakalım' şeklinde cevap aldığını aktardı.
Karar TV’ye konuk olan ekonomist Güldem Atabay Merkez Bankası’nın yüzde 19’da tuttuğu faiz kararını değerlendirdi.
Güldem Atabay’ın Merkez’in yüzde 19’la ilgili tespitleri özetle şöyle:
Merkez Bankası’nın faiz kararını yüzde 19’da tutmasının pek bir anlamı yok. Bu metinden de anlaşılıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın geçtiğimiz hafta televizyonlardan yaptığı faiz açıklaması o kadar netti ki kendisi bile ‘Herhalde mesajlarım gitmesi gereken yere varmıştır.’ dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan geçtiğimiz Mayıs ayında yine televizyonlarda ‘Merkez Bankası Başkanıyla görüştüm. Temmuz ve Ağustos ayından sonra faizle düşecek’ şeklinde bir açıklama yaptı. En azından sıcak yaz aylarında faize sabredeceğinin işaretini vermişti. Bugün ise sabrının sonuna geldiğini anlamış olduk çünkü faizin düşürülmesi yönündeki açıklama onu gösteriyor o bakımdan faizin yüzde 19’da tutulmasının bir anlamı yok.
YÜZDE 19 KARARI MERKEZ BANKASI BAŞKANINI KOLTUĞUNDAN EDER Mİ?
Karar TV sunucusu Bilgehan Uçak’ın ‘Bu karar Merkez Bankası başkanının görevinden alınmasına neden olur mu?’ sorusuna cevap veren Güldem Atabay, ‘Sanmıyorum çünkü metinde Erdoğan’ın mesajlarına karşı mesajlar da vardı.’ dedi.
Atabay, bunlardan birincisi, faizin piyasadaki enflasyonun üzerinde tutulacağı yönünde.
İkincisi, makro ihtiyati önlemlerin iç talebi kontrole almakta ne kadar yeterli olduğuna olduğuna yönelik yapılan vurgu. Dolayısıyla bir zaman meselesi kolluyor.
TÜİK’in açıkladığı yüzde 18,5’luk Temmuz enflasyon oranı mucizevi bir şekilde faizin altında kaldı. Daha dün basında yer alan TÜİK’in yalanladığı enflasyonun nasıl faizin altında tutulduğuna yönelik bir çalışanın yaptığı açıklama -doğrudur yanlıştır bir şey diyemeyeceğim ama- herkesin şüphelendiği manipülasyonun detaylarına vakıf oldu kamuoyu. Hissedilen enflasyonla açıklanan enflasyon birbirinden çok farklı.
Eğer Temmuz ve Ağustos ayından itibaren biz enflasyonun düşüşüne tanık olacaksak faiz insin ya da inmesin Eylül’den itibaren bizim bu yöndeki adımları beklememiz lazım. Metinde Merkez Bankası’nın enflasyon raporundaki yol haritasına göre para politikamızı şekillendireceği ifade ediliyor.
Merkez’in enflasyon beklentisi nedir sene sonu için 14,1 olarak açıklamıştı şu anda 18’lerde.
Önce sanırım enflasyon düşecek sonra da Merkez Bankası faizi düşürecek ancak o dönem FED’in para politikası değişiklik mesajlarının güçlendirdiği bir döneme denk gelecek ve ortalık karışacak. Faizler düşse bile kalıcı olmayacaktır dolayısıyla faizi burada tutmasının bir anlamı yok.
İŞSİZLİKTEKİ BEKLENMEDİK DÜŞÜŞ NASIL AÇIKLANABİLİR?
Güldem Atabay, Temmuz’da düşen işsizlik rakamları ile ilgili de manipülasyon yapılamayacak kadar tutarsız olduğunu söyledi Seyfettin Hoca. 3 aylık verilerden sonra aylık bazda bu verileri açıklamak hem örneklem hem de veri hatalarına neden olacaktır. Yoksa dünyanın hiçbir yerinde Mayıs’tan Haziran’a işsizlik rakamlarında yüzde 2,5’luk bir düşme olması mümkün olmaz ki açılma Haziran’da başladı.
Eğer bu rakamlar para politikası kararlarına zemin oluşturacaksa bu verilerle para politikasında yanlış kararlar alınacağı ortada. Eğer ekonomide işler iyi gidiyorsa ve işsizlik rakamlarında yüzde 10,6 seviyesine iniyorsanız belki de faiz artışını biraz yavaşlatmanız gerekebilir halbuki biz faiz indirme dönemindeyiz.
Dünya ülkelerinin vatandaşları kendi Merkez Bankalarının para politikalarına bu kadar vakıf mı yakından takip ediyorlar mı?
Bilgehan Uçak’ın yönelttiği bu soruya Güldem Atabay, sanmıyorum belki biraz ABD’de olabilir bizim 2018’de yaşadığımız kur krizinden sonra sürekli TL’nin değer kaybetmesinden dolayı para harcarken elimiz yandığından biz para politikalarına teknik olarak vakıf olamasak da paranın yönünü takip etmek zorunda kalıyoruz.
Dünyanın gelişmiş ülkelerinde G-20’de özellikle Merkez Bankası Başkanları faiz arttırdı diye görevden alınmaz. Ben, Şahap Kavcıoğlu göreve başladıktan sonra düzenlediği bir toplantıda ‘Geçmişte yazdıklarınız bir duruş muydu bugünkü para politikalarına baktığımızda farklı bir yol izlendiğini görüyoruz nasıl yorumlamak gerekiyor?’ diye soru sordum kendisine bana ‘Geçmişi unutalım bugünden sonrasına bakalım’ demişti. Bu kadar basit olarak açıkladığınızda para politikanıza güven kalmıyor.
GELECEKTE FAİZ VE PARA POLİTİKASI NASIL OLACAK?
Karar TV sunucusu Uçak’ın ‘Önümüzdeki ay enflasyon yükselebilir 19’u aşabilir o zaman ne olacak?’ sorusuna Güldem Atabay, Merkez’in topu bugün aldığı kararla TÜİK’e attığını söyledi. Atabay, enflasyon Ağustos’ta 19’un üzerine çıkarsa Merkez Bankası açısından sıkıntılı olacak çünkü kendi verdiği söz para politikası faizi enflasyonun üzerinde olacak. 19’u aşarsa faizi arttırmak zorunda o zaman iki seçeneği olur Merkez Bankası’nın ben ortalama enflasyona ya da çekirdek enflasyona baktım diyebilir ya da ENE Grup enflasyon yıllık yüzde 50’lerde. TÜİK’in yüzde 20’ler civarında aradaki fark inandırıcılık farkı. O zaman Ağustos enflasyonu rakamlarının hiçbir zaman yüzde 19’un üzerinde olmayacağını bekleyebiliriz. Bu farklar gerek Merkez Bankası para politikalarının gerek TÜİK’in enflasyon rakamlarının gerçeklikten çok uzak olduğunu bize gösteriyor.
