Gazze’de ilk ateşkes sonrası saldırıları artıran İsrail, kamuoylarının baskısı altında kalan müttefiklerinden de itiraz gelince bir kez daha masaya zoraki yöneldi. Soykırımın tamamlanmasından önceki son çıkışta ‘Bu kez Tel Aviv’in ateşkesi toparlanma fırsatına çevirmesi engellensin’ uyarıları yapıldı. Aradan sonra katliamın daha güçlü sürmesini önleyecek ciddi tedbirler alınması gerektiği belirtildi.
İsrail’in ‘terörle mücadele’ söylemiyle başlattığı saldırılar topyekün katliama dönüşünce uluslararası toplumdan ateşkes çağrıları arttı. Kasım ayında silahlar geçici olarak sustu ancak daha ilerleme kaydedilmeden ‘Savaş sürecek’ mesajları veren Tel Aviv, sonrasında bombardımanları soykırım seviyesine taşıdı. Çoğunluğu kadın, çocuk 20 bin insanın ölümü ise kamuoylarını ayağa kaldırınca ABD bile ‘algıyı yönetin’ uyarısı yapmak zorunda kaldı.
KALICI ATEŞKESE ZEMİN SAĞLAYACAK SAĞLAM ÇERÇEVE OLUŞTURULSUN
İsrail Cumhurbaşkanı Herzog’un “İkinci ateşkese hazırız” çıkışı sonrası Hamas’ın Siyasi Büro Şefi İsmail Haniye, silahların susmasına dönük arayışlar kapsamında Kahire’ye gitti. Hamas önce saldırıların durdurulmasını ön şart olarak sundu. BMGK’da da kalıcı ateşkese zemin oluşturacak tasarı için süreç hızlandı. Washington’un ‘ciddi’ nitelemesi yaptığı müzakereler sırasında ‘Çatışmaları tamamen durduracak zemin sağlam oluşturulsun’ çağrıları yapıldı.
Uluslararası arenada en büyük destekçileri ABD ve Avrupa’nın bile Gazze’de giriştiği katliamlardan rahatsız olduğu Tel Aviv yönetimi, İsrailli üç esirin de kendi ordularınca katledilmesiyle iç kamuoyunda da büyük bir ateşkes baskısı altına girdi. Ancak Netanyahu’nun aşırı sağ koalisyonu kalıcı bir ateşkes yerine 500’e yakın İsrail askerinin öldürüldüğü Gazze’deki savaşa kısa bir mola verip güç toplama peşinde. Yetkileri büyük ölçüde sembolik olan İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un 19 Aralık’ta yaptığı, “İsrail, rehinelerin serbest bırakılmasını sağlamak için ikinci bir insani duraklamaya ve ek insani yardıma hazır,” açıklaması sonrası dünya kamuoyu yeni bir ateşkes için umutlandı. Hatta Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye de Gazze’de ateşkes ilan edilmesi ve esir takası anlaşmasına ilişkin müzakereler için önceki gün Kahire’ye gitti.
Haniye’nin arabuluculara, “kalıcı bir ateşkes” sağlanana kadar İsrailli rehinelerin serbest bırakılmayacağını söylediği belirtildi. Haniye’nin medya danışmanı Taher El Nono basına yaptığı açıklamada, Hamas’ın, İsrail’in Gazze’deki askeri operasyonunu sonlandırana ve Filistinli sivillere yönelik insani yardımı artırana kadar İsrailli rehineleri serbest bırakmayı tartışmaya istekli olmadığını ifade etti. ABD Başkanı Joe Biden karşılıklı esir takası için ikinci bir anlaşmanın yakında imzalanmasını beklemediğini, ancak bunu zorladıklarını ifade etti.
ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby ise “İnsani aranın sona ermesinden bu yana üzerinde çalıştığımız bir şey bu. Yani bunlar çok ciddi tartışmalar ve müzakereler. Bunların bir yere varacağını umuyoruz” şeklinde cevap verdi. Öte yandan, Gazze’de “geçici insani ara” ilan edilmesini kabul etmeyen Hamas, sadece “kalıcı bir ateşkesi” tartışacağını belirtiyor.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hükümeti ise Gazze’deki savaşın ancak Hamas’ın ortadan kaldırılması, tüm rehinelerin serbest bırakılması ve Gazze’nin İsrail için artık tehdit oluşturmamasıyla sona ereceğini ifade ediyor. Ancak soykırımın tamamlanmasından önceki son çıkışta ‘Bu kez Tel Aviv’in arayı toparlanma fırsatına çevirmesi engellensin’ uyarıları yapıldı.
Aradan sonra katliamın daha güçlü sürmesini önleyecek ciddi tedbirler alınması gerektiği belirtildi. Bu arada İsrail medyasına göre Hamas, İsrail ile yapılması muhtemel esir takası anlaşmasının yıllardır İsrail hapishanelerinde tutulan 3 Filistinli liderin serbest bırakılmasını kapsaması konusunda ısrar ediyor. Yediot Ahronot gazetesinin haberine göre Hamas, İsrail ile esir takası anlaşmasında Fetih Hareketi Merkez Komite Üyesi Mervan Bergusi, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC) Genel Sekreteri Ahmed Saadat ve Hamas yöneticilerinden Abdullah Bergusi’nin serbest bırakılmasını istiyor.
