Arakan’da Müslümanlara yönelik vahşeti parlamentoda ‘soykırım’ olarak tanıyan ilk ülke olan Kanada, uluslararası topluma mesaj gibi bir adım daha attı. Federal Meclis, Myanmar lideri Aung San Suu Çii’ye 11 yıl önce verilen fahri vatandaşlığı iptal etti.
Myanmar’ın Arakan Müslümanlarına yönelik soykırımına ilk resmi tepkiyi gösterip parlamento kararı alan Kanada, Myanmar lideri Aung San Suu Çii’ye 2007’de verilen fahri vatandaşlığı da iptal etti.
VATANDAŞLIĞI GERİ ALINAN İLK KİŞİ OLDU
Myanmar, Arakanlılara sistemli katliamı dünyanın bakışları arasında sürdürüyor. BM’nin ‘soykırım suçu işleniyor’ raporuna rağmen harekete geçmek yerine ‘kınama mesajlarıyla’ yetinen Avrupa başkentlerine örnek olacak tavır yine Kanada’dan geldi. Kısa süre önce Arakan zulmünü soykırım olarak kabul eden Kanada parlamentosu bu kez de Myanmar lideri Aung San Suu Çii’nin fahri vatandaşlığını iptal etti. Kararla birlikte ‘insanlık değerlerine hizmet ettiği’ için verilen fahri vatandaşlık ilk kez bir kişiden geri alınmış oldu.
Canada, Myanmar’da Arakanlı Müslümanlara uygulanan soykırıma sessiz kalan Myanmar Dışişleri Bakanı ve Devlet Başkanlığından Sorumlu Devlet Bakanı Aung San Suu Çii’ye 2007’de verilen fahri vatandaşlığı iptal etti. Federal parlamentoda yapılan oylamada Suu Çii’ye dönemin Dışişleri Bakanı John Baird tarafından verilen fahri vatandaşlığın iptal edilmesi oy birliğiyle kabul edildi. Suu Çii, Kanada’nın insanlık değerlerine hizmet ettikleri için fahri vatandaşlık verdiği 6 kişiden biriydi. 1985’te Raoul Wallenberg, 2001’de Nelson Mandela, 2006’da Dalay Lama, 2009’da Karim Aga Khan ve 2014’te Malala Yusufzay’a fahri vatandaşlık veren Kanada ilk kez bunu parlamento kararıyla bir kişiden geri almış oldu. İptal süreci, kararın Senato tarafından da onaylanmasıyla tamamlanacak.
Kanada’daki insan hakları aktivistleri, bir süredir imza kampanyaları ve protestolar düzenleyerek Suu Çii’ye verilen vatandaşlığın iptalini istiyordu. Kanada Başbakanı Justin Trudeau, önceki gün yaptığı açıklamada, karar için federal parlamentoyu adres göstermiş ve fahri vatandaşlığının iptalinin, soykırıma maruz kalan Müslümanların acılarını hafifletmede yeterli olmayacağını belirtmişti.
Birleşmiş Milletlere göre, 25 Ağustos 2017’den sonra Arakan’dan kaçarak Bangladeş’e sığınanların sayısı 700 bini aştı. Uluslararası insan hakları kuruluşları, yayınladıkları uydu görüntüleriyle yüzlerce köyün yok edildiğini kanıtladı. Arakanlıların topraklarına dönüşü için Myanmar ve Bangladeş hükümetleri arasında imzalanan anlaşma, yerinden edilenlerin durumlarını belgelendirmeleri mümkün olmadığı için uygulamada işlevsiz kalıyor. BM ve uluslararası insan hakları örgütleri, Arakanlı Müslümanlara yönelik şiddeti “etnik temizlik” ya da “soykırım” olarak adlandırıyor.
KATLİAMLARA DUVAR ÖRÜYORLAR
Uluslararası medya ve kuruluşların Arakan eyaletine girişini ciddi oranda kısıtlayan Myanmar hükümeti, bugüne kadar Arakanlı Müslümanların geri dönüşlerine ilişkin verdiği sözleri de yerine getirmedi. Bangladeş’e sığınan Arakanlı Müslümanlar ve insan hakları örgütleri, gerekli güvenli ortam sağlanmadan bu kişilerin Myanmar’a dönmelerinin, yeni bir etnik temizliğe yol açacağı endişesini taşıyor. Nobel Barış Ödülü sahibi Suu Kyi, Arakanlı Müslümanlara uygulanan tehcir, taciz, soykırım ve toplu ölümleri durdurmak için hiçbir şey yapmamakla suçlanıyor.
