7 Ekim’den bu yana Gazze’yi yutma ablukasını sürdüren İsrail, kanlı saldırılara koşulsuz destek veren batılı müttefiklerinin bile sabrını tüketti. Kamuoyu baskısı artınca, Fransa’nın ardından ABD yönetimi de sert tavrını yumuşatmaya yöneldi. Son olarak eski devlet başkanlarının oluşturduğu ‘ihtiyarlar’ grubundan “Gazze’yi yok etmek ve sivilleri öldürmek İsrail’i daha güvenli yapmaz” uyarısı geldi.
İSRAİL ‘GÜVENLİ’ DEDİĞİ GÜNEYİ DE VURDU
Hamas’ın ‘Asksa Tufanı’ saldırısı sonrası Gazze’de soykırım ve işgal politikası başlatan İsrail 1.5 milyon kişiyi yerinden etti. Dünyadan gelen ateşkes seslerine kulağını tıkayan Netanyahu’nun ‘savaş kabinesi’ 50 rehinenin serbest bırakılmasını da içeren 3 günlün ateşkes anlaşması teklifini reddetti. Çatışmaları ‘güvenli yer’ dediği Gazze’nin güneyine kaydırdı. BM’den ‘Gazze’de güvenli yer kalmadı” uyarısı yapıldı. Tel Aviv’in pervasızca katliamcı tutumu kendini destekleyen Batı’nın sabrını bile taşırdı. Yükselen kamuoyu vicdanı baskınına direnemeyen Fransa’dan sonra ABD’de politika değişikliği sinyali verdi.
SİVİL KATLİAMLARI İSRAİL’İ GÜVENLİ YAPMAZ
Gazze’de süren çatışmalara ‘acil ve uzatılmış ara verilmesini’ talep eden karar tasarısı BM Güvenlik Konseyi’nde kabul edildi. İsrail’in tek dikkate aldığı uluslararası otorite olan ABD ile İngiltere tavrını değiştirerek tasarıyı veto etmedi. Tel Aviv’e baskı yapacak dikkat çeken bir gelişme de emekli başbakan, cumhurbaşkanı ve devlet başkanlarının oluşturduğu ‘ihtiyarlar’ grubundan geldi. Eski BM Genel Sekreteri, eski Norveç Başbakanı ve eski Meksika Devlet Başkanı’nın da olduğu grup “Gazze’yi yok etmek ve sivilleri öldürmek İsrail’i daha güvenli hale getirmez. Çatışmalar askeri yöntemle çözülmez” uyarısı yaptı.
DÜNYANIN SABRI TAŞTI
Hamas’ın 7 Ekim’deki ‘Aksa Tufanı’ baskınını Gazze’yi yutma ve soykırım fırsatına çeviren İsrail’e öğrencilerden ‘ihtiyarlar heyetine’ kadar herkes tepkili. Şifa hastanesinin Hamas’ın ‘komuta merkezi’ olduğu gerekçesiyle toplu mezara çeviren İsrail’in günler geçmesine rağmen bu konuda somut bir kanıt gösterememesi Tel Aviv’e yönelik son destekleri de tüketiyor. AB, Fransa ve ABD’de kamuoyu baskıları artırdı.
İsrail, Gazze’de bu kadar çok kişiyi katletmesini (Hamas’ın siyasi kanadının idaresindeki Sağlık Bakanlığına göre bir ayda 12 binden fazla) Hamas’ın sivilleri kalkan olarak kullandığı iddiasıyla meşrulaştırıyordu. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Perşembe gecesi yayımlanan röportajında Hamas’ın hastanede komuta merkezinin olduğunu iddia etmişti.
Ancak Şifa Hastanesi ya da başka bir yerde Hamas’ın komuta merkezine dair somut kanıtlar halen bulunamazken, bu durumun devamı halinde, İsrail’in ateşkes müzakereleri yapması yönündeki uluslararası baskı da artacaktır. BBC’nin analizine göre son 42 günde Gazze’de o kadar çok sivil öldürüldü ki, İsrail’in yöntemleri, gerçekten dikkate aldıkları tek uluslararası güç olan ABD’de dahi isyana yol açtı. ABD Başkanı Biden başından beri İsrail’in kendisini savunmaya hakkı olduğunu ama bunu doğru şekilde, savaş hukukunu takip ederek yapması gerektiğini söyledi. Gazze’de süren çatışmalara “acil ve uzatılmış ara verilmesini” talep eden karar tasarısı Çarşamba günü BM Güvenlik Konseyi’nde kabul edildi. Amerikalılar bu tasarıyı veto etmedi. Dikkate değerdi çünkü bu, Hamas kınanmadan geçen ve ABD ya da Birleşik Krallık tarafından veto edilmeyen ilk tasarı oldu. Bir diğer ilginç gelişme de, emekli başbakan, cumhurbaşkanı ve devlet insanlarının oluşturduğu “ihtiyarlar” grubunun Biden’a açık bir mektupla Hamas’ı kınayan ancak aynı zamanda “Gazze’yi yok etmek ve sivilleri öldürmek İsrail’i daha güvenli hale getirmiyor. Bu eylemler bölge ve ötesinde terörizmi çoğaltacak. Çatışmanın askeri yöntemlerle çözülmeyecek” diyen bir açıklama yayımlamasıydı. Yani İsrailliler ateşkes için baskının arttığının farkındalar ve İsrail’in stratejisinin daha fazla sorgulanması bu baskıyı artıracak.
16 Kasım 2023 tarihinde ‘İhtiyarlar Heyeti’nin The Elders, ABD Joe Biden’a İsrail ve Filistin konusunda açık bir mektup iletti. Son Reuters/Ipsos anketi de, Amerikalılar’ın İsrail’e verdiği desteğin düştüğünü ve çoğunluğun, insanlık krizine dönüşen çatışmaların durması için İsrail’in ateşkes çağrısı yapması gerektiğini düşündüğünü ortaya koydu. Fransa’da muhalefet, Cumhurbaşkanı Macron’u Gazze’de ateşkes çağrısını geç yaptığı için eleştirirken, Orta Doğu ve Mağrib bölgesi diplomatları, ülkelerinin İsrail yanlısı tutumundan “üzüntü” duyduklarını belirten ortak bir mektup yayınladı. Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Gazze’deki çatışmaların bitmesinin ardından Gazze Şeridi’ni yalnızca Filistin Yönetimi’nin idare edebileceğini belirtti. İspanya’da ise ülke genelinde ders bırakan üniversite ve lise öğrencileri, 27 Ekim’de olduğu gibi, büyük kentlerin merkezlerinde Filistin’e destek gösterisi yaptı.
ŞİFA’DAKİ ZULÜM YİNE SINIR TANIMADI! HASTA YATAĞINDAN SÜRGÜNE YOLLADILAR
İsrail ordusu, saldırı ve abluka altında tuttuğu Gazze Şeridi’ndeki Şifa Hastanesinde bulunan, yerinden edilmiş Filistinlilerin tamamını ve hastaların çoğunu zorla hastane dışına sürdü. Gazze Sağlık Müdürü Munir el-Berş, hastanede bulunan 650 hastadan ise sadece 100-120 civarında kişinin kaldığını ve bunların tahliyesi için Birleşmiş Milletler (BM) ile koordinasyona ihtiyaç duyduklarını belirtti. Hastanede kuvözde tutulan bebekleri çıkarılmaması için Uluslararası Kızılhaç Komitesi’yle iletişim kurduklarını aktaran Berş, hastalara yardım için de sadece 5 doktor bırakabildiklerini ifade etti. Hastanedeki yerinden edilmiş Filistinlilerin yürüyerek ayrılmalarının istendiğini dile getiren Berş, buradaki vatandaşların yürüyerek ayrılmak zorunda kaldığını söyledi. Gazze’deki Sağlık Bakanlığı, 8 gün boyunca binlerce kişinin bulunduğu Şifa Hastanesi’ne sadece 400 kişilik yemeğin girişine izin verildiğini, bu süre zarfında da 4’ü prematüre bebek olmak üzere 51 hastanın öldüğünü duyurdu. Filistin yönetiminden yapılan açıklamada da işga ordusu, Şifa Hastanesi’ndeki binlerce kişinin hayatından İsrail sorumlu tutuldu. Öte yandan İsrail’in Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus’a saldırısında en az 26 kişi hayatını kaybetti. Vefa Hastanesi’ne saldırıda ise hastane müdürü Mithat Muhaysin’in yaşamını yitirdiği açıklandı. İsrail’in Nablus’taki Balata Mülteci Kampı’na düzenlediği SİHA saldırısında 5 Filistinli hayatını kaybetti.
GEREKEN YAKITIN YARISINA İZİN ÇIKTI
Birleşmiş Milletler (BM) Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Gazze Direktörü Thomas White, İsrail’in izin verdiği Gazze Şeridi’ne getirilen yakıt miktarının, günlük insani yardım için ihtiyaç duyulanın yarısı olduğunu açıkladı. Gazze’deki insani yardım ihtiyacını karşılamada ciddi eksikliğin olduğuna dikkati çeken White, buna örnek olarak, insanların temiz su ihtiyaçlarının yalnızca üçte ikisinin karşılanabileceğini belirtti. Diğer yandan İsrail, Katar’ın arabuluculuğunda devam eden müzakerelerde dile getirilen ve 50 İsrailli rehinenin serbest bırakılmasını öngören teklifi reddetti. Daha önce basına yansıyan haberlerde, Gazze Şeridi’nde 3 günlük ateşkes karşılığında 50 sivil rehinenin serbest bırakılması teklifinin masada olduğu bilgisi paylaşılmıştı. İşgal ordusu da yaptığı bir açıklamada, Hamas ile çatışmaların, Gazze Şeridi’ndeki sivillerin gitmesinin istendiği güney bölgelerini de kapsayabileceği mesajı verdi.
