Hindistan'ın dev petrol şirketi, BAE'den aldığı 1 milyon varillik petrolü kendi para birimi olan Rupi ile ödedi. Şirketin bu hamlesi ise de-dolarizasyon yolunda önemli bir adım olarak değerlendirildi.
Hindistan'da ülkenin önde gelen petrol şirketleri arasında olan Indian Oil Corp, BAE'den 1 milyon varil petrol satın alırken ödemesini ülkesinin para birimi olan Rupi'yle yaptı. Hindistan'ın ilk kez böyle bir girişimde bulunması ise de-dolarizasyonda büyük adım olarak görüldü.
Tüm dünyanın konuştuğu satış işlemi geçtiğimiz Pazartesi günü yaşandı. Hindistan'ın önemli petrol şirketi Indian Oil Corp., Abu Dabi Ulusal Petrol Şirketi'nden 1 milyon varillik petrol satın aldığını duyurdu. Söz konusu petrol alımının dolar yerine rupi ile ödendiği belirtilirken, ödenen rakamla ilgili bir bilgi verilmedi.
Geçmişti BAE'li bir altın ihracatçısının Hindistanlı bir alıcıya 128.4 milyon rupi (1.5 milyon dolar) karşılığında 25 kilo altın satışı yaptığını anımsatan uzmanlar, “Bu sembolik bir alışverişti” diyerek petrol satışının önemini vurguladı. Çünkü, dünyadaki emtia anlaşmalarının geneli Amerikan doları ile yapılıyor.
YENİ ANLAŞMAYA İMZA ATTILAR
Fakat, dünyanın en büyük üçüncü petrol ihracatçısı ve tüketicisi konumunda bulunan Hindistan, Temmuz ayında BAE'yle yeni bir anlaşmaya imza attı. İkili, işlem maliyetlerini minimuma indirmek için ticareti yerel para birimleriyle yapma kararı aldı. Amerika'nın geçtiğimiz yıl Rusya'ya mali yaptırım uygulaması sonrasında dedolarizasyon hızlandı. BRICS ülkeleri, dolar dışı para birimleri ile alım ve satım yapılması konusunda baskı uyguladı. Rusya, İran, Brezilya, Arjantin ve Bangladeş, Ukrayna Savaşı başladığından beri ticarette ABD dolarının yerine Çin yuanı tercih ederek, ABD'ye rest çektiklerini göstermişti.
ÜLKELERİ DE-DOLARİZASYONA İTEN NEDEN NE?
Tek bir para birimine olan bağımlılık, ABD para politikasında yapılan değişiklikler ve ABD'nin uyguladığı olası yaptırımlar ya da kısıtlamalar risk taşıyor. Aynı zamanda ABD hükümeti senelerdir büyük bütçe açıkları veriyor. Bu durum da enflasyon ve doların değeriyle ilgili yeni endişeler ortaya çıkartıyor.
ABD, son senelerde Irak ve Afganistan'daki savaşlar da dahil olacak şekilde birçok jeopolitik çatışmanın içinde yer aldı. Söz konusu çatışmalar, ABD ve diğer ülkelerin arasındaki gerilimi artırırken, bazı ülkelerin dolar kullanma isteğinin azalmasına neden oldu.
Dünyanın en büyük ikinci ekonomisine sahip olan ve küresel ticaretteki yerini daha da belirginleştiren Çin de, dolara alternatif olarak kendi para biriminin kullanımını teşvik ediyor.
Ayrıca, devlet kontrolünde olmayan Bitcoin gibi kripto paralar da, dolar yerine başka bir seçenek arayanların gözünde çekici olmaya başladı.
