Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ile ilgili yasanın TBMM'den geçmesiyle Mart ayında dilekçe veren EYT'liler 1 Nisan'dan itibaren emekli aylığı almaya hak kazandı. Ancak EYT'liler Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2022 yılı gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) büyümesini açıklamasıyla maaşlarını zamlı alacak. Peki kimler hangi oranda zam alacak? Milli gelir artışının EYT'lilerin maaşına katkısı ne? İşte ayrıntılar...
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2022 yılı gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) büyümesini açıkladı.
Bu büyüme EYT (Emeklilikte yaşa takılanlar) yasasının meclisten geçmesiyle Nisan ayında maaş almaya başlayacak olan EYT'lilerin maaşına da olumlu olarak yansıyacak.
Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine göre milli gelirin artması sebebiyle EYT’lilerin emekli aylıklarına yapılacak zam oranı belli oldu.
EMEKLİ AYLIĞINA MİLLİ GELİR ZAMMI NE KADAR?
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Türkiye’nin 2022 yılı gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) büyüme oranını yüzde 5.6 olarak açıkladı. Yüzde 5 olarak tahmin edilen büyüme oranı, beklenenin üzerinde gerçekleşti.
Yıllık yüzde 5.6 olarak açıklanan büyüme oranının yüzde 30’u baz alınarak maaşlara zam yapılacak. Bu da yüzde 1.68 zam anlamına geliyor.
OCAK AYINDAN SONRA EMEKLİ OLANLARIN MAAŞINA DA YANSIYACAK
2022 yılı GSYH büyüme oranı, bu yıl ocak ayından sonra emekli olanların aylıklarına da yansıyacak.
GÜNCELLEME KATSAYISI 1.6703 OLDU
İlk defa emekli olanların aylığı, çalışma yaşamı boyunca SGK’ya bildirilen prime esas kazançların güncel tutarı üzerinden bağlanıyor. 2008 yılından sonraki yıllara ait kazançların güncel tutarı ise yıllık tüketici fiyat endeksi (TÜFE) artışının yüzde 100’ü ile yıllık GSYH artışının yüzde 30’u esas alınarak belirlenen güncelleme katsayısı ile hesaplanıyor.
2022 yılı TÜFE artışı yüzde 64.27 olarak açıklanmıştı. Milli gelirdeki yıllık artışın yüzde 30’u da 1.68 olduğu için 2022 yılı güncelleme katsayısı 1.6703 oldu. Bu da 2022 yılında kazançların yüzde 67.03 oranında artırılarak güncellendiği anlamına geliyor.
ARALIK AYINDA DİLEKÇE VERENLERE DAHA YÜKSEK KATSAYI UYGULANDI
Emeklilik dilekçesini 31 Aralık 2022 tarihinden önce veren özel sektör çalışanı SSK ve BAĞ-KUR’lular ile 14 Ocak 2023 tarihinden önce veren kamu işçilerinin prime esas kazançları yüzde 78.86 oranında artırıldı.
2022 TÜFE ARTIŞI BAZ ALINMIŞTI
SGK’nın maaş robotunda ne kadar emekli aylığı alabileceklerini hesaplayan EYT’liler uzun süredir takipte. Ocak ayında emekli aylıklarına yüzde 30 oranında zam yapılmasına rağmen, maaş robotunda aralık ayında görülen emekli aylığı aynı oranda artmamıştı.
Bu durum, 2022 yılı kazançlarının 1.7886 yerine o tarihte açıklanmış olan 2022 yılı TÜFE artışına paralel 1.6724 katsayısı ile güncellenmesinden kaynaklanmıştı.
ZAM ORANI YENİ HESAPLANAN TUTAR ÜZERİNDEN HESAPLANACAK
EYT’lilerin nisan ayında bağlanacak aylıkları ocak ayında gördükleri tutara göre yüzde 1.68 oranında zamlı olacak. Emekli aylıkları bu tutar üzerinden zamlı şekilde bağlanacak.
EYT yasasından bağımsız olarak emeklilik dilekçesini 1 Ocak’tan sonra vermiş olan özel sektördeki SSK çalışanları ve BAĞ-KUR’lular ile 15 Ocak’tan sonra veren kamu işçilerinin aylıklarında da artış olacak.
Geçmiş yıllarda emekli olanların aylıkları ise değişmeyecek.
Emekli Sandığı’na tabi kamu görevlilerinin emekli aylıkları memur maaş katsayısına göre hesaplandığından, emeklilik dilekçesini verme tarihinin onlar açısından bir önemi bulunmuyor.
HENÜZ YÜRÜRLÜĞE GİRMEDEN BAŞVURU PATLAMASI YAŞANDI
Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) dün yapılan açıklamada, TBMM’de kabul edilen kanun henüz Resmi Gazete’de yayımlanıp yürürlüğe girmediği halde çok sayıda vatandaşın gerek e-Devlet gerekse doğrudan başvuru yolu ile emeklilik başvurusunda bulundukları belirtildi.
BAŞVURU İÇİN HENÜZ ERKEN
Kanun Resmi Gazete’de yayımlanıp yürürlüğe girmeden yapılan bu başvurulara istinaden SGK tarafından emekli aylığı bağlama işlemi yapılmasının yasal olarak mümkün olmadığı vurgulanan açıklamada, ‘Tüm süreçler tamamlanıp Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdikten sonra Kurumumuzdan aylık talebinde bulunulması halinde aylık bağlama işlemleri en kısa sürede sonuçlandırılacaktır’ denildi.
KİMLER NASIL EMEKLİ OLACAK?
8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı çalışmaya başlayan veya borçlanma yoluyla sigorta başlangıç tarihini öne çekenler, yaş dışındaki emeklilik koşullarını yerine getirerek emekli olabilecekler.
SSK’da 5000 – 5975 arasındaki prim günü ve kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresini; BAĞ-KUR ve Emekli Sandığı’nda ise kadınlarda 7200, erkeklerde 9000 prim gününü tamamlayanlar, kanunun Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren emeklilik başvurusu yapabilecekler.
Bu koşulları henüz yerine getirmemiş EYT’liler ise tamamladıkları tarihten itibaren emekliliğe hak kazanacaklar.
