İstanbul'da tsunami alarmı! 12 ilçe için dikkatli olun uyarısı... 500 yıl önceki deprem Yenikapı surlarını aşmıştı

18/12/2023 21:05 KAYNAK: KARAR

Türkiye dün gece yaşanan depremin ardından yeni bir felaket senaryosuyla daha burun buruna geldi. Yalova’da etkili olan 4,1 büyüklüğündeki deprem akıllara tsunami riskini getirirken, beklenen açıklama uzmanlardan gelerek 12 ilçe için dikkatli olun uyarısı yapıldı…

Dün gece saat 23.53’te merkez üssü Yalova Çınarcık olan 4,1 büyüklüğünde sarsıntı kaydedildi. Marmara denizinde, Çınarcık’ın 8,52 km açıklarında meydana gelen depremin 11,18 km derinlikte olduğu aktarılırken, deprem başta İstanbul olacak şekilde çevre illerden de hissedildi.

Yaşanan deprem can ve mal kaybına neden olmazken, herkesin aklına olası İstanbul depremi ve onun sonucunda yaşanabilecek diğer felaketlerden biri olan tsunami riski geldi.

Türkiye'de tsunami, genellikle Asya ülkelerinde yaşanan afetlerle ilişkilendiriliyor. Ancak, özellikle İstanbul'da beklenen büyük depremin ardından oluşabilecek tsunaminin etkileri konusunda endişeler artıyor. Son olarak, Yalova'nın Çınarcık ilçesinin açıklarında meydana gelen 4,1 büyüklüğündeki deprem, İstanbul'da olası bir depremin akıllara getirdiği tsunami riskini gündeme taşıdı.

BBC Türkçe'de yer alan habere göre, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Değerlendirme Merkezi Müdürü Doç. Dr. Doğan Kalafat'a göre, tsunami; okyanus ve deniz tabanındaki deprem, volkanik patlama veya deniz dibi heyelanları gibi olaylar sonucu oluşan yer değiştirmeler nedeniyle ortaya çıkan uzun periyotlu, düşük hızlı deniz dalgalarıdır. Kalafat, Türkiye'nin 30-40 metrelik dev dalgalara maruz kalmamış olsa da, düşük yükseklikteki dalgaların bile zararlı ve ölümcül olabileceğini belirtiyor.

DEV DALGALAR YENİKAPI SURLARINI AŞMIŞTI

Türkiye ve çevresinde son 3000 yıl içinde 90'dan fazla tsunami meydana geldiği araştırmalarla ortaya konmuş durumda. İstanbul örneğinde, 1509 ve 1894 depremlerine bağlı tsunamilerin şehirde ciddi hasara neden olduğu tespit edilmiştir. 1509'daki depremde oluşan tsunami dalgalarının Yenikapı surlarını aştığı bilinmekte. Kalafat, Marmara Denizi'nde bulunan derin çukurların etrafındaki genç alüvyon-sediman tabakalarının bir deprem sonucu hareketiyle oluşabilecek deniz içi heyelanların, İstanbul Boğazı ve Marmara Denizi'ne doğrudan kıyısı olan bazı ilçelerde önemli boyutlarda tsunami etkisi yaratabileceğini belirtiyor.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi işbirliğiyle yapılan çalışmalar, olası bir büyük depremde Marmara Denizi'nde meydana gelebilecek sismik aktivitenin tetiklemesiyle deniz içi heyelanların İstanbul'u etkileyebileceğini ortaya koymaktadır. Bu kapsamda, Marmara Denizi'ne kıyısı olan ilçelerde tahliye yolları belirlenmiş ve bu bölgelere tsunami bilgi panoları ve tahliye yol tabelaları yerleştirilmiştir.

Uzmanlar, halkın bilinçlenmesinin ve olası bir tsunami durumunda doğru davranışları bilmelerinin önemli olduğunu vurguluyor. Tsunami oluştuğunda, denizden uzaklaşmak, limana veya sahile gitmemek, nehir ve dere kenarlarından uzak durmak gibi temel prensiplere dikkat çekiliyor. Ayrıca, denizin durulsa bile kıyıdan uzak durmanın önemi vurgulanıyor, çünkü Marmara'nın karşı kıyılarından yansıyacak dalgalar, zaman içinde gelerek risk oluşturabilir.

İstanbul'da erken uyarı sistemlerinin geliştirilmesi de büyük önem taşıyor. Bu bağlamda, İstanbul Gaz ve Doğalgaz Dağıtım A.Ş'nin (İGDAŞ) doğalgaz erken kesme sistemi, deprem anında doğalgazın erken kesilmesini sağlayarak güvenlik önlemlerine katkıda bulunuyor. Ayrıca, afet durumlarında vatandaşlara anons yapma ve bilgilendirme imkanı sunan sistemler üzerinde çalışmalar devam ediyor.