Arslantepe’den Antep Kalesi’ne, Habib-i Neccar’dan Yeni Camii’ye depremlerde zarar gören kültürel varlıklar için Afet Bölgesi Kazı Başkanlığı kuruluyor. Başkanlık çatısı altında yapılacak çalışmalara üniversiteleri de davet eden Kültür ve Turizm Bakanı Ersoy, “Üniversiteler gönüllü olarak çalışmak istiyorlarsa onlara da çalışma ortamlarını yaratmak istiyoruz. Yıkılmış olan tescilli varlıkların enkazlarının içinden kültür varlıklarımızı çıkarıp koruma altına alacağız." dedi.
Maraş merkezli depremlerde hasar gören kültür varlıkları için Afet Bölgesi Kazı Başkanlığı oluşturulacak. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, deprem bölgesinde zarar gören kültür varlıkları için Afet Bölgesi Kazı Başkanlığı oluşturulacağını açıkladı. Hatay Arkeoloji Müzesi’nde düzenlenen ‘Hatay Kültürel Mirasını Koruma Bilimsel Danışma Kurulu Toplantısı’nın ardından açıklama yapan Ersoy, depremlerin ardından geçen hafta kentte tarihi ve kültürel yapılarla ilgili incelemelerde bulunduğu bilgisini aktardı.
Depremden etkilenen 11 ilde kültür varlıklarının hasar tespiti için çalışmanın devam ettiğini belirten Ersoy, “Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğümüze bağlı 502 kişilik ekibimiz tespit çalışmalarını yoğun şekilde sürdürüyor. Aynı zamanda Vakıflar Genel Müdürlüğümüze bağlı 38 ekip ve 77 kişiden oluşan ayrı bir ekibimiz de vakıf mallarıyla ilgili tespitlerde bulunmaya devam ediyorlar” dedi.
Önceki haftalardaki açıklamalarını yineleyen Ersoy, mülkiyeti kamu ya da özel olmasına bakılmaksızın tüm tescilli kültür varlıklarının, diğer yapılardan ayrılmasının sağlanacağı koruma levhalarının takıldığını, koruma bantları çekildiğini hatırlattı. Ersoy, çalışmalara destek verecek üniversitelerin de davet edileceğini kaydederek “Her üniversite yetkin olduğu konularda eğer gönüllü olarak çalışmak istiyorlarsa onlara da çalışma ortamlarını yaratmak istiyoruz” diye konuştu.
‘ÇOK SAYIDA YAPI HASAR GÖRDÜ, YIKILDI’
Bakan Ersoy, deprem bölgesindeki tarihi eserlerin durumana dair şu değerlendirmelerini paylaştı:
“Çok sayıda yapı hasar gördü, yıkıldı. Tescilli yapıların enkazı içinde kurtarılabilecek değerli kültür varlıklarımız var. İlk etapta hızlı şekilde Afet Bölgesi Kazı Başkanlığı oluşturuyoruz. Bu başkanlık ve ekipleri, bu işte uzman olanlardan oluşacak. Yıkılmış olan tescilli varlıkların enkazlarının içinden kurtarılabilecek değerleri, kültür varlıklarımızı çıkarıp koruma altına alacağız.” Enkazların içinde rekonstrüksiyon ve restorasyonda kullanabilecek yapı malzemelerinin de olduğunu ekleyen Ersoy, bunların kurtarılması ve sağlıklı ortamlara çekilmesi için de çalışılacağının bilgisini verdi. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Vakıflar Genel Müdürlüğü ile Hatay’da ortak bir operasyon merkezi oluşturacaklarını belirten Ersoy, bu merkezin hızlı karar alımı ve hareket edilmesi açısından önemli olduğunun altını çizerek “Hatay, Antakya çok katmanlı bir arkeolojik potansiyele sahip. O yüzden de sadece tescilli yapıları değil, arkeolojik yapı ve bulgular da söz konusu. Biz, Bilimsel Danışma Kurulumuzla aslında bu bölgedeki yeni bir yol haritasını, hikâyeyi beraberce yazacağız” ifadelerini kullandı.
İLK AÇIKLAMA 9 ŞUBAT’TA YAPILDI
Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün, depremin ardından kültürel varlıklara ilişkin ilk açıklama 9 Şubat’ta geldi. UNESCO’nun Göbeklitepe, Nemrut ve Arslantepe için alarm vermesinin ardından KARAR’ın ulaştığı Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Yahya Coşkun, ekiplerin depremin ilk gününden itibaren sahada hasar tespit çalışmaları yaptığını kaydederek, Göbeklitepe ve Nemrut’ta yıkım olmadığını aktardı.
Müdürlük, ardından sosyal medya hesaplarından ilk resmi açıklamayı yayınlayarak, bölgedeki eserlerin durumuna ilişkin detaylı bilgileri aktardı. Bakan Ersoy’un kültürel varlıkların durumuna ilişkin ilk açıklaması ise 15 Şubat’ta Malatya Afet Koordinasyon Merkezi’nde gerçekleşti. Ersoy, “Hasar tespit çalışmaları tamamlandı. Gaziantep Kalesi gibi yapılarda restorasyona hızla başlayacağız. Özel mülkiyetteki tescilli yapılara da ayrı paket hazırlıyoruz” diyerek, ertesi gün Hatay’dan başlayarak incelemelerde bulunacağını kaydetti.
Öte yandan deprem sonrası kültürel varlıklarda oluşan hasarın tespiti için Prof. Dr. Çiler Çilingiroğlu ile Doç. Dr. Nusret Demir de gönüllü bir ekip oluşturarak Almanya, İtalya ve Çin’in uzay ajanslarından elde edilen görüntüleri kullanarak arkeolojik alan ve kültürel varlıklarda ortaya çıkan hasarın boyutunu tespit etti.
Antakya’da, Türkiye sınırları içinde inşa edilmiş ilk cami olduğu kabul edilen Habib-i Neccar Camisi, Kahramanmaraş merkezli depremlerde yıkılan tarihi yapılar arasında.
