Aşırı sıcak geçen havalar ayçiçeğini de vurdu. Yakıcı sıcaklar etkisini göstermeye devam ederken çiçeklenme döneminde olan ayçiçekleri de verim kaybediyor. Verim kaybı, yağ kalitesini de yağ miktarını da düşürme tehlikesi taşıyor. Uzmanlar aşırı sıcaklar nedeniyle sektörün son 20 yılın en kötü sezonunu yaşadığını söyledi. Geçtiğimiz yıl Rusya savaşı ile patlak veren ihracat sıkıntısı ayçiçek yağında fahiş zamlara neden olmuştu. Bu yıl da kuraklık nedeniyle zamların olabileceği belirtiliyor.
Trakya'da etkili olan aşırı sıcakların ayçiçeğinde verim kaybına neden olması bekleniyor. Trakya Üniversitesi Bitki Islahı Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Yalçın Kaya, yaptığı açıklamada ayçiçeğinin gelişiminde çok hassas bir döneme girildiğini ifade etti.
Çiftçilerin, son yılların en kurak kışında kötü bir sezon geçirdiğini belirten Kaya "Kış yağışlarında herhangi bir depolama söz konusu olmadı. Daha sonra gelen yağışlar her ne kadar telafi etse de dalgalı bir ekim söz konusu oldu. Ayçiçeğini bazı çiftçiler mart ayında ektiler. Yağmurlar araya girince mayıs ortalarına kadar ekimler oldu" dedi.
'VERİM İÇİN EN KRİTİK GÜNLERDEYİZ'
Marttan mayısa kadar farklı dönemlerde ekilen ayçiçeğinin, 'çiçeklenme', 'tabla teşekkülü' ve 'süt olum' evrelerinin bulunduğunu dile getiren Kaya, aşırı sıcakların, ayçiçeğinin üç farklı evresi için de zararlı olduğunu vurguladı:
Tabla teşekkülü devresinde bitki kaç tane dane yapacağına karar veriyor. Sıcaklar olursa çok küçük tablalar oluşturuyor ve birim alandaki dane sayısı düşüyor, cılız dane oluşuyor. Çiçeklenme döneminde çiçeklerin ortaları boş kalıyor. Diğer önemli şeylerden bir tanesi süt olum evresi, bitkinin veriminde çok önemli, yüzde kırk oranında etkiliyor daneleri. Bir hafta on gün çok fazla yağış istemiyor. En azından serin ve bulutlu hava istiyor. Bu anlamda da süt olum evresindeki bu sıcaklar onların sularını çok çabuk kavurduğu için bir iki günde kabuk oranı artıyor, yağ oranları düşüyor. Verim için gerçekten çok kritik periyotlara girdik. İnşallah sıcaklar böyle devam etmez yine serin havalar, güzel havalar olur da buğdayda umduğunu bulamayan çiftçi ayçiçeğinde umduğunu bulabilir.
'AYÇİÇEĞİNDE SON 20 YILIN EN KÖTÜ SEZONU'
Kaya, aşırı sıcaklar nedeniyle erken ekilen ayçiçeğinde yağ oranı düşüp kabuk oranı arttığı için boş daneler elde edileceğini belirtti.
Trakya'da normal şartlarda ayçiçeğinde belirli bir verim alındığını aktaran Kaya, "Hiç yağmur yağmasa dekar başına yüz kilo ile yüz elli kilo arasında bir verim bekliyoruz normal şartlarda ama tam o kritik dönemlerde yağış olursa iki yüz kilonun üzerine bölgede çıkıyordu. Ama bu görünüş gerçekten kötü bir sezon geçireceğimiz yönünde. Çünkü belki son on beş yirmi yıldır böyle kötü bir sezon, kötü bir sıcaklık geçirmedik, bu döneme denk gelmedi" diye konuştu.
Kırklareli Ziraat Odası Başkanı Ekrem Şaylan da ayçiçeğinin artan hava sıcaklığı dolayısıyla zarar görebileceğini vurgulayarak ayçiçeği yapraklarında güneş yanığı olabileceğini kaydetti.
Ayçiçeğinde verim düşüşü beklediklerini anlatan Şaylan, “Hava sıcaklıkları çok arttı. Bir de bölgemiz kurak bir yaz geçiriyor. Sıcaklık ve kuraklık sonucu yapraklarda güneş yanığı oluşabilir. Dolayısıyla verimde düşüş meydana gelir. İlimizde son yağışlar şu anda olumsuzlukları engelledi ancak bu şekilde sıcak ve kurak geçerse ciddi sorunlar bizi bekliyor" diye konuştu.
KURAKLIKTAN DOLAYI ÜRÜNLER STRESE GİRDİ
Tekirdağ'da çiftçilik yapan Ünal İncehasan da ayçiçeklerinin kuraklıktan dolayı strese girdiğini belirtti. Geçen yıla göre bu yıl yağışların yok denecek kadar az olduğunu ifade eden İncehasan, "Bitki normalde boy yapıyor ama kuraktan dolayı strese girdi. Aşağıda kök yapacak bir alan bulamayınca bitki kısa mesafede kafaya kalktı. Aynı şekilde kafalarda boyu ile orantılı olarak küçük olacak" dedi.
Geçtiğimiz yıl Rusya savaşı ile patlak veren ihracat sıkıntısı ayçiçek yağında fahiş zamlara neden olmuştu. Bu yıl da kuraklık nedeniyle zamların olabileceği belirtiliyor.
