Hakikatli, münzevi ve ‘expat’
Şavkar Altınel’i 90’lı yılların başından beri takip ederim. İlk kitabı ‘Kraliçe Viktorya’nın Düşü’ 1991 ‘de yayımlandığında...
Durmak yok, yola devam!
Meşhur Sisifos Söylemi’ni bilen bilir: Yunan mitolojisinde, Yeraltı Dünyasında sonsuza kadar büyük bir kayayı bir tepenin en yüksek noktasına...
Eğer umut kalmazsa Memet ne yiyecek?
Şöyle bir söz vardı: “Umut fakirin ekmeği/ Ye Memet ye.” Memet umudunu yediği sürece geleceğe hep iyimser ve talepkâr bakacaktır çünkü....
Akıl tutulması
Philippe Sollers bir kitabında şöyle yazıyor: “Evet, gece oldu ve başka bir dünya doğmakta. Haşin, sinik, kara cahil, hafızasız, akla ihtiyaç...
Bize anlatılan hikâyeyi değiştirip başka bir hikâye anlatacağız
Şöyle etraflıca derinden düşündünüz mü, dünyayı hiçbir zaman olduğu haliyle, salt o olarak ve çıplak gözle göremediğinizi, ama bize anlatılan...
Türk şiirinde 'yenilik' peşinde koşan arayışlar
Böyle nispeten iyimser bir ortamda, buna paralel olarak, şiir daha etkin, yani hareketli oldu: Arayışlara girdi denilebilir. Deneysel şiir eğilimleri...
Deney/deneyim yenilik ve fetişizm
Önce 1980’lerden başlayıp 1990’lara geçerek günümüze dek ülkemizin ve dünyanın “şartları”na bakmak gerek. Öyle ya, biz hepimiz, insanlar,...
Transhümanizm ve ‘Doğal İnsan’
Tabii başlıktaki ‘Doğal İnsan’ tabirini görünce insanın aklına ‘Doğal-Olmayan İnsan’ mı var ki sorusu geliyor. Üstelik biraz da tuhafına...
İnsanın doğasıyla oynamak
Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları çok değerli ve çok yetkin felsefe ve sosyal bilimler editörü Devrim Çetinkasap liderliğinde yepyeni...
Karakter aşınması
Bu son felakete, sadece doğal değil, toplumsal, bireysel ve ahlaki düzlemde yaşanan bu Türkiye’ye özgü felakette, özellikle sonuçlarının vahametine...
Acıyı talan etmek...
Ya da acıyı yağmalamak… ya da acıyı taşlamak… ya da acıyı kullanmak... ya da acıyı sömürmek... ya da acıdan nemalanmak... Bırakın azgelişmiş...
Ey insanoğlu, kendine gel!
Dedi doğa bir kez daha! Doğa sesini işitmeyen, kendisine kulak vermeyen, onunla uyum içinde yaşamayan ve kendisini kendi emelleri ve çıkarı uğruna...
Balat-Cihangir
Lâle Müldür’ü hem şair hem insan hem de çılgın-kadın olarak severim. Şiirini organik yani sahici ve yaşamından, yaşamının doğurduğu...
Kulak ve kalp
Bir duyu organımız yani kulağımız aracılığıyla gelen dış sesler ve içimizden yükselen kalp atışımızın iç sesi. Kulak elbet bir duyu...
‘Etkinlik’ olarak edebiyat
Ya da eylem olarak mı deseydim? Öyle ya da böyle edebiyatın/sanatın etkinlik olarak işlevi dosdoğru hayata ve insanlara nüfuz etmek, onlarla gerçek...
Diyonizyak şair
90’lı yılların önde gelen etkili şairlerinden Levent Yılmaz uzun bir süre uzak kaldığı (ya da yayımlamadığı) şiire Bu Çağ dergisinde...
‘Taşıran Damla’
Cemal Süreya’nın bir şiirinin başlığı bu: ‘Taşıran Damla.’ Yani demek istiyor ki, diyelim koskoca bir kazan, su dolu, öyle ki o koca kazanı...
2000’ler şiiri: Deney/Deneyim, Yenilik ve Fetişizm
Önce 1980’lerden başlayıp 1990’lara geçerek günümüze dek ülkemizin ve dünyanın “şartları”na bakmak gerek. Öyle ya, biz hepimiz, insanlar,...
Dervişin hırkası
Ahmet Güntan’ın şiiri genel hatlarıyla ‘Parçalı Ham.’ öncesi ve sonrası olarak ikiye ayrılabilir, ki ben gene de şairin daha çok lirik...
Ayrıksı, eksantrik ve kavgacı
Çok yönlü sanatçı (şair, romancı, denemeci, eleştirmen ve düşünce adamı) Attilâ İlhan edebiyat ve düşünce dünyamızın ‘nevi şahsına...
Şairler üzerine notlar
Bu köşede en son yayımlanan Aşkın İmkânsızlığı Üzerine Bir Diyalog adlı yazım aynı kitabın giriş bölümüydü. Kitabı her hafta burada...
Aşkın imkânsızlığı üzerine bir diyalog: Sevildiğine inanmak da zor...
Belki âşık değilsin de sana öyle geliyordur; yani öyle sanıyor olamaz mısın?”“Belki de, bilmiyorum. Ama şundan eminim: Sanmam ile gerçekten...
80 sonrası kültürel iklim
980 sonrası kültürel iklimi belli başlı dört isim belirliyordu. Bunlar; Hilmi Yavuz, Enis Batur, İlhan Berk ve İsmet Özel’dir. O günleri yaşamayanlar...
Yazdığım şiir, bir skandaldır
Her şeyin, insanlık durumlarının, duygulanımların, duyuş ve davranışların, yaşamanın ve hatta yaşantıların, bizden, yaşantıları deneyimleyenlerden...
Biçimin devrimci imkânları
Sanat ve edebiyat tarihinin en kadim, fakat gene de üzerinde anlaşılamamış, tam bir çözüme ulaşılamayan meselelerinden biridir biçim-öz ilişkisi/diyalektiği....
Estetiğin politikası
Bu meselenin çok önemli bir mesele olduğunu bir kez daha söylemeye gerek yok. Estetik biçimler nasıl oluyor da toplumu oluşturan bireylerin, içinde...
‘Buralı’ bir aydının iç konuşması
Buraya ait değilim. Halbuki buralıyım. Buraya ait değilsem öyleyse hiçbir yere ait değilim. Belki benim buralı olmamın en kesin kanıtı kendimi...
Fragmental yazı
Ayşe Tebessüm Sarp’ın birinci ölüm yıldönümü anısına...Geçen haftaki yazımızda ‘Eşzamanlı Yazı’ nosyonunu öne sürerken yazının...
Eş zamanlı yazı
Yazının yapıyı kuran, sağlamlaştıran, biçimlendiren bir iç mantığı var. Bu iç mantık neyin nasıl yazılacağını, önceden değil belki...
‘Acı çekiyorum öyleyse varım’
Kim demiş yaşamanın amacı mutlu olmaktır diye. Ki tüketmek, haz almak ve acıdan mümkün oluğunca kaçınmak mutlu olmakla birbirine karıştırılıyor...
Şair ve imajı
Dikkat ettiyseniz, ‘şair ve imgesi’ demedim, ‘şair ve imajı’ dedim. Bu iki kelime aynı kelime olsa da imge ile imaj kelimeleri birbirinden...
Kapitalizme ölüm!
Bu yazıyı ne bir entelektüel, ne bir sosyolog, ne bir siyasetçi, ne de bir felsefeci gözüyle yazıyorum: Bu yazıyı tek olduğum şey olduğum şair...
Yenilik fetişizmi
1: Yoksa yenilik hastalığı mı demeliyiz? Ya da marazi bir yenilik tutkusu ve çılgınlığı? Yeni kavramı ilk bakışta sanki kendi içinde olumlu...
Zorluklara karşı iyimser şiirler
Her şeyden önce şunu söylemem gerek: Metin Kaygalak şiiri (tabii ki toplu şiirleri ‘Siyah Divan’ı esas alıyoruz) her ne kadar varoluşsal bir...
Metin Kaygalak: Siyah Divan
İlk elden hemen şunu söyleyeyim: Metin Kaygalak tam anlamıyla bir 90 şairidir. 90’lı yıllar şiirinin ve siyasal ortamının bütün temel karakteristik...
90'lı yıllarda paradigma değişmişti
Sizlerden neredeyse bir ayı aşkın bir sür uzak kaldım. Yıllık izin biraz fazla uzun sürmüştü. Çok yorulmuştum; nerdeyse birbiri ardına yazdığım...
Kurgusal düşünce: Şiirin düşüncesi
VI.Şiir yoluyla (aracılığıyla) ulaşılan yeni yerlerin yeni düşüncelerinin bilim yoluyla (aracılığıyla) ulaşılan düşüncelerden daha az...
'Sesler, işitin bizi de'
Bu hafta Kurgusal Düşünce yazılarına -mecburen- ara verip henüz yarısı olmasına karşın yılın edebiyat ve yayıncılık olayı olduğunu düşündüğüm...
Kurgusal düşünce: Sanat-hakikat ilişkisi
IVŞiirin ulaştığı bilgi mi daha hakiki yoksa soğuk bilimin ulaştığı bilgi mi daha hakiki? Tabii, şunu da unutmamak gerek: Bilimsel gerçekler...
Kurgusal düşünce
Nietzsche otuz beş yaşına geldiğinde akademiyi ve akademik felsefeyi terk ederek İsviçre ve İtalya dağlarına gitti. On yıl boyunca ruhen ve bedenen...
Kurgusal düşünce
I. Bundan tam 33 yıl önce, yani 1989’da, ki o zaman daha 24 yaşındaydım, çıkardığım ilk derginin, ki tabloid boy ve sadece dört sayfaydı,...
İki duygu çağı yazısı...
BİR İMKÂNLAR İMKÂNI OLARAK YAŞAM: Her karşılaşmanın (hem tesadüfi hem de yazgısaldır karşılaşmalar) yeni bir temas ve dolayısıyla yeni...
Bedeninle yazmak
Büyük şair Paul Celan bir yazısında, “Şiir el ile yazılır. El işidir şiir,” der. (Şairin İş Bankası Yayınlarından Ahmet Cemal çevirisiyle...
Nietzsche felsefesi ve hastalık
Düşünce tarihi boyunca, düşüncenin delilikle ilgisi her zaman merak ve araştırma konusu olmuştur. Ama bu daha çok akıl hastalıklarıyla bağlantılı...
Modernist yayınevinden modernist kitaplar
Bundan birkaç yıl önce -yılı tam olarak hatırlamıyorum- yolum Beyoğlu’na düşünce her zaman olduğu gibi kitapçıları dolaşmaya karar vermiştim....
Labirentindeki İmge-İnsan
Kendisini esasen ‘düşünce tarihçisi’ olarak niteleyen Michel Foucault, ömrünün son döneminde, belki de tüm çalışmasının zaten varması...
Kültür: En büyük anlatı
Albert Camus’nün ‘saçma’ düşüncesi, insan ile yaşamak durumunda kaldığı bu dünya arasında ontolojik bir örtüşmezlik olduğu temeline...
Kültür: Kent-soylu zaman ve mekân
İki düğümden söz açmıştım, ki hâlâ çözülmeyi bekliyor, ki çözülemese bile bize yeni ‘sorunların’ kapısını açarak farklı yollardan...